Tijdens het festival zal cultband The Melvins live muziek spelen bij het werk van Artist in Focus Cameron Jamie. Maar wie zijn The Melvins? En wie is Cameron Jamie?

Aberdeen in de staat Washington is een van de vele Almelo’s die Amerika rijk is. Er gebeurt nooit wat, vond ook Roger Osborne, alias Buzzy Osborne alias King Buzzo. Wat zijn de mogelijkheden als je van de middelbare school komt? Doorstuderen, werken, bandje. Die laatste optie had verreweg de meeste voorkeur en zo begint supermarkt-medewerker Osborne eind 1982, The Melvins, genoemd naar Pete Melvin Loman, zijn meeste gehate collega.

The Melvins zijn dan een coverband, favoriete plaatjes van The Who en Jimi Hendrix knallen uit de boxen, daarna volgt de ontdekking van de keiharde muziek van Black Flag. Beuken geblazen in het grote niets van Aberdeen. Roger Osborne zingt en speelt gitaar. Dave Clover drumt, en de bas... Tja, The Melvins zijn even beroemd om de man die geen bas speelde bij hun als berucht om het aantal bassisten die het wel deden.

In de zomer van 1983 krijgt een puber uit Aberdeen van Roger Osborne een flyer in zijn handen gedrukt. ‘Morgenavond in de parkeergarage, achter de supermarkt. Free live rock music’. Hij gaat kijken, luisteren en voelt zijn haren rechtop gaan staan. ‘Ze speelden harder dan ik mij kon voorstellen en met meer energie dan mijn Iron Maiden-LP’s. Dit was wat ik zocht.’ Was getekend Kurt Cobain. The Melvins zijn voorgoed het favoriete bandje van het toekomstige Nirvana-icoon.

Osborne is al snel een soort mentor voor Cobain. En Cobain al snel roadie voor The Melvins. ‘Ik zag honderden repetities, ik reed hun naar de concerten. Everybody hated them, by the way.’ Het Melvins-geluid is dan eenvoudig maar essentieel veranderd. Nog steeds hard, maar: langzaam. Alsof de favoriete platen van Black Sabbath en Kiss op halve snelheid worden afgedraaid op een oude versleten pickup.

De legende wil dat Kurt Cobain auditie deed bij The Melvins, als bassist, maar door de zenuwen vergat hij alle songs. De bassisten die het wel haalden, zijn niet te benijden. The Melvins staan bekend als een Kerkhof voor Bassisten. De bekendste zijn Lori Black (dochter van Shirley Temple en wegens ‘luiheid’ eruit) en Matt Lukin die er vanaf het begin bijzit, na twee jaar opstapt en de band Mudhoney begint.

In 1986 volgt het vinyldebuut van The Melvins, de opmaat van een inmiddels uitgebreide discografie. Datzelfde jaar verhuizen The Melvins naar San Francisco en begint hun voormalige roadie Kurt Cobain zelf een bandje, genoemd naar iets wat hij hoort in een nachtprogramma op TV: Nirvana. Met The Melvins gaat het redelijk, elk jaar verschijnt er een plaat, ze toeren door Amerika en hebben inmiddels een vaste plek in de Amerikaanse underground. Met Nirvana gaat het steeds beter en als eind 1991 Smells Like Teen Spirit het geluid van de jaren negentig bepaald, is Cobain tegen wil en dank een ster. Platenmaatschappijen willen zoveel mogelijk Nirvana’s, grunge is geboren, en The Melvins krijgen een contract bij het grote Atlantic. De CD Houdini verschijnt in 1993 en haalt zowaar de Billboard Top 100.

Kurt Cobain produceert enkele tracks, speelt gitaar en wat percussie op Houdini, althans... ‘Hij draaide duimen of sliep,’ aldus King Buzzo. The Melvins liften mee op de grunge- stroming waar ze zelf een van de grondleggers van zijn. Maar de band is te eigenwijs en te weinig commercieel, na drie LP’s zijn ze gelukkig weer terug bij af.

The Melvins nu is een band met Cultstatus. Tool en Mastodon noemen The Melvins als voorbeelden. Experiment, weirde humor, hard en langzaam staan nog steeds hoog in het vaandel. The Melvins zijn op hun best een kruising tussen Throbbing Gristle en Motorhead, op hun slechtst trouwens ook.

In Aberdeen is toch wat gebeurd.                      


Portret van Artist in Focus: Cameron Jamie

De Amerikaanse kunstenaar Cameron Jamie gaat als een moderne antropoloog aan het werk in de grote stad. Op zoek naar de duistere psyche van de mens.

San Fernando Valley. Voorstad van Los Angeles. De bewoonde American Dream. Tienduizenden huizen. Brede straten. Perfect gemaaid gras. Hét decor voor Spielbergs E.T., hier opgenomen. Maar wie de verkeerde hoek omslaat, ziet achter de keurige glimlach, Porn Valley, de grootste porno-industrie van Amerika.

Nog een hoek verder is een groepje jongeren aan het ‘backyard wrestling’. Show-worstelen, maar dan in de straatvariant voor kids. Vechten uit verveling, agressie als trage rock ’n’ roll. Te zien in de korte film BB van de succesvolle, Amerikaanse kunstenaar Cameron Jamie. Hij gebruikt onder andere film, tekeningen en installaties, om als een moderne antropoloog de duistere psyche van de mens te registreren.

In Detroit filmt Jamie Halloween (Spook House). Overdag een liefhebbende moeder en ’s avonds bouwend aan martelwerktuigen of crematoria. In Oostenrijk volgt hij in Kranky Klaus, de duivelse broer van Sint Nicolaas; ‘Krampus’. Alles wat goed en heilig is aan de oude kindervriend is bij Krampus omgedraaid tot demonen, lawaai en geweld.

En de volgende dag kom je ze tegen op straat. Netjes in pak, op weg naar het werk. Drie films met een soundtrack van The Melvins, de donkere underground van de moderne folklore.