Hoppers schilderijen werden, en worden, regelmatig gekopieerd om dienst te
doen als decors in films. In Shirley: Visions of Reality koppelt de Oostenrijker
Gustav Deutsch nu dertien van zijn bekendste werken aan elkaar en brengt ze tot
leven via een fictief verhaal rondom het personage Shirley (
Stephanie Cumming).
Het meest gebruikte werk van Hopper,
Nighthawks, slaat Deutsch over. Hij kiest voor settings als hotelkamers,
treinwagons en bioscoopzalen, ruimtes die een bepaalde intimiteit uitstralen en
waar mensen volledig geïsoleerd van de rest van de wereld kunnen lijken. In
minutieus nagemaakte reproducties van bijvoorbeeld Hotel Room, Office at night
en Excursion into philosopy begeeft Shirley zich traag door de gestileerde
decors. De camera beweegt daarbij nauwelijks, Shirley is een gevangene van
Hoppers composities. Die zijn door hun strakke lijnen en prachtige spel van
licht en schaduw herkenbaar en gegrond in de realiteit, maar ze zijn tevens zo
verstild en afstandelijk dat ze een eigen, kunstmatige wereld vormen.
Terwijl Shirley niet ouder lijkt te worden, reizen we als kijker van 1931 naar
1965. Elk schilderij wordt vergezeld van radiofragmenten; via flarden nieuws die
beginnen met de grote Depressie en eindigen met het Kennedy-tijdperk trekt de
Amerikaanse geschiedenis in concentraatvorm voorbij. Shirley overpeinst
ondertussen haar leven en geeft commentaar op het nieuws. We krijgen een
inkijkje in haar leven en de maatschappij en de werken worden in een nieuwe
context geplaatst. Deutsch geeft de kunstwerken op die manier een sociaal-
politieke lading mee die de schilder zelf er niet aan koppelde; Hopper stond
bekend als zwijgzame observeerder en hield zich meestal verre van commentaar.
Deutsch houdt het gelukkig subtiel. Doordat er soms jaren tussen de
verschillende scènes zitten, worden slechts de contouren van Shirleys leven
zichtbaar en blijft er genoeg open voor eigen invulling en interpretatie. Zo
krijgen de beelden een nieuwe dimensie, maar blijven ze ook trouw aan Hopper.
Shirley: Visions of Reality is daardoor zowel een eerbetoon aan een meester als
een eigen werk van Deutsch, een fraaie nieuwe kruisbestuiving in de voortdurende
romance tussen film en schilderkunst.
Edward Hopper is een van de meest filmische schilders uit de geschiedenis. Niet gek, want de Amerikaan zat soms bij gebrek aan inspiratie weken achter elkaar in de bioscoop. Dat vertaalde zich in zijn werk, en grote namen als Alfred Hitchcock, Terrence Malick en Wim Wenders noemden hem vervolgens weer als een inspiratiebron.