Toen Jane Goodall in 1967 haar zoon Grub kreeg, had ze naar eigen zeggen drie bronnen die haar hielpen bij het vormgeven van het moederschap: haar eigen moeder, dr. Spock en Flo. Flo was een chimpanseevrouwtje met gehavende oren en een stompe neus, levend in Tanzania en vanaf 1957 een van de studieobjecten van Goodall. Goodall zag Flo paren met alle mannen van de chimpanseegemeenschap die iets voorstelden, en op een dag uit het woud tevoorschijn komen met haar baby. Het was voor het eerst dat de band tussen een ouder en een jong zo goed geobserveerd kon worden in het wild. Iets waar Goodall dus ook in andere opzichten haar voordeel mee deed.
‘Lieve familie, ik ben een gewoon iemand die doet wat ze altijd al wilde. Ik slaap buiten, onder de sterren, en kijk naar alle dieren. Is het mogelijk? (...) De heuvels en bossen zijn mijn thuis.’ Aldus de 26-jarige Jane in een brief naar Engeland. Behalve ‘gewoon’ was deze dame ook bijzonder vastberaden en geduldig. Bovendien was ze niet beïnvloed door wetenschappelijke ideeën toen ze haar veldwerk in Afrika begon; voor studeren was geen geld geweest. Haar onbevangen blik en grote liefde voor vrijwel alles om zich heen waren een paar van de andere troeven waarmee Goodall haar reputatie vestigde, die ze tot op de dag van vandaag – mevrouw is inmiddels 85 – mondiaal heeft.
Jane is een film uit 2017, voornamelijk samengesteld uit verloren gewaande opnamen van ruim een halve eeuw geleden. Een deel ervan werd gebruikt voor de National Geographic-productie Miss Goodall and the Wild Chimpanzees. Uitgebracht in 1965, ingesproken door Orson Welles, nog te zien op YouTube. Goodall was naar verluidt niet blij met het resultaat, misschien raakten daarom de meer dan honderd uur (rest)materiaal decennialang uit het zicht. Tot 2014. Regisseur Brett Morgen werd benaderd om er opnieuw iets van te maken. Toen hij de beelden zag, was hij verkocht. Ook Goodall stemde in, na aanvankelijke twijfels (er bestaan al zeker veertig documentaires over haar).
Gelukkig maar. Wie valt er niet voor het meisje dat bijna argeloos door de jungle stapt en in bomen klimt op zoek naar apen? Hugo van Lawick – de Nederlander achter de camera, Goodall’s latere echtgenoot en vader van hun kind – in elk geval wel.
De documentaire Jane wordt op vrijdag 14 juni uitgezonden op NPO 2, 22.55-00.24 uur. Tevens is de film te zien via Netflix.
Zolang ze leeft wil icoon Jane Goodall zo veel mogelijk mensen inspireren. Daarom werkte ze toch maar mee aan een terugblik op haar jonge zelf tussen de apen.