'2014 has been a crazy year for feminism,' schreef een vriendin ons laatst.
Drie weken geleden stipte we het al kort aan in ons stuk over The Affair en nu
is de man/vrouw-discussie dankzij actrice Shoshana Roberts en de mannen van New
York weer helemaal
opgelaaid. Wij trekken hem nog even door naar televisie.
Want
hoewel het steeds beter gaat, komen vrouwen ook op televisie er vaak nog bekaaid
vanaf. De grote kaskrakers, de hits bij zowel kijkers als recensenten gaan
doorgaans allemaal uit van mannen – machomannen bovendien. The Sopranos, Mad Men
, Breaking Bad: Tony Soprano, Don Draper, Walter White. Mannen die zich te
buiten kunnen aan actie, geweld en 'lekkere wijven' en waarbij vrouwen als
Carmela, Betty en Skyler maar 'in de weg lopen'. Anna Gunn (Skyler) ondervond
hoe erg de haat tegen deze vrouwelijke personages kan zijn en hoe diep die
wel niet zit.
'Waarom bedenk je altijd van die sterke vrouwelijke
personages?' Schrijver, televisiemaker en filmregisseur
Joss Whedon (Roseanne, Buffy, Avengers) kreeg en krijgt de vraag nog
regelmatig naar zijn hoofd geslingerd. Hij haalde de eerste paar keer nog de
invloed van zijn moeder aan en kwam met nog legio andere antwoorden, tot hij er
uiteindelijk genoeg van had. Het echte antwoord: 'Omdat je mij de vraag nog
steeds moet stellen.'
Ook in tv-land hebben vrouwen een achterstandspositie. Sterke vrouwelijke personages krijgen soms zelfs te maken met onsmakelijke haatcampagnes. De Comakijker is kwaad.
Precies. (Negeer alleen wel even de T-
shirtreclame).
Zijn beroemdste heldin, Buffy the Vampire Slayer
, is een goed voorbeeld van hoe het hoort. Een sterke, grappige, moedige vrouw
die het heft in eigen handen neemt – en die het daarbij niet perse altijd goed
doet. Ze mag ook best eens fouten maken, eens huilen of zich onzeker voelen.
Vrouwelijke personages hoeven niet 'perfect' te zijn, maar wel echt. Ze moeten
meer zijn dan alleen ordinaire schermopvulling, een obstakel of een verovering.
We schreven aan het begin dat het steeds beter gaat. Dat is ook zo. Denk alleen
maar aan Joan Holloway en Peggy Olson (
Mad Men). Of Claire Underwood (
House of Cards). Selina Meyer (
Veep). Daenarys Targaeryn (
Game of Thrones). Olivia Pope (Scandal). Alicia Florrick (The Good Wife).
Alle Orphans Black en de hele vrouwengevangenis van
Orange is the New Black. (En natuurlijk alle
Girls). Zelf zijn we, momenteel comakijkend door Sons of Anarchy, in de ban
van Katey Sagal als matriarch Gemma Teller. Dus ja, echte vrouwelijke personages
genoeg. Maar het mogen er best nog meer zijn.