O.J. Twee letters, meer niet, maar in Amerika vertellen ze nog steeds het hele verhaal. Van een roemruchte American football-ster met bijnaam ‘The Juice’ door naar een gruwelijke moord en de ‘rechtszaak van de eeuw’. Zeg ‘O.J.’ en zie een witte Ford Bronco achterna gezeten worden door politieauto’s, bebloede handschoenen die niet pasten en de (on)waarschijnlijke uitkomst: onschuldig.

In het nieuwe tiendelige American Crime Story (vanaf maandag in dubbelafleveringen op Net 5) komt 1995 – toen niet alleen Amerika, maar de hele wereld aan de buis gekluisterd zat om de rechtszaak tegen O.J. Simpson te volgen – opnieuw tot leven.

Het verhaal is twintig jaar oud, maar onverminderd actueel. Michael Brown, Eric Garner, Freddie Gray – het zijn slechts drie namen van een waslijst aan zwarte Amerikanen die recent zijn overleden bij blank politiegeweld. De rassenverhoudingen in de Verenigde Staten staan op scherp en het is niet voor niets dat American Crime Story zijn eerste aflevering inluidt met beelden van Rodney King. De taxichauffeur werd in 1993 in Los Angeles bruut mishandeld door politieagenten; beelden daarvan leidden tot grootschalige rellen. In die context was O.J. niet langer sportheld, beroemdheid of moordenaar, maar de zoveelste zwarte man die aangepakt werd door een blank systeem.

De schuldvraag – vermoordde O.J. Simpson zijn ex-vrouw Nicole en haar vriend Ron Goldman? – doet er dan ook niet toe voor de makers van American Crime Story. ‘Of hij schuldig is of onschuldig is, houd ik voor mijzelf, dat is mijn eigen mening,’ beantwoordde Cuba Gooding Jr. – de acteur die O.J. vertolkt – onlangs de vraag nog tegen The Guardian. ‘Ik denk dat mensen het een of het ander geloven en dat zal altijd zo blijven. Maar als je deze tien afleveringen hebt bekeken en zegt: ik denk er nog steeds het mijne van maar ik snap nu hoe ze tot dat vonnis zijn gekomen, dan hebben wij ons werk goed gedaan.’



John Travolta
De vergelijking naar Making a Murderer – de eind vorig jaar bij Netflix verschenen docuserie die een falend Amerikaans rechtssysteem aan de kaak stelde aan de hand van een ( bijna) tot op het bot uitgeplozen zaak – ligt op de loer. Toch heeft American Crime Story veel meer weg van American Horror Story. Niet gek natuurlijk, met zo ’n titel en dezelfde maker achter de schermen: Ryan Murphy, de provocateur van onder andere Nip/Tuck, Glee en Scream Queens . Hij staat bekend om zijn gitzwarte, doch soms zeer kleurrijke humor. Sensatie is inmiddels zijn handelsmerk geworden.

Sensationeel is ook zijn cast. We noemden al Cuba Gooding Jr. in de rol van O.J., maar die wordt eenvoudig weggespeeld door zijn tegenspelers. Zo kruipt Sarah Paulson in de rol van openbaar aanklager Marcia Clark, wier ambitie meer weg heeft van hoogmoed en die in 1995 constant onheus bejegend werd door roddelzieke, seksistische media. Ook Courtney B. Vance blinkt uit, als steradvocaat Johnnie Cochran, de man die rechter, jury en publiek feilloos naar zijn hand wist te zetten.

Tussendoor zien we nog David Schwimmer als vertrouweling Robert Kardashian (inderdaad de vader van ), maar de grootste naam is ongetwijfeld John Travolta. De Hollywoodsuperster – in 1994 brak hij nog opnieuw door met Pulp Fiction – neemt de rol op zich van advocaat Robert Shapiro. Waar de ene recensent hem de ‘zwakke schakel’ noemt in een verder fijn geoliede machine, geniet de ander weer van zijn excentriciteit en licht overdreven toneelspel. Allemaal zijn ze in ieder geval lovend over de serie zelf.

Tijd en afstand
Dat een zo beruchte en controversiële zaak in de voorgaande twintig jaar niet eerder is verfilmd – laat staan zo groots – mag een wonder heten. ‘We hadden tijd en afstand nodig om het te bekijken vanuit de personages, vanuit een plek van mededogen ook, waarin we ons niet lieten leiden door wat we toen dachten,’ verklaarde uitvoerend producent Nina Jacobson tegenover The Hollywood Reporter. ‘Ik denk dat mensen, en blanke mensen in het bijzonder, zich altijd gerust willen stellen dat dit soort zaken achter ons liggen. Dus heeft het tijd nodig gehad om het onderwerp weer op te rakelen. Nu zijn we in staat het gesprek aan te gaan.’

American Crime Story: The OJ Simpson Trial
Vanaf maandag 2 mei vijf weken lang te zien op Net 5 , 21.30-23.35 uur (dubbele afleveringen)