Op de 23ste editie van het International Documentary Film Festival Amsterdam zijn 280 documentaires te zien, waaronder 84 wereldpremières, en 42 Nederlandse producties. Uit dit grote aanbod selecteerde Cinema.nl 18 films die je niet mag missen.

12th & Delaware
USA 2010, 87 min. Rachel Grady & Heidi Ewing
Pro-life organisaties schuwen weinig in hun strijd tegen abortusklinieken in Amerika. Veel, zoniet alles is geoorloofd om vrouwen die een abortus willen laten plegen van gedachten te doen veranderen. Documentaire die goed laat zien welke tactieken er worden toegepast en hoe de strijd wordt gevoerd over de hoofden van de zwangere vrouwen, die vaak ten einde raad zijn.

Agnus Dei
MEX/F 2010, 87 min. Alejandra Sánchez
Hoofdpersoon in de film is Jesús, die als misdienaar seksueel is misbruikt door een priester en nu – jaren later - contact probeert te krijgen met de dader. Het probleem wordt niet gesimplificeerd, de complexiteit van Jesús’ gevoelens worden door de maakster goed zichtbaar gemaakt: je voelt hoe hij worstelt met tegenstrijdige gevoelens - walging, genegenheid, schuld, schaamte, pijn en liefde.

Arab Attraction
OOS 2010, 118 min. Andreas Horvath
In de categorie ongelooflijke verhalen: Oostenrijkse feministe op leeftijd valt voor een twintig jaar jongere Jemenitische chauffeur en bekeert zich tot de islam. Samen leven in Oostenrijk gaat nog wel, maar bij manlief in Jemen, waar ze zo goed als opgesloten leeft, blijkt een hele opgave. Documentairemaker Horvath stelt de juiste (kritische) vragen, maar echt spannend wordt het nergens.

Armadillo
DEN/ZWE 2010 , 100 min. Janus Metz
In deze in Cannes met de Grand Prix de la Semaine de la Critique onderscheiden film volgen we een groep jonge Deense soldaten in Afghanistan. De film plaatst je midden tussen de soldaten. Je ziet wat zij zien, en staat op een gegeven moment dan ook oog in oog met de Taliban. Regisseur Janus Metz (1975) liet zich in beeld en geluid inspireren door beroemde oorlogsfilms als Apocalypse Now, Full Metal Jacket en Jarhead, wat de documentaire alleen nog maar intenser maakt.

Autumn Gold
D/OOS 2010, 94 min. Jan Tenhaven
‘Ik wil mijn leven verlengen, maar makkelijk is het niet,’ aldus een van de bejaarde atleten die zich voorbereiden op het wereldkampioenschap atletiek voor senioren in Finland. En dat blijkt ook tijdens de film, waarin de hoofdpersonen terugblikken op hun leven en een ongekende kracht halen uit hun sport. De hoogbejaarde atleten ontroeren met mooie levenswijsheden en de film biedt verrassende, fraaie beelden.

The Green Wave
D 2010, 80 min. Ali Samadi Ahadi
In 2009 gebruikt het regime in Iran bruut geweld om de demonstraties na de verkiezingen neer te slaan. De film laat journalisten, campagnemedewerkers en gewone burgers aan het woord en geeft slachtoffers en bloggers een gezicht door middel van prachtige animatiefilmpjes. Filmpjes, die een bijna surrealistisch beeld geven van de gruwelijkheid van wat er na de verkiezingen in de straten van Teheran plaatsvond.

Guilty Pleasures
GB 2010, 85 min. Julie Moggan
U kent ze wel, pulpromans die altijd goed aflopen. Bij ons heten ze de Bouquet-reeks en de Canadese uitgever Harlequin produceert ze. Iedere maand 120 nieuwe titels, geschreven door zo’n 1300 verschillende schrijvers. Guilty Pleausures volgt onder meer lezeressen uit Engeland, India en Japan. Die elk dromen van een beter leven, en vooral van betere mannen. Geen wereldschokkende, wel fraaie en vaak amusante observaties.

Homeland
NL 2010, 76 min. George Sluizer
George Sluizer (78) maakte zijn eerste documentaire over de Palestijnse families Hammad en Jadda in 1974, Homeland sluit zijn vierdelige documentairereeks over hen af . Sluizer wordt door de families inmiddels beschouwd alsof hij een hen is, en die hechte band kleurt de film, maar zorgt er ook voor dat we heel dicht bij de mensen kunnen komen en getuige zijn van hun dagelijkse praktijk en problemen.

Inside Job
USA 2010, 120 min. Charles Ferguson.
In het ingehouden boze, maar ook koel en glasheldere Inside Job richt de maker zijn vizier op de veroorzakers van de financiële crisis. In tegenstelling tot Michael Moore’s Capitalism: A Love Story geen grappige filmpjes en ludieke protestacties, maar keiharde vragen en pijnlijke confrontaties met een handvol betrokkenen. Inside Job is geen complex, saai verhaal, maar een gangsterfilm. Over een bankroof gepleegd door mensen die bij de banken werken. Vandaar de titel: Inside Job.

iThemba
USA 2010, 70 min . Elinor Burkett
In het Zimbabwe onder Mugabe hebben gehandicapte jongeren het zwaar. Volgens de diep religieuze en spirituele Zimbabwanen zijn ze vervloekt en een straf van God. De gehandicapte leden van de band Liyana, laten zich niet buiten de samenleving plaatsen en eisen hun plek op door middel van muziek. Muziek die vooral door de charismatische Prudence een gevoelige snaar raakt. Wordt ongetwijfeld een publiekslieveling.

Katka
TSJ 2010, 100 min. Helena Třeštíková
Veertien jaar lang volgde regisseur Helena Třeštíková de Tsjechische, aan drugs verslaafde Katka. Eerst zien we een mooie jonge meid, die vertelt hoe Koning Heroïne haar verleidde, en dat het enige wat ze echt wilt, is haar moeder niet meer ongelukkig maken. Gaande de jaren worden Katka’s woorden minder geloofwaardig, omdat ze in schril contrast staan met haar daden. Katka toont de ziekte die verslaving heet. Ook slopend om naar te kijken.

Lennonyc
USA 2010, 115 min. Michael Epstein
1970, The Beatles houden op te bestaan . 1980, John Lennon wordt in New York doodgeschoten. Dat weten de meesten nog wel. Maar wat gebeurde daartussenin? Michael Epstein zet in Lennonyc (de titel is grapje op Lennon en NYC, New York City) een en ander op een rij. Uitputtend, liefdevol en ingenieus, want Epstein vond een manier om ook geluidsfragmenten er goed uit te laten zien.

Maids & Bosses
PAN /ARG 2010, 58 min. Abner Benaim
De vaak moeizame relaties tussen dienstmeisjes en hun bazen/bazinnen zegt een heleboel over verdeling van macht, kennis en rijkdom in een land, in dit geval Panama. De ‘maids and bosses’ vertellen over jaloezie, diefstal, intimidatie, dronkenschap en onbegrip. Soms vermakelijk, maar vaker ongemakkelijk voor de kijker, die zich zeer bewust wordt van zijn eigen maatschappelijke positie.

Rwanda: Beyond the Deadly Pit
USA/RWA 2010, 100 min. Gilbert Ndahayo
Het uitgangspunt van deze film alleen is al indrukwekkend. Filmmaker Ndahayo is een overlevende van de genocide in Rwanda in 1994, toen Hutu’s honderdduizenden Tutsi’s afslachtten, en confronteert ruim 10 jaar later de moordenaar van zijn ouders en zusje. Tijdens een volkstribunaal, een zogenaamde gacaca (zeg: gachácha), wil hij alles tot in de details weten. ‘Heeft u ze vergiftigd, of levend verbrand, zoals de rest?’ Huiveringwekkend.

Stand van de Sterren
NL 2010, 100 min. Leonard Retel Helmrich
Leonard Retel Helmrich (51) volgt sinds 2001 de Indonesische mevrouw Sjamsuddin en haar twee zonen en nichtje Tari. Na Stand van de zon in 2001, over de invloed van politiek, en Stand van de maan in 2004, over de invloed van geloof, sluit Stand van de sterren het drieluik af. Deel drie gaat over de rol van geld en de economie in het leven van de Sjamsuddins.

Stonewall Uprising
USA 2010, 82 min. Kate Davis & David Heilbroner
Stonewall is eind jaren ’60 een populaire homobar in New York. Homoseksualiteit in de praktijk is verboden en homo’s worden opgejaagd, gediscrimineerd en geïntimideerd. Maar veranderingen hangen in de lucht. Als de politie wederom Stonewall binnenvalt, laat deze kwetsbare groep een onverwachte kracht zien. De film laat goed zien waar de oorsprong ligt van de Gay Pride marsen.

Tabloid
USA 2010, 87 min. Errol Morris
Het onwaarschijnlijke verhaal van Joyce Mc Kinney. Een voormalige Miss Wyoming, die in 1978 in Engeland gearresteerd werd voor de veronderstelde ontvoering en verkrachting van een mormoonse missionaris. Volgens haarzelf een tragisch liefdesverhaal. Tabloids spreken van: ‘The case of the Manacled (=geketende) Mormon’. Bizarre gebeurtenissen volgen elkaar in rap tempo op. Voornamelijk talking heads, maar dat vormt door de sublieme montage geen enkel probleem.

You Don’t Like the Truth – 4 Days Inside Guantanamo
CAN 2010, 99 min. Luc Cote & Patricio Henriquez
‘I told you the truth. You don’ t like the truth,’ aldus de 16-jarige Canadese Omar Khadr tegen Canadese agenten die hem ondervragen in Guantanamo Bay. Een video van zeven uur verhoor werd bestempeld als Top Secret, maar in juli 2008 door het Canadese hooggerechtshof vrijgegeven. Scènes hieruit vormen de ruggengraat voor deze documentaire, die je midden in een kafkaesk drama plaatst.

Met bijdragen van Jeroen van Bergeijk, Daphne Bunskoek, Gerhard Busch, Angela van der Elst en Rick de Gier