In 1944, met de hete adem van de geallieerden in de nek, geeft Hitler zijn generaal Dietrich von Choltitz opdracht Parijs met de grond gelijk te maken.

Dit gegeven leverde al eens een film op: Paris brûle-t-il? (naar de verhitte vraag die Hitler telefonisch stelde aan zijn stafchef: 'Brennt Paris?') uit 1965 . Die film is nogal ingewikkeld, en niet echt spannend, maar dat wordt gecompenseerd door een imposante cast (o.a. Jean-Paul Belmondo, Kirk Douglas en Orson Welles).

Iets dergelijks kan worden gezegd van de film Diplomatie van Volker Schlöndorff (Die Blechtrommel), waarin hetzelfde historische gegeven centraal staat. Ook deze nieuwe weergave is niet heel spannend en vooral interessant dankzij de acteurs. Een belangrijk verschil is echter dat Diplomatie niet ingewikkeld is; integendeel, de geschiedenis is teruggebracht tot één heel behapbaar twistgesprek.

Von Choltitz heeft de opdracht van Hitler uiteraard niet uitgevoerd, maar waarom deed hij dat niet? Die vraag wordt in Diplomatie speculatief beantwoord. De film voert de Zweedse consul Raoul Nordling op, die in het heetst van de strijd een bezoek brengt aan Von Choltitz' hoofdkwartier – een in beslaggenomen hotel in Parijs. Hoewel de setting en personages historisch zijn, is deze ontmoeting geheel fictief.

De dialoog die zich tussen de twee ontvouwt is geschreven door Cyril Gely, die eerst een toneelstuk maakte en dat toen tot filmscenario bewerkte met regisseur Schlöndorff. Die heeft vervolgens geen al te ingrijpende toeren uitgehaald om het stuk filmischer te maken: af en toe zien we wat flitsen van gevechten in de stad, maar de film speelt zich voor negentig procent af in de genoemde hotelkamer.

Het blijft al met al een beetje gefilmd toneel. En zoals gezegd wordt de confrontatie nooit écht spannend. Enerzijds omdat de hele situatie iets geconstrueerds houdt, anderzijds omdat de dialogen, hoewel gevat, een beetje tam blijven.

Dat het psychologische schaakspel evengoed van begin tot eind blijft boeien, is vooral te danken aan de Franse topacteurs in de hoofdrollen: Niels Arestrup (Un prophète) speelt Von Choltitz en André Dussollier (Amélie) is Nordling. Parijs mag dan wel niet branden, in die hotelkamer weten deze twee toch wat bescheiden vuurwerk te ontsteken.