Zelfingenomen, verwaand, hooghartig, opgeblazen, pedant, ijdel: om de
verschillende rollen van Will Arnett (45) te beschrijven heb je vooral een
synoniemenboek nodig. Online magazine Vulture noemde de acteur al eens
gekscherend de ‘Laurence Olivier van de arrogante idioten’: via (hit-)series als
Arrested Development en
BoJack Horseman is Will Arnett uitgegroeid tot ieders favoriete blaaskaak.
Dat ging niet vanzelf. Integendeel. Eind jaren negentig kende de acteur in New
York slechts twee zekerheden: afwijzing en alcohol. De eerste komedieserie
waarin hij een vaste rol had, The Mike O’Malley Show (1999), was welgeteld twee
weken op de buis te zien. De twee series waarvoor hij daarna pilots maakte,
zagen nooit het levenslicht en bij de vierde poging, het semisuccesvolle Still
Standing (2002-2006), werd het personage van Arnett er na de eerste aflevering
al uitgeschreven. Voor hij het wist, zat de acteur vaker aan de bar dan hij dat
voor de camera stond.
Arnett kwam rond van toneelstukken, stemmetjes
inspreken en allerhande gastrolletjes: liefhebbers kunnen zich hem wellicht nog
voor de geest halen als FBI-agent in twee scènes van The Sopranos of anders als
pedofiel in die ene aflevering van Law & Order: Special Victims Unit. ‘In het
begin waren er veel momenten dat ik dacht dat het acteerleven toch niet voor mij
was weggelegd,’ vertelde hij in 2014 dan ook aan The Irish Times, ‘maar als je
acteur wilt zijn, doe je dat omdat er niets anders is dat je kunt of wilt zijn.’
Niemand speelt een onvolwassen, zelfingenomen, tevens dolkomische klootzak beter dan de acteur Will Arnett, van eerder Arrested Development, BoJack Horseman en nu Flaked. Een portret.
De ommekeer kwam in de vorm van de culthit Arrested Development. De rol van Gob Bluth, een rijkeluiskind pur sang, een huichelachtige goochelaar zonder enige vorm van zelfkennis of -reflectie, bleek moeilijk te casten. Arnett kon auditie doen – iets wat hij eigenlijk helemaal niet wilde. ‘Ik had er nul verwachtingen van en zette mijzelf met tegenzin op tape. Toen kreeg ik plots het belletje of ik niet naar Californië wilde komen. Op het moment dat ik alles losliet en er niets meer om gaf, ging er een wereld voor mij open.’
En hoe: Arrested Development (2003-2006) was weliswaar geen grote kijkcijferhit, maar groeide al snel uit tot het lievelingetje van journalisten en filmmakers alom. De ondoordachte, overdreven capriolen van Gob – inclusief zijn beroemde kippendans (sla de handen tegen elkaar, til de benen in rap, wild tempo op en roep luidkeels, terwijl je om je as draait, ‘cuckoo cuckoo cuckoo’) – zette Will Arnett in één klap op de kaart.
Tegen het tijdschrift Details: ‘Ik word ernaar gevraagd in de metro . Het is mij zelfs gevraagd in Engeland. Ik heb de kippendans één keer in het openbaar gedaan, voor een goed doel. Als je dit leest, vraag het mij niet op straat te doen.’
Narcisme
Dat juist de rol van zelfingenomen rijkeluiskind Arnett zo goed ligt, lijkt gezien zijn afkomst niet gek. De acteur, geboren in Toronto, Canada, komt uit een gegoede familie: vader Jim was een succesvolle bedrijfsadvocaat en zelfs even directeur van een grote Canadese bierbrouwerij, moeder Alix zorgde thuis voor de vier kinderen. Niet wat je noemt een moeilijke jeugd dus, maar Arnett was wel een moeilijk kind. ‘Ik was boos, rusteloos en haalde allerlei soorten narigheid uit,’ vertelde hij in 2010 aan The Toronto Star.
‘Ik had waarschijnlijk ADD, maar toen zagen ze je nog gewoon als probleemkind.’ Hij belandde op een internaat waar slecht gedrag op een bijzondere manier werd gestraft: ‘Ze stuurden je dan bijvoorbeeld het bos in met alleen een kompas en een pakje lucifers. Je moest zelf een onderkomen maken. Of je gedroeg je, of je bevroor.’ Op zijn zestiende werd hem toch vriendelijk verzocht na de zomervakantie niet meer terug te komen . Zijn moeder spoorde hem aan iets van zijn acteerambities te maken.
‘Zoals veel grappenmakers die bekend worden door minder
aangename personages, is Will eigenlijk het compleet tegenovergestelde van de
zelfingenomen, emotioneel gestoorde clown die hij zo makkelijk speelt,’ schreef
Mitch Hurwitz in 2010 een ode aan de acteur in GQ. De televisiemaker castte
Arnett niet alleen in Arrested Development, maar later ook in de animatieserie
Sit Down, Shut Up (2009) en in de romantische komedieserie
Running Wilde (2010); hij is tevens uitvoerend producent bij het nieuwe
Flaked. ‘Will is net als ik gefascineerd door het narcisme dat rijkdom met zich
meebrengt – en weet de personages die aan die kwaal lijden zo te spelen, omdat
hij niet alleen begrijpt wat zo belachelijk is aan hun levensstijl, maar ook hoe
verraderlijk die kan zijn. Hij snapt de zucht naar oppervlakkigheid, het jezelf
te serieus nemen – is dat in zijn eigen leven tegengekomen – en hij doet er
alles aan om dat hem niet te te laten gebeuren.’
Betweter
Wie Arnetts recente film- en televisiewerk dan ook beter bestudeert, ziet met
elke nieuwe rol hoe de ijdele klootzak steeds menselijker wordt. Waar
typecasting vaak leidt tot plattere personages, weet Arnett zijn stokpaardje
juist uit te diepen. Een woordspeling met een reden. Het is namelijk BoJack
Horseman (2014) dat misschien wel Arnetts beste werk tot nu toe is: een
tragikomische karakterstudie in cartoonvorm waar het niet alleen maar lachen is
met de blaaskaak.
Die Netflix-serie (seizoen drie later dit jaar)
is – samen met de eerdere terugkeer van Arrested Development – waarschijnlijk
ook de reden dat de streaming-gigant het aandurft met Flaked, dat Arnett
medebedacht, schreef en waarin hij zelf de hoofdrol speelt: een voormalige
alcoholist die zijn leven weer op de rails probeert te krijgen, een
zelfingenomen betweter die verstrikt raakt in zijn eigen leugens. Klinkt bekend?
‘Ik speel al heel lang rollen die worden weggezet als sukkels,’ schetste
Arnett eerder tegen Vanity Fair, ‘maar daar ben ik
het altijd mee oneens
geweest. Ik houd van de personages die moeten worstelen, die zich proberen te
beteren en die niet kunnen bevatten dat ze het daarvoor met dezelfde middelen
moeten doen als ieder ander. Dat is voor mij interessant: de worsteling om te
bestaan in de echte wereld.’
Flaked is vanaf 11 maart te zien op
Netflix.