Too old for this shit

Wie had dat kunnen voorspellen: dat de gedegen Ierse film- en theateracteur Liam Neeson (1952) als 55-plusser nog eens een van Hollywoods populairste actiehelden zou worden? De forse ex-bokser speelde eerder in zijn carrière ook wel eens vechtersbazen, maar stond toch vooral bekend als vaderlijk type uit drama’s als Schindler’s List, Nell en Michael Collins. In 2008 veranderde alles met de harde Frans-Amerikaanse actiefilm Taken – ook al nam Neeson die productie zelf maar half serieus, zoals hij later bekende in interviews: ‘Toen ik het script las, dacht ik: veel te simplistisch, dit verschijnt direct op dvd. Het was vooral het veertienjarige jochie in mij dat zich verheugde op al die actie .’ Guilty pleasure of niet, Taken was een onverwacht succes en Neeson werd al snel overladen met scripts voor soortgelijk formulewerk. Hij hapte gretig toe; sindsdien verschijnt hij jaarlijks in twee, drie, soms zelfs vier actietitels, de ene heel wat beter dan de andere, maar bijna allemaal hits.

Wat is zijn geheim? Waarschijnlijk de toch wel unieke combinatie van fysieke geloofwaardigheid – hij doet zo veel mogelijk stunts zelf – en echt acteertalent . Neesons helden beuken er nooit voor hun plezier op los, maar enkel omdat ze tot wanhoop zijn gedreven; ze blijven menselijk, zelfs als ze bovenmenselijk handelen. Daarbij straalt mogelijk ook wat persoonlijk leed in de rollen door: in 2009 overleed Neesons echtgenote, actrice Natasha Richardson, in een ski-ongeluk en bleef hij achter met hun twee puberzonen. Hij zegt sindsdien vooral zo hard te werken ter afleiding van het verdriet.

Inmiddels is de acteur 62 en heeft hij laten weten weer zin te hebben in wat serieuzere rollen. De misdaadthriller Run All Night, die deze week verschijnt, moet een van zijn laatste knokfilms zijn. Een goed moment dus voor een evaluatie van zijn actieperiode. Welke titels springen er in positieve zin uit?

Neeson komt in actie… omdat zijn dochter is ontvoerd door mensenhandelaren. Gelukkig weet hij die als oud-CIA-agent in een handomdraai op te sporen en uit te schakelen.
Slachtoffers: Dertig dode Albanezen (wat nog meevalt naast de 63 doden in Taken 3).
Oordeel: De film waarmee Neesons actieperiode begon, is meteen een van de hardste en lachwekkendste. Ware actieporno, doorzichtig maar effectief.
Coolste citaat: ‘I will look for you, I will find you, and I will kill you.’ (Neeson in een interview: ‘Mijn zoons blijven maar vragen of ik dat citaat wil inspreken op de voicemails van hun vrienden. Dat heb ik nu al minstens tien keer gedaan.’)

Neeson komt in actie… nadat hij uit een coma ontwaakt en ontdekt dat iemand hem zijn identiteit heeft afgenomen.
Slachtoffers: Neeson deelt rake klappen uit, maar doodt slechts één schurk – in een lang uitgesponnen gevecht, dat wel.
Oordeel: Paranoiathriller met Hitchcock- sausje en fijne bijrollen (Bruno Ganz en Frank Langella) speelt zich af in Berlijn en is relatief ingetogen. Dat Neeson tegen het slot nog even in maximale actiemodus gaat, lijkt vooral een cadeautje voor de fans.
Coolste citaat: ‘I didn’t forget everything. I remember how to kill you, asshole.

Neeson komt in actie… nadat hij als depressieve oliewerker is neergestort boven Alaska. Met zes andere overlevenden trotseert hij de kou en een roedel bloeddorstige wolven.
Slachtoffers: Neeson doodt een handvol wolven, maar de wolven maken meer slachtoffers.
Oordeel: De beste van het stel . Neeson mag zijn bekende archetype spelen in een film met bekende formule, maar daarachter schuilt een verrassend poëtisch en somber verhaal over levenslust en sterfelijkheid.
Coolste citaat (nadat hij God heeft gesmeekt hem te redden): ‘Fuck it, I’ll do it myself.’

Neeson komt in actie… wanneer hij als air marshall (gekweld als altijd) op een vliegtuig per sms van een onbekende medepassagier verneemt dat er doden gaan vallen.
Slachtoffers: Neeson doodt twee schurken en mept diverse passagiers. Naar verluidt bleef hij zelf ook niet ongedeerd: tijdens een actiescène zou hij een beroerte hebben gehad. En gewoon hebben doorgespeeld.
Oordeel: De titel is in elk geval goed: de gebeurtenissen in deze amusante actiethriller gaan zo snel dat je amper opmerkt hoe bespottelijk ze zijn.
Coolste citaat: ‘I’m not a good father. I’m not a good man. But I’m trying to save this plane!’

Neeson komt in actie… nadat hij als oude, verlopen gangster mot krijgt met zijn baas ( Ed Harris) en samen met zijn zoon – die hem haat – op de vlucht moet.
Slachtoffers: Onze antiheld knalt zo’n vijftien boeven en foute agenten neer.
Oordeel: Drankprobleem? Check. Vaderschaps-issues? Check. Bruut geweld omdat het niet anders kan? Check. Neeson had de antiheld van deze grimmige misdaadfilm nog in zijn slaap kunnen spelen, maar overtuigt toch , omdat hij zijn ouderdom niet hoeft te verbergen. Op deze manier kan hij best nog een paar actiefilmpjes mee.
Veelzeggend citaat: ‘I’m too old to run.’

Leuke infographic: de Liam Neeson Kill Map