Weblog Berlijn 2007

Dit jaar werd er geen enkele film getipt, dus is eigenlijk ook geen enkele film een verrassende winnaar. En toch is de Chinese film Tu ya de hun shi ('Tuya 's huwelijk') van Wang Quan'an best een verrassende winnaar. Mooi en ontroerend , maar ook braaf en kabbelend. Of de film ook in Nederland te zien zal zijn, is nog niet bekend. Vooralsnog is Tu ya de hun shi niet aangekocht door een distributeur.

Brand Upon the Brain! maakte alles goed. Wat een spektakelstuk! Vergeten waren alle barre competitiefilms. Regisseur Guy Maddin, explicateur Isabella Rossellini en de drie geweldige geräuschemachers kregen een staande ovatie. Maddin werd er ongemakkelijk van. Toen hij van het podium wilde lopen, stootte hij zijn hoofd aan het decor.

Zaterdag worden de Gouden en Zilveren Beren uitgereikt. Een uitgesproken favoriet is er niet. In alle polls in de Duitse kranten en de internationale vakbladen staat een andere film bovenaan. En dan nog: jury's doen toch zelden wat journalisten willen. Juryvoorzitter is de Amerikaanse regisseur en scenarist Paul Schrader. Twintig jaar geleden zat hij ook al in de jury. Dat was de laatste 'koude oorlog-jury', met juryleden die wegliepen en elkaar uitscholden. Zo'n spektakel verwachtte Schrader dit keer niet, zei hij op de eerste dag van het festival.

Ook de laatste competitiefilms waren niet al te denderend: Obsluhoval jsem anglického krále, een burleske boekverfilming van Jirí Menzel (2 sterren), Hallam Foe van David Mackenzie (2 sterren), en de opmerkelijk vrijpostige Chinese zedenschets Ping Guo van Li Yu (3 sterren). Angel van François Ozon moest ik helaas aan me voorbij laten gaan.

Nog wel bij een presentatie van de dvd van Pantserkruiser Potemkin geweest, althans dat dacht ik, maar alleen de 'making of ' die als extra bij de dvd zal verschijnen, werd vertoond. Toen er een vrouw met een kinderwagen het zaaltje van het filmmuseum binnen kwam lopen, vroeg de conservator olijk of zij voor de trappenscène kwam.

Werd gebeld of ik een half uurtje eerder naar de Bordertown-junkets kon komen. Dat was niet echt een vraag. Als eerste zou Antonio Banderas aanschuiven bij de groep van acht journalisten. Hoe langer hij op zich liet wachten, hoe groter de groep werd. Opeens kwam regisseur Gregory Nava binnen. 'Wij zouden eerst met Banderas praten ', zei de meest bijdehante collega. 'Ik dacht dat de regisseur er in Europa nog wel toe deed' antwoordde Nava quasi-verontwaardigd. 'Maar jullie zijn net zo erg als jullie Amerikaanse colega's. Jullie zijn ook alleen maar geïnteresseerd in sterren.'

Toen Banderas er na veertig minuten dan eindelijk was, zaten we met zijn vijftienen rond de tafel. Gesprek was wel leuk: Banderas vond het zelf ook geen goede film, maar hij hoopte dat de film er voor zou zorgen er aandacht komt voor de verdwenen, verkrachte en vermoorde vrouwen. Nog een uur later schoof JLo aan. De belangrijkste vragen van mijn buurvrouw betroffen de jurkjes die ze de afgelopen dagen droeg in Berlijn. Mijn buurman wilde en mocht tot slot nog even met haar op de foto.

Daarna snel naar het vliegveld. Drie uur vertraging. Van Tegel met de bus naar Schönefeld. Om 3 uur 's nachts in Amsterdam... Morgen de prijsuitreiking 'streaming' bekijken.

Daarna naar Bordertown, met Jennifer Lopez als journaliste, die tegen haar zin op reportage wordt gestuurd aan de Amerikaanse/Mexicaanse grens, waar aan de lopende band meisjes worden vermoord terwijl de autoriteiten en multinationals een oogje dichtknijpen. Gebaseerd op ware, schokkende gebeurtenissen. Alle goede bedoelingen maken Bordertown nog niet tot een geslaagde film, wel tot een belangrijke.

Bij de persconferentie waren niet alleen de hoofdrolspelers Jennifer lopez en Antonio Banderas, maar was ook Norma Andrade aanwezig, een van de oprichters van 'Nuestras Hijas de Regreso a Casa', een non-profit organisatie van moeders wier dochters zijn verkracht en vermoord in Juárez. Haar dochter Lilia verdween eergisteren precies zes jaar geleden, op 14 februari 2001. 21 Februari werd haar lichaam gevonden, gewikkeld in een deken. Het meisje was seksueel misbruikt en mishandeld.

Norma Andrade had een bord om haar nek hangen met een foto van haar dochter. 'Justicia!' stond erboven. 'Door deze film ben ik nu hier', vertelde ze. De film mag niet worden vertoond in Mexico, maar ze weten wel dat hij bestaat. Er moet aandacht komen voor deze misdaden. Vandaag is er weer een lichaam gevonden, het derde alweer deze maand.' Ze kreeg een ovationeel applaus.

Musea bezocht - foto's van filmer/fotograaf Raymond Depardon en foto's van Magnum - en op zoek geweest naar cadeautjes. Vanavond naar de Volksbuhne voor een speciale voorstelling van Guy Maddins Brand Upon the Brain!, met een orkest, foley artists en actrice Isabella Rosselini als explicateur. Morgen weer naar huis.

Wat een gedoe, maar journalisten zijn dan ook niet te vertrouwen. Na afloop van Interview vroeg iemand aan Steve Buscemi of hij uit zijn eigen ervaringen had geput. Nee, antwoordde de acteur/regisseur. Interview gaat over een man en een vrouw die toevallig journalist en filmster zijn. Journalisten zijn zijn beste vrienden, beweerde Buscemi. Hoewel, hij had een keer een telefonisch interview gegeven en toen hij dat terug las, stond er dat hij samen met de journalist in een bar aan het bier zat. En na een tijdje kwam Tim Roth er ook nog bij zitten. De conversatie die volgens het artikel volgde was overgenomen uit een interview dat Buscemi een keer had gedaan met zijn vriend Roth...

Tsja.

Ook de competitiefilms van woensdag hebben het festival niet op zijn kop gezet. In de Israëlische oorlogsfilm Beaufort houden soldaten de wacht in een post op een berg in Libanon. Ze wachten, praten, zingen, en dan vallen er opeens weer bommen uit de hemel en is er iemand dood. Vooruit: 3 sterren.

Ne touchez pas la hache van Jacques Rivette is een wel erg trage Balzac- verfilming, die evengoed in 1974 gemaakt had kunnen zijn: 2 sterren.

En Yella van Christian Petzold is een sfeerrijk, maar uieindelijk onbevredigend psychologisch portret van een jonge vrouw die haar verleden achter zich probeert te laten. 2 sterren.

Van Screen International een fles Rotkäppchen gekregen voor het bijhouden van de sterretjes. Donderdag, de laatste dag van de filmmarkt, verschijnt hun laatste uitgave. Het gemiddelde is in geen jaren zo laag geweest, bevestigde hoofdredacteur Nick Hunt.

En als de rest van het programma nu zo veel beter was... Zo maar wat films van vandaag: Prinzessenbad is een veel te particulier portret van drie jonge Duitse meisjes. Mockba. Pride een rommelige, lelijk gefilmde, slecht gemonteerde registratie van de eerste Gay pride in Moskou.

Morgen maar naar wat musea. En vragen bedenken voor J- Lo.

De tweede competitiefilm van de dinsdag was het Argentijnse El otro, mede gefinancierd door het Rotterdamse Hubert Bals Fonds, waarin een veertiger het Spaans benauwd krijgt als hij hoort dat zijn jonge vriendin zwanger is. 2 sterren.

Zat aan het einde middag in café Billy Wilder te sms-en over mijn interview met Steve Buscemi. Op het moment dat ik bericht kreeg dat er nog steeds geen plek voor mij was, kwam Buscemi het café binnen stappen. Tijd om hem dan daar maar even aan te spreken was er niet: ik moest naar Forest Whitaker - als enige 'buitenlander', verder waren er alleen maar Duitsers genomineerd. Ook niet onaardig...

's Avonds was Buscemi bij de Europese première van Interview, net als hoofdrolspeelster Sienna Miller (verborgen onder een enorme capuchon), producent Gijs van de Westelaken, scenarioschrijver van het origineel Theodor Holman, bedenker van het origineel Hans Teeuwen, regieassistente Doesjka van Hoogdalem, cameraman Thomas Kist, Pierre Bokma (de Pierre uit het origineel) en Toine Berbers, directeur van het Filmfonds. 'Ik ben er pas sinds vanmorgen en ik heb de hele dag gedronken', zei Buscemi vooraf. 'Na afloop ben ik er om vragen te beantwoorden. Als ik dan tenminste nog wakker ben.'

We zijn halverwege en de competitie valt nog niet mee. When a Man Falls in the Forest van Ryan Eslinger is een trage tragikomedie over een schoonmaker ( Dylan Baker uit Happiness) die zichzelf een heldenleven droomt. 1 ster: En Les témoins ('de getuigen') van André Téchiné is een teleurstellende kroniek over de begintijd van de aids-epidemie. 2 sterren. Er is overigens een Italiaanse criticus die nog minder sterren geeft dan ik...

Kort met Nanouk Leopold gesproken, die net was gearriveerd voor de première van Wolfsbergen, de Duits- Nederlandse Jiska Rickels tegengekomen die probeert 4 Elements te slijten op de markt (er is interesse uit Duitsland), net als de Macedonisch-Nederlandse Aneta Lesnikovska (wier Does it Hurt? vorige maand in Rotterdam meedong in de Tiger- competitie). Ze vertelde dat ze zich een beetje verloren voelde in het enorme circus van de filmmarkt.

Werd nog gebeld over Steve Buscemi/Interview: een interview wordt moeilijk, maar misschien kan er dinsdagavond na de première iets worden geregeld. Volkskrant-collega Ronald Ockhuysen uitgezwaaid, die terug is naar Nederland om een item met Robert de Niro (The Good Shepherd) af te monteren voor de Cinema.nl-uitzending van woensdagavond, rondetafelgesprek met Cate Blanchett (Notes on a Scandal), en in het Filmmuseum de schitterende dvd- box van Berlin Alexanderplatz gekocht. Hoorde na afloop van de galapremière iemand van het Filmmuseum zeggen - de Nederlandse distributeur brengt Rainer Werner Fassbinders magnum opus komende zomer in de Nederlandse filmhuizen uit - dat het wel een beetje aan Swiebertje deed denken...

Enfin.

In de dierentuin is een ijsbeertje geboren: Knut.

De tweede competitiefilm was Goodbye Bafana van Bille August, een drakerige, veel te schematische boekverfilming over de bijzondere band tussen Nelson Mandela en zijn Zuid-Afrikaanse bewaker tijdens zijn 27 jaar durende gevangenschap.

Nick James, hoofdredacteur van het Britse filmblad Sight & Sound, nog even gesproken. Hij heeft ervoor bedankt om sterretjes te geven in Screen International. In de onderdelen Forum en Panorama zitten veel films die veel interessanter zijn dan de meeste competitiefilms. Heeft hij wel een beetje gelijk in. De enige competitiefilm waar we tot nu toe allebei enthousiast over zijn is Die Fälscher.

Clint Eastwood was in Berlijn voor de Europese première van Letters from Iwo Jima, een bijzondere, Japans gesproken anti- oorlogsfilm, waarin hij de slag om het eiland Iwo Jima beziet vanuit Japans perspectief, nadat hij met Flags of our Fathers een paar maanden geleden al het Amerikaanse verhaal vertelde.

's Middags was de eerste persviewing van Nanouk Leopolds Wolfsbergen, die ernstig werd verstoord door kuchende, hoestende en proestende journalisten, en geroezemoes op de gang en geklapper met deuren. Jammer.

Mijn interview met Forest Whitaker bevestigd en nog maar eens gebeld of het nog gaat lukken met Steve Buscemi. Wordt moeilijk, zo lijkt het.

Wezen eten met een handvol collega's en daarna nog een laatste biertje gaan drinken in de Newton. Zaten we net rustig, kwam Clint Eastwood - 76 jaar maar nog geweldig in vorm - binnen met zijn gevolg. En was de tent binnen een paar seconden omgeven door paparazzi.

De films van zaterdag: Kurz davor ist es passiert, een stijlvol, allesbehalve sensationeel, Oostenrijks filmpje over vrouwenhandel; The Good Shepherd, Robert De Niro's competitiefilm over het ontstaan van de CIA (2 sterren); en de Duitse competitiefilm Die Fälscher van Stefan Ruzowitzky, over een joodse meestervervalser die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers werd gedwongen dollars te vervalsen. Behoorlijk goed: 3 sterren.

Lang op De Niro moeten wachten eer de persconferentie begon. De zaal puilde uit; er werd geduwd en ruzie gemaakt. En toen De Niro er eenmaal was, bleek hij er geen zin in te hebben. Korte, obligate antwoorden. Nee, dan Matt Damon. 'De zon schijnt hier niet en er zijn geen luxe feestjes zoals in Cannes of Venetië. Hoe vermaak je je in Berlijn?', wilde iemand van hem weten. 'We zíjn in Berlijn! Dit is een geweldige stad. De beste van allemaal. Ik heb hier een paar jaar geleden een aantal maanden gewoond (tijdens de opnamen van The Bourne Supremacy) en vond het geweldig... Nee, echt, ik probeer jullie niet naar de mond te praten.'

Tussendoor nog een vruchtensapje gedronken met een dame van het festival van Karlovy Vary en tot slot naar compilatieprogramma van korte film. Was net te laat om een kaartje te halen - voor sommige voorstellingen hebben journalisten kaartjes nodig; in de meeste gevallen volstaat de badge - maar Holland Film- directeur Claudia Landsbergen had na een telefoontje geregeld dat ik op een lijst zou komen te staan. Bij de zaaldeur wist niemand van een lijst, maar toen iedereen met een geldig toegangsbewijs binnen was, bleken er nog een paar stoelen vrij en mocht ik toch naar binnen.

Leuk programma, met na afloop vermakelijke, korte vraaggesprekken met de jonge regisseurs. Een Japanse regisseur maakte foto's van de volle zaal. Een Franse crew bleef maar staan. Een schattige Duitse had de piepjonge hoofdrolspeler uit haar filmpje meegebracht - samen brachten ze geen woord uit. Een Bulgaarse excuseerde zich voor de onscherpe projectie en vroeg of iedereen de volgende dag alsjeblieft nog een keer wilde komen kijken. Alleen de ploeg van de Nederlandse bijdrage Raak was er niet. Waarom wist niemand. Zo veel Nederlanders, maar die waren er dan weer niet.

Als je niets anders te doen zou hebben, zou je het hele jaar van festival naar festival kunnen reizen. En dag in dag uit dezelfde journalisten kunnen zien ... Je moet er toch niet aan denken. Op de eerste persconferentie, van Steven Soderbergh en Cate Blanchett over The Good German, wilde een Amerikaanse journalist weten wat voor zalfjes Cate gaat gebruiken voor de Oscaruitreiking ... Over Oscars gesproken: Forest Whitaker komt volgende week ook nog een dagje naar Berlijn; of de Volkskrant hem misschien ook wil spreken? Ja, graag. Daar passen we de schema's wel voor aan.

De competitiefilms van vrijdag: de Braziliaanse The Year My Parents Went On Vacation (wel erg landerig en nostalgisch: 2 sterren), de Koreaanse Sai bo gu ji man gwen chan a van Park Chan -wook (Lady Vengeance, Oldboy) is een volkomen krankzinnige film over een meisje dat wordt opgenomen omdat ze denkt dat ze een cyborg is (2 sterren) en Steven Soderberghs The Good German is een uit de hand gelopen, maar interessant experiment (3 sterren).

's Avonds naar de afgeladen galapremière van de gerestaureerde versie van Rainer Maria Fassbinders meesterwerk Berlin Alexanderplatz (had in Amsterdam al kaarten besteld). Met een orkest vooraf en heel veel lange toespraken, en een polsbandje waarmee je maar prosecco kon blijven drinken... Helaas was Snackpoint Charlie - mijn hotel is om de hoek van Checkpoint Charlie - al gesloten op weg naar huis.

Daarna naar de persbureaus: (groeps)interviews bevestigen of alsnog zien te regelen. Nee, Clint Eastwood (Letters From Iwo Jima) doet geen print. En Steven Soderbergh (The Good German) praat alleen maar met Reuters. 'Helaas heb ik nog geen plek voor je kunnen regelen voor Steve Buscemi (Interview), ik doe mijn best, loop gerust ook even langs bij Brigitta, misschien kan zij nog wat voor je doen.' Zo gaat het maar door. Collega's uit Nederland en België willen weten wie jij hebt. Jij doet alsof het je niets kan schelen wie zij op hun lijstje hebben staan.

's Middags stond de persvertoning van de openingsfilm op het programma: La vie en rose, een vreselijke, clichérijke draak over het leven van Edith Piaf. 1 ster ('poor') - ja ik mag ook weer sterren geven in Screen International, een van de vakbladen die dagelijks verschijnen tijdens de Berlinale.

's Avonds naar The Tracey Fragments, de openingsfilm van de parallelsectie Panorama, over een vijftienjarig meisje dat op zoek is naar haar broertje die denkt dat hij een hond is nadat zij hem heeft gehypnotiseerd. 'Here zu sein mit euch ist a traum', las regisseur Bruce McDonald - een rare Canadees met een lange zwarte jas en een grote, zwarte cowboyhoed - van tevoren van een papiertje, in een charmante mix van Duits en Canadees.