HBO lapt het hem weer: Girls, een pijnlijk eerlijke en grappige serie over vier New Yorkse meiden, begon deze week aan een tweede seizoen. De zender heeft met wonderkind Lena Dunham goud in handen.

Hannah heeft gepiest in iedere badkuip waar ze ooit in lag, bekent dat ze op seksueel gebied ‘vrijwel alles’ doet en hoopt op een serieuze date met een echte man in plaats van de figuur die haar slechte liedjes toezingt. Hannah worstelt met het leven, zichzelf en relaties – en de vriendinnen met wie ze hangt, zitten in hetzelfde onduidelijke schuitje. Maar wat als dit nu je beste jaren zijn? Oh help.

Dit is Girls, de veelgeprezen hbo-comedy over vier Newyorkse vriendinnen van in de twintig, die deze week weer begint. De maakster, Lena Dunham (nu 26), erkent dat haar serie in de traditie staat van het nog altijd iconische Sex and the City – een van de personages heeft er niet voor niets een poster van op haar kamer. Maar Girls is meer het schaamteloze nichtje; niet gestyleerd maar rauw omzeilt het gênante kwesties niet, maar buit ze juist uit. Hier geen naaldhakken, maar een te grote witte onderbroek, geen gelikte seksscènes maar onhandig gefriemel van te witte, slecht uitgelichte lijven. De werkelijkheid, laat Lena Dunham zien, is niet iets wat je moet verbloemen, je moet haar juist etaleren. Dan valt er tenminste nog wat te lachen. Dat is de verborgen wijsheid van Girls, dat er verbazend knap in slaagt uit de clichés van de coming of age-problematiek – van oudsher een sterk vertegenwoordigd genre op (de Amerikaanse) televisie – zulk origineel, raak en pijnlijk grappig drama te maken.

De trailer van het tweede seizoen

Girls is was een louter Amerikaans succes tot hbo hier neerstreek vorig jaar. Sinds december strooit de betaalzender kwistig met paginagrote advertenties in Nederlandse kranten en tijdschriften ter promotie van het tweede seizoen dat 14 januari (13 in de VS) begint. Dure grap, maar hbo kan het zich veroorloven. De buitenlandse inkomsten van hbo, inmiddels te zien in meer dan twintig landen, zijn in een paar jaar tijd gestegen met vijftig procent tot bijna 1 miljard in 2012, aldus de Financial Times vorig jaar. Of Girls, een van de paradepaardjes momenteel, bij ons veel kijkers trekt blijft gissen want over het aantal abonnees noch over kijkcijfers is iets bekend gemaakt. Wel weten we, dat het aantal overzeese abonnees vorig jaar 53 miljoen bedroeg op het totaal van 93 miljoen abonnees.

Girls is het succesverhaal van Lena Dunham, opgegroeid als dochter van Newyorkse kunstenaars en nu een van de gewildste talenten van de Amerikaanse televisie. Koud 23 was toen ze van hbo groen licht kreeg voor haar eigen televisieserie, die ze niet alleen zelf zou schrijven en regisseren, ze is ook een van de twee showrunners én ze speelt er een hoofdrol in. Een geweldig huzarenstuk voor een nieuwkomer in deze hiërarchische, moeilijk toegankelijke wereld. Het zegt ook veel over hbo, die dit onmiskenbaar grote talent alle ruimte gaf. Klinkt dit resumé al als een sprookje, afgelopen najaar werd bovendien bekend dat Dunham een voorschot van 3,5 miljoen dollar kon opstrijken voor haar eerste boek, na een ware biedingsoorlog tussen een aantal grote uitgeverijen.

Helemaal uit de lucht vallen kwam ze nou ook weer niet. Dunham had in haar studententijd in 2009 al een webserie gemaakt, Delusional Downtown Divas, soortgelijk idee als Girls, ook over een stel twintigers, en ze genoot enig aanzien in de independant filmwereld sinds haar goed ontvangen speelfilm uit 2010, Tiny Furniture. Daarmee verdiende ze de goodwill van hbo, dat haar vervolgens de kans gaf om samen met comedy-producent en regisseur Judd Apatow (Knocked Up, This is 40) een pilot te maken voor een eigen serie.

Maar toch: over powervrouwen gesproken. Er is een hoop veranderd sinds Sex and The City. Candace Bushnell was weliswaar de schrijfster die begin jaren negentig naam maakte met haar Sex and the City-columns in de New York Observer, en dus degene met het gouden idee, maar Darren Star was de grote man uit LA die de tv-serie schreef en de twee films schreef en produceerde , en het grote geld binnenhaalde. Nu leven we in een tijd waarin New York Magazine in de televisiespecial vorig jaar een artikel kon brengen over maar liefst zes invloedrijke vrouwelijke showrunners die momenteel in het zadel zitten bij populaire series zoals New Girl en 2 Broke Girls.

‘My life is my art and therapy is my palette’ zegt Dunham in haar twitterprofiel. Als schrijfster gebruikt ze als materiaal haar eigen leven en haar eigen scene. Linksig, intellectueel, artistiek, zelf-geobsedeerd – waar kennen we dat van? Inderdaad. Zonder Lena Dunham nu meteen te bestempelen tot de Woody Allen van deze generatie, de overeenkomsten zijn onmiskenbaar. Net als Allen is ook Dunham tobberig, verkeert ze voortdurend in een existentiële crisis en houdt lange babbelmonologen over het bestaan, waarbij ze trivialiteiten en diepzinnigheden afwisselt. En net als hij spaart ze zichzelf niet, met haar verre van modellenslanke lijf en de al genoemde grote onderbroek. Een klassieke schlemiel is ze niet, maar dan toch een moderne underdog.

Hoe Dunham haar fysiek inzet is opvallend. ‘Het is verfrissend ongewoon,’ aldus de New York Times daarover. ‘Er is nog maar weinig shockerends aan vloeken, obsceniteit of intolerantie, maar het is nog steeds tamelijk zeldzaam en verrassend om een vrouw te zien die niet is geobsedeerd door de maat van haar taille.’ En zo is dat. De Sex and the City-dames mogen zich omdraaien in hun krappe chanelletjes, in Girls wordt ingezet op een nieuwe manier van provoceren. Hoe verfrissend. Gooi die broekknopen maar los, en kijken.

Het nieuwe seizoen van Girls begon deze week op HBO