In het eerste shot van Ice and the Sky valt een menselijke schaduw over een tapijt van witte, onbevlekte sneeuw. Langzaam breidt de schaduw zich uit als een inktvlek en vult het scherm. Het onheilspellende beeld is het treffende begin van deze documentaire over de invloed van de mens op ons milieu.

Regisseur Luc Jacquet zocht al eerder de ijzige sferen op, met het vrolijke March of the Penguins. Ditmaal buigt hij zich dus over serieuzere zaken, en wel aan de hand van het levensverhaal van Claude Lorius. De inmiddels 83-jarige Fransman was een van de eerste wetenschappers die op Antarctica onderzoek deed en zijn loopbaan is onlosmakelijk verbonden met het langzaam ontluikende besef van de verwoestende uitwerking die onze beschaving heeft op de natuur.

Wat begon met een onwaarschijnlijke eerste reis naar het uiteinde van de wereld , als 23-jarige avonturier, evolueerde tot een haast obsessieve drang naar het bestuderen van ons klimaat aan de hand van ijsboringen. Lorius stond aan de wieg van baanbrekende onderzoeken en alle voorspellingen die hij sinds 1956 heeft gedaan – over smeltende poolkappen, stijgende zeespiegels en veranderingen in de grote zeestromen die ons klimaat lange tijd stabiel hielden – zijn stuk voor stuk aan het uitkomen.

Jacquet vermijdt saaie statistieken en pratende hoofden en brengt de talloze poolexpedities van Lorius als een spannende avonturenfilm. Met grandioze archiefbeelden van vliegtuigen die bij het opstijgen in brand vliegen en rupsvoertuigen die vast komen te zitten terwijl de bemanning moet zien te overleven in geselende wind en onmenselijke temperaturen. En materiaal uit het heden; spectaculaire helikoptershots van uitgestrekte poollandschappen, grillige gletsjers en rotspartijen worden versneden met beelden van de oude Lorius die in gedachten verzonken door arctische decors meandert.

Het is slim gevonden van Jacquet om het lot van onze wereldbol te verbinden met het persoonlijke en spannende relaas van een man die zijn leven waagde voor de wetenschap. Zo weet hij deze klimaatwaarschuwing kracht bij te zetten zonder belerend over te komen. Bovendien vormt de documentaire een welkom alternatief voor de wereldvernietigingsporno van regisseurs als Roland Emmerich (The Day after Tomorrow, 2012), die een soortgelijke boodschap proberen uit te dragen.

Het laatste shot is wederom treffend. Na een korte montage waarin Lorius in talloze televisieshows en nieuwsuitzendingen waarschuwt voor de gevaren van CO2- uitstoot, zien we hem als bejaarde eenzaam op de Zuidpool achterblijven. Een roepende in een ijswoestijn.