Regisseur Morgan Knibbe (26) gooide hoge ogen op het Idfa van 2014 met het
overrompelende Those Who Feel the Fire Burning, een mengvorm van fictie en
documentaire waarin we van heel dichtbij ervaren hoe Afrikaanse vluchtelingen
hun uitzichtloze bestaan op ons continent beleven. In de openingsscène van vijf
minuten zien we een boot vol vluchtelingen, midden in de nacht, vanuit het
perspectief van een oudere man die in het water ligt en verdrinkt. Ook de rest
van de film zien we door zijn ogen – hij is een geest die rondzweeft boven het
continent dat hij bij leven nooit bereikte. Het doet denken aan Der Himmel über
Berlin, maar dan zonder de humor die Wenders’ film draaglijk maakt.
De film krijgt na een half uur even wat lucht wanneer we in een wat
traditionelere documentairestijl kunnen kijken naar een telefoongesprek van een
Afrikaanse man met zijn vriendin: ‘Sinds onze laatste seksnacht in het hotel heb
ik met niemand het bed gedeeld,’ zegt hij. ‘Twee jaar en zes maanden. Als ik
naar bed ga, denk ik altijd aan jou. Dan denk ik: wat moet ik doen om jou snel
weer te zien? Wanneer komt die dag? Ja, ik neem dan spul mee voor je haar en
nieuwe schoenen. De straten zullen met schoenen, tassen en kleren gevuld zijn en
met dingen voor je haar.’ Hier ontstaat ook ‘poëzie’ (een term die vaak
gebruikt wordt in verband met Knibbe’s film), maar nu zonder dat daar
stijlcapriolen voor nodig zijn.
Even later zit dezelfde man
somber voor zich uit te staren in de moskee. ‘Het leven hier in de stad maakt me
moe,’ horen we hem denken in voice-over. Maar hoe weten we dat hij dat denkt ?
Natuurlijk, Knibbe probeert ons zo juist dieper in de werkelijkheid van de
vluchtelingen te trekken. Maar je kunt je ook gaan storen aan de vele ‘virtuoze
’ momenten waarop we ergens hoog boven een straat hangen of wanneer het beeld
weer eens op zwart gaat met vervreemdende geluidseffecten. Zo worden al die
hartverscheurende taferelen eigenlijk zonder veel opbouw aan elkaar geplakt in
een film die bedoeld lijkt voor een murw gebeukte mediaconsument, die alleen met
grof geschut nog geraakt kan worden. Het maakt nieuwsgierig naar de films die
de begaafde en geëngageerde Knibbe kan maken wanneer hij zijn formele bravoure
iets meer gaat doseren.
Documentairetalent Morgan Knibbe (26) zet fictietechnieken in om identificatie met vluchtelingen op gang te brengen.