Denk je aan filmmuziek, dan denk je al gauw aan grootheden als John Williams, Ennio Morricone of Hans Zimmer, die met hun composities iconische filmbeelden onvergetelijk maakten. Zo zou Darth Vader nooit zo’n imposante verschijning zijn geweest in Star Wars zonder het nummer ‘The Imperial March’, zorgden slechts twee elkaar afwisselende noten voor de intense spanning in Jaws en is het westerngenre haast niet voor te stellen zonder de muziek van Morricone.
De makers van die legendarische filmmuziek vormen een uitzondering op de regel dat filmcomponisten vaak onder de radar blijven. Voor Nederlandse makers geldt die regel al helemaal, al zijn ook hier excepties, zoals Rogier van Otterloo, die de bekende muziek van Soldaat van Oranje en Turks fruit componeerde. Tom Holkenborg (Junkie XL) is een recenter voorbeeld van zo’n uitzondering, maar hij heeft zijn faam dan ook vooral te danken aan zijn werk voor grote Hollywoodproducties als Mad Max: Fury Road of Batman v Superman: Dawn of Justice, buitenlandse films dus.
Kijk je iets verder dan die bekende hoofden, dan vind je dat een belangrijk deel van het Nederlandse film- en televisieaanbod van de afgelopen jaren een score heeft van componist Merlijn Snitker. Hij maakte onder meer de soundtracks voor de bioscoophits Publieke werken en Bankier van het verzet, die hem beide een nominatie voor een Gouden Kalf opleverden. Met zijn werk voor de serie De 12 van Schouwendam won Snitker dit jaar een Buma Award. Ook verzorgde hij de soundtrack van Vliegende Hollanders, de AvroTros-serie die nu wekelijks te zien is op tv.
Snitker is afgestuurd saxofonist aan het conservatorium, en rolde per toeval de filmwereld in. Zijn broer maakte ooit een voorlichtingsfilmpje voor het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Hij wilde daar graag muziek voor, dus vroeg hij Snitker om die te maken. Toen hij dat deed, ontdekte Snitker een heel nieuwe manier van schrijven, waarbij het verloop van zijn muziek bepaald werd door de beelden in de film. Zo was hij ineens gebonden aan een verhaal, maar kreeg hij tegelijkertijd een vrijheid die hij niet voelde bij het schrijven van gangbare muziek. ‘Niemand zegt dat je een Swarmatron (analoge synthesizer, red.), een strijkkwartet, een elektrische gitaar en een banjo niet bij elkaar kunt zetten,’ vertelde Snitker aan HP/De Tijd.
Die vrijheid biedt hem de kans om flink te experimenteren in zijn soundtracks. Zo probeert hij steeds de plot van een film op een originele manier te verwerken. Publieke werken gaat bijvoorbeeld over de ‘nieuwe tijd’ die aanbrak met de bouw van het Centraal Station en het Victoria Hotel in Amsterdam. Om dat gegeven terug te laten komen in de filmscore, gebruikt Snitker het geluid van dreunende heipalen. En zo zijn er meer voorbeelden van ideeën die hij, naar eigen zeggen, nooit had kunnen krijgen zonder de filmbeelden die zo bepalend zijn, en hem tegelijkertijd zoveel vrijheid geven.