Het themaprogramma Why Poverty? wil de kijker aan het denken zetten over de armoede in de wereld.

'Please’, riep Bob Geldof in 1985, ‘ga vanavond niet naar de pub, maar blijf thuis en give us the money!’ Geldof zamelde op dat moment geld in voor de hongersnood in Ethiopië met de plaat Do They Know It’s Christmas? van Band Aid.


Give Us the Money

De documentaire Give Us The Money van de Zweedse regisseur Bosse Linquist vertelt het verhaal van het activisme van Geldof en zijn collega Bono. De twee rocksterren kregen in relatief kort tijd veel voor elkaar, zo laat Linquist zien in de rap gemonteerde film. In de jaren negentig wisten ze het Amerikaanse congres over te halen om de helft van de schulden van Afrikaanse landen aan de VS kwijt te schelden.

Ook aan de kritiek op het duo gaat Give Us The Money niet voorbij. Zo komen Afrikaanse activisten aan het woord over de in hun ogen oppervlakkige activiteiten van Bono en Geldof. Zij vinden dat het tweetal het gezag van Afrikaanse leiders ondermijnt, alsof die zelf niet mans genoeg zijn om hun zegje te doen. Anderen zijn van mening dat ontwikkelingshulp en dept relief alleen de elites in arme landen een nog luxueuzere levensstijl bezorgen, terwijl de massa’s even arm blijven als ze al waren.

Give Us The Money is een van acht documentaires die speciaal gemaakt werden voor de wereldwijde themaweek Why Poverty? Aan het project doen 62 publieke omroepen mee. Het startschot voor de week wordt tijdens IDFA gelost op 22 november. Dan zijn alle films te zien op festivallocatie de Brakke Grond, in samenwerking met de VPRO. Daarnaast zijn vier van de acht documentaires opgenomen in het reguliere IDFA-programma, waaronder Give Us The Money.

Een andere film in het programma is Poor Us, een Nederlandse productie van Ben Lewis die laat zien hoe op verschillende momenten in de geschiedenis werd omgegaan met armoede. De schitterende animaties geven veel lucht en, gek genoeg, charme aan de film die toch een zwaar onderwerp behandelt.

Het is een prachtige, leerzame reis langs armoede van de Flintstones tot nu, via het oude Griekenland en het middeleeuwse Parijs. Lewis toont aan dat het achttiende-eeuwse China verder was met het verdelen van de welvaart dan het Westen. Een Chinese leider zag het als zijn taak om hongersnood te bestrijden.


Poor Us

Er komen historici, filosofen en sociologen aan het woord, waarbij een van de observaties is dat de armoede van velen altijd een voorwaarde is voor de rijkdom van weinigen. Karl Marx: ‘De rijken zijn bereid alles te doen voor de armen, behalve ermee ophouden ze uit te buiten.’

Het doel van Why Poverty ? is niet om geld op te halen, stellen de initiatiefnemers. Dat is immers onvoldoende gebleken. Wat men wil is een breed publiek aan het denken zetten over armoede. Dat moet kunnen lukken met films als Poor Us en Give Us The Money .

Zo zal de opstelling van Bono voor veel kijkers herkenbaar zijn. Aanvankelijk stond hij niet te trappelen om activist te worden, vertelt Geldof. Maar toen hij gezien had dat je echt iets kunt doen, kon hij het probleem niet meer de rug toekeren. Wel kijkt hij uit naar het moment waarop zijn rol weer is uitgespeeld: ‘Ik hoop dat deze rock ‘n’ roller van over de vijftig binnenkort fuck off te horen krijgt, omdat de Afrikaanse landen het zelf af kunnen. With pleasure!’