Spraakmakend: Spies & Glistrup

De film
Deze op feiten gebaseerde schelmenkomedie speelt zich af in het Denemarken van de jaren zestig en zeventig. Centraal staat het onwaarschijnlijke duo Simon Spies ( Pilou Asbæk), hedonistische directeur van een succesvolle reisorganisatie, en zijn vriend Mogens Glistrup ( Nicolas Bro), family man en advocaat met radicaal rechtse ideeën.

De maker
De Deense regisseur en scenarist Christoffer Boe (1974) won met zijn debuut Reconstruction uit 2003 de Camera d’Or en FIPRESCI-prijs in Cannes. Ook stijlvolle, vaak surrealistische films als Offscreen en Beast waren succesvol in het festivalcircuit.

Spraakmakend
De echte Spies en Glistrup waren controversiële figuren in Denemarken, en deze biopic maakte daar dan ook de tongen los. Maar hoe zit dat buiten Denemarken? De film is vermakelijk en universeel genoeg gebleken om ook op vele internationale festivals in de smaak te vallen. Nederlandse kijkers zullen vooral de acteurs herkennen: Pilou Asbæk is Kasper Juul uit Borgen, Nicolas Bro speelde onder meer in The Killing.

Drie vragen aan Christoffer Boe
Is iedereen in Denemarken bekend met dit verhaal?
‘Iedereen van een bepaalde leeftijd – zeg dertig-plus – is wel bekend met de personages. Wat veel mensen niet wisten, is dat deze twee excentrieke mannen zo goed met elkaar bevriend waren. Dat was voor mijzelf ook nieuw; ik ontdekte het pas tijdens de research voor de film. Ik wilde al een poos een film maken over de jaren zestig en zeventig, en besloot Spies en Glistrup als uitgangspunt te nemen omdat ze symbool staan voor de maatschappelijke veranderingen in die tijd. Het is een duo dat elkaar mooi aanvult: Spies is radicaal in zijn hedonisme, Glistrup is radicaal in zijn idealisme – hoe bedenkelijk misschien ook. Ze hebben mij altijd al geïntrigeerd, omdat iedereen in mijn omgeving hen maar een stel eikels vindt . Dat waren ze misschien ook, maar het waren wel eikels met revolutionaire ideeën en daden.’

De film begint met een soort disclaimer dat feit en fictie door elkaar lopen. Hoeveel is er verzonnen?
‘Eigenlijk niet eens zo veel. Dit speelt natuurlijk altijd bij biopics: als filmmaker zet je de waarheid naar je hand, je construeert een verhaal, het is geen documentaire. Tegelijkertijd denk ik niet dat we de waarheid veel geweld hebben aangedaan. We hebben uitgebreid research gepleegd: veel gelezen, en mensen gesproken die met hen hebben gewerkt, drugs hebben gebruikt en seks hebben gehad . Ik zal een voorbeeld noemen. Volgens de overlevering zou Spies een keer baldadig zijn erectie hebben laten zien aan een baviaan in een dierentuin. Wij hebben die scène verplaatst naar een feestje, met een aap in een kooi. We konden geen baviaan krijgen, dus werd het een gorilla. Maar de essentie klopt: zo was die man.’

Zowel Spies als Glistrup zijn nogal larger than life. Hoe belangrijk vond u het om hen toch realistisch over te laten komen?
‘Ze waren in werkelijkheid óók larger than life, dus ik was niet bang daar behoorlijk ver in te gaan. Ook omdat ik gewoon een vermakelijke film wilde maken . Maar natuurlijk moesten ze wel menselijk blijven; we hebben vooraf uitgebreid met de acteurs geoefend om de juiste balans te vinden. Ik had alle vertrouwen in de hoofdrolspelers. Zoiets zit eigenlijk voor negentig procent in de juiste casting. Ik wist dat ik Pilou Asbæk wilde hebben als Spies, want hij heeft een bepaalde blik in zijn ogen – intelligent, doortrapt. Hij kan naar je lachen en je toch een ongemakkelijk gevoel geven. Probleem was alleen dat Pilou dertig is , terwijl Spies in de film begint als veertiger en eindigt als zestiger. Met veel oefening en goede grime konden we dat wel oplossen. En ja, die rare, nasale stem is gebaseerd op Spies’ echte stem. Sterker nog: in werkelijkheid sprak hij nog vreemder, heel langzaam. Maar omdat we zo veel tekst hadden, konden we dat niet nadoen, anders zou de film te lang worden.’

Bekijk hier de rest van de serie