De documentaire Next Goal Wins begint met archiefbeelden van die smadelijke
wedstrijd. Gevolgd door de lacherige reacties die dat opleverde in de rest van
de wereld. Het team van Amerikaans-Samoa, een piepklein eilandje midden in de
Stille Oceaan en een overzees gebiedsdeel van de VS, wordt een 'fastfood team'
genoemd.
Na de 31-0 gaat het niet veel beter. Alle officiële
wedstrijden die ze spelen gaan verloren en Amerikaans-Samoa staat jarenlang
stijf onderaan op FIFA's wereldranglijst. Ze scoren niet eens een doelpunt. En
dan kan de American Soccer Association het niet langer aanzien. In 2011 plaatsen
ze een advertentie voor een professionele trainer/coach, die de amateurs van
Amerikaans-Samoa moet gaan helpen.
Ze krijgen welgeteld één reactie
: van Nederlander Thomas Rongen. De in 1956 geboren Rongen speelde nog met
voetballegendes George Best en Johan Cruijff, en werkte jaren als trainer/coach
in de VS.
Een wedstrijd met twee gezichten, kopte een Australische krant destijds spottend. De eerste helft 16-0; de tweede helft 15-0. De 31-0-nederlaag van Amerikaans-Samoa tegen Australië in de voorronde van het WK voetbal van 2002 staat nog steeds in de boeken als de grootste nederlaag in de geschiedenis van het voetbal.
De fanatieke, begeesterde Rongen is niet
alleen fantastisch voor het team van Amerikaans-Samoa, de geboren Amsterdammer
is ook ideaal voor de documentaire. Hij is gevat, open en direct. En erg goed
met de spelers. Onder zijn leiding start Jaiyah, als eerste transgender ooit, in
de basis van een WK-kwalificatiewedstrijd. Want: 'Jaiyah is geen man of vrouw,
maar een voetballer.'
De Britse documentairemakers Mike Brett en
Steve Jamison lieten zich voor Next Goal Wins, hun eerste grote film, inspireren
door beroemde sportdocumentaires als Senna en Hoop Dreams, waarin de
persoonlijke verhalen van de sporters belangrijker zijn dan hun sport (
respectievelijk autoracen en basketbal). En ook wat dat betreft bleek Rongen een
geschenk, want werken op het – zwaar christelijke – eiland zal hem helpen bij
het verwerken van een groot, persoonlijk drama.
Alle uitslagen van
het team van Amerikaans-Samoa onder Rongens leiding zijn online makkelijk te
vinden. Toch is het beter vooraf zo min mogelijk te weten, want de timing van de
makers van deze feelgood-film is zo goed dat Next Goal Wins niet alleen lief,
ontwapenend en inspirerend is, maar ook heel spannend.