Ogenschijnlijk vanuit het niets doemden ze rond 2004/2005 allemaal op: talentvolle, jonge Roemeense regisseurs die uit de puinhopen van Nicolae Ceausescu's dictatoriale regime de ene na de andere prachtige film distilleerden . Het waren films die zowel stilistisch - minimalistisch, realistisch en op locatie gefilmd - als thematisch veel met elkaar gemeen hadden en gekenmerkt werden door een zwart-humoristische ondertoon. Gemaakt bovendien in een van de armste landen van Europa, waar de filmindustrie een vastgeroest instituut is en er amper bioscopen te vinden zijn.
Vaandeldrager van die 'nieuwe Roemeense cinema' was Cristian Mungiu. Hij behoort tot de generatie die ook wel de 'kinderen van Ceaucescu' wordt genoemd. Geboren in 1968, twee jaar nadat de Roemeense dictator met een verbod op abortus en contraceptie voor een explosieve geboortegolf in zijn land zorgde. Zonder dat verbod was Mingiu er waarschijnlijk niet geweest. En dus maakte hij er een film over, met de briljante titel 4 Months, 3 Weeks & 2 Days (4 luni, 3 saptamâni si 2 zile).
Zijn indrukwekkende portret van een wanhopig, jong meisje dat haar lot in handen van een sadistische dokter uit het illegale circuit legt, leverde hem in mei 2007 de belangrijkste festivalprijs van het jaar op: de Gouden Palm in Cannes. Volledig terechte lof voor een film die aangrijpt, kwaad maakt en bovendien razend spannend is, ook al beperkt Mungiu zich veelal tot lang uitgesponnen, statische shots.
Een gezellige kerstfilm is het natuurlijk niet, al sneeuwt het even in de openingsscène. En dan is er nog de wrange connotatie dat de film, die zich twee jaar voor de Roemeense revolutie afspeelt, niet mogelijk zou zijn geweest zonder die ene eerste kerstdag in 1989, toen Nicolae Ceausescu samen met zijn vrouw na een kort schijnproces werd geëxecuteerd.
Maar 4 Months, 3 Weeks & 2 Days is wel een film over saamhorigheid. Niet tussen de ouderen overigens, die allemaal even corrupt en kwaadaardig lijken, maar wel tussen de jongeren. Niet voor niets richt Mungiu zijn camera vooral op de dappere kamergenote van het zwangere meisje, die de abortus voor haar regelt en zich voor haar opoffert. Als daar geen kerstboodschap in schuilt …
4
Months, 3 Weeks & 2 Days is
zaterdag, 20 dec 2014 om 0.30 uur te
zien op NPO 2
Bekijk ook het interview met Cristian Mungiu