Als het bakvisje tot over haar oren verliefd wordt op een jonge politieagent
in opleiding, opent zij onbewust de doos van Pandora. De twee willen trouwen,
maar hebben geen geld. Een in beslag genomen partij cocaïne moet uitkomst bieden
. Eén nachtje ligt het spul verstopt in de watertank op Heli's huis.
De doodgoeie jongen vindt het spul en besluit het weg te spoelen. Met alle
gevolgen van dien. De volgende dag wordt de voordeur ingebeukt door mannen die
gekleed gaan in politie-uniformen. Vader wordt zonder pardon neergeknald, hun
hondje wordt de nek omgedraaid, Heli en Estela worden afgevoerd.
Zij verdwijnt uit beeld, goddank; Heli wordt afgeleverd in een huis waar ielige
jochies voor een televisie staan te gamen. De Wii-sticks worden fluks ingeruild
voor een stuk hout, waarmee ze vervolgens inbeuken op zijn buik en rug. Zijn
piemel wordt in brand gestoken. 'Wat heeft deze eigenlijk gedaan?' vraagt een
van de kids. 'Geen idee,' antwoordt een ander onverschillig.
De
Mexicaanse regisseur Amat Escalante, die eerder veel indruk maakte met
Sangre (2005) en
Los bastardos (2008), schetst met zijn indringende, aardedonkere wraakfilm
Heli een vreselijk beeld van zijn vaderland. Het geweld komt van alle kanten en
is niet te stoppen. Alles en iedereen is corrupt: drugshandelaren gaan gekleed
in politie-uniform, een politieagente knoopt haar blouse open en duwt haar blote
borsten in het gezicht van Heli als die haar ten eindem raad om hulp komt
vragen.
Dat vloekt met het beeld op de ansichtkaarten, met een
goudgele zon en overvolle stranden. Het voegt ook iets toe aan de nieuwsbeelden
van massagraven met onthoofde lichamen of willekeurig gekozen slachtoffers van
de drugsmaffia, bungelend onder een viaduct, omdat Escalante ze een gezicht
geeft. Een doodgewoon Mexicaans gezicht.
Het kwam hem op veel
kritiek te staan in zijn thuisland; een columnist schreef dat het jammer was dat
de grondwet in 1907 was herzien, omdat Escalante anders opgesloten had kunnen
worden wegens laster.
Maar er was ook lof. In mei 2013 werd
Escalante op het festival van Cannes enigszins verrassend, maar zeker niet
onterecht bekroond als beste regisseur. En toch duurde het nog meer dan een jaar
voordat het nietsontziende Heli – gecoproduceerd door het Amsterdamse Lemming
Film, met een bijdrage van het Filmfonds – de Nederlandse bioscopen haalde.
Misschien vinden veel distributeurs Escalante té genadeloos voor zijn publiek.
De jonge Heli heeft een tamelijk overzichtelijk leven: net als zijn vader werkt hij aan de lopende band in een autofabriek in de kale woestenij van het Mexicaanse binnenland. Na de arbeid keren ze samen terug naar hun piepkleine bouwval, dat ook onderdak biedt aan Heli's vrouw, hun pasgeboren baby en zijn twaalfjarige zusje Estela.