Ook al zijn de personages in Charlie Kaufmans stop-motion animatiefilm Anomalisa duidelijk herkenbaar als poppen, toch voelen ze meteen geloofwaardig en echt. En dat geldt ook voor de veelbesproken seksscène.

Het is geen toeval dat Michael Stone, goeroe van de helpdeskindustrie, tijdens een van zijn vele werkreizen in het Frégoli Hotel slaapt. Michael lijdt namelijk aan het syndroom van Frégoli. Voor hem is iedereen een en dezelfde persoon, die zich steeds verkleed of vermomd heeft.

In het psychologische drama Anomalisa wordt dat voelbaar gemaakt doordat iedereen in Michaels omgeving met dezelfde stem spreekt. Totdat Michael Lisa ontmoet. Voor het eerst hoort hij een andere stem.

Anomalisa is een van de beste films van het jaar. Intelligent, aangrijpend en verontrustend. En o ja, Anomalisa is een poppenfilm.

© Filmdepot

Achter de schermen bij Anomalisa

Schrijver en co-regisseur is Charlie Kaufman, als schrijver bekend van de existentiële meesterwerken Being John Malkovich en Eternal Sunshine of the Spotless Mind, als regisseur van het prachtig-neurotische Synecdoche, New York.

Het is wonderlijk dat hoewel de personages in Anomalisa duidelijk herkenbaar zijn als poppen – de film is gemaakt met de stop motion-techniek – ze toch meteen geloofwaardig zijn en echt voelen. Dat heeft volgens Kaufman niet alleen met de volwassen teksten en gedachten in de film te maken, maar ook met die stop motion-techniek.

Tegen de Amerikaanse radiozender NPR zei hij daarover: ‘Deze animatietechniek suggereert breekbaarheid, onvolkomenheid, omdat alles met de hand gemaakt is. En juist daarom menselijkheid, omdat het een imperfect proces is.’ ( klik hier voor het hele radio interview)

Anomalisa is geen poppenfilm voor kinderen. Het gaat over volwassen, existentiële zaken, en er zit ook seks in. Het is de eerste voor een Oscar genomineerde animatiefilm met een R-rating.

Hoogtepunt in de film is een langdurige en niets verhullende seksscène tussen Michael en Lisa. In Venetië, waar Anomalisa vorig jaar september zijn wereldpremière beleefde, bekende co-regisseur Charlie Kaufman dat hij enigszins beducht was voor de reacties van het publiek op die scène: ‘Na aanvankelijk gegiechel werd het doodstil. Ik was bang dat de mensen zich verveelden, maar achteraf begreep ik dat ze onder de indruk waren. Over hoe echt het voelde, hoe emotioneel, en hoe ongemakkelijk het was om te kijken, omdat ze het gevoel hadden dat ze inbreuk maakten op hun privacy. Dat was een goed teken, omdat ze op dat moment de personages niet als poppen zagen maar als echte mensen.’

Kleren uittrekken

Het is niet alleen aan Kaufmans regie en intelligente script te danken dat de poppen als echte mensen voelen, de bewuste seksscène ziet er ook fantastisch uit. En dan blijken onverwachte zaken soms het moeilijkst te verwezenlijken te zijn. Aan blogger Bill Desowitz legde hoofd- animator Dan Driscoll uit wat er nou zo moeilijk was aan die seksscène: ‘Als je op een bed gaat liggen, of je hoofd op dat bed legt, dan reageert het bed daarop . Deze poppen doen dat niet zelf, dus moet je iedere indruk op het bed zelf aanbrengen. Er waren alleen al twee maanden pre-productie nodig om uit te denken hoe we een laken moesten wegtrekken. En dan moeten ze ook hun kleren nog op een realistische manier uittrekken. We monteren niet in die scène, dus we moesten alles filmen. En een pop zijn kleren laten uittrekken is waarschijnlijk het moeilijkst wat ik ooit heb moeten animeren.’

Maar het resultaat mag er zijn.

Meer over Anomalisa