Volgens het affiche is Below the Surface ‘van de makers van Borgen en The Killing’. Toch doet het achtdelige Deense gijzelingsdrama eerder denken aan Amerikaanse hitseries als Homeland en 24.

Een koude oktoberochtend in Kopenhagen. Drie gewapende mannen dringen de metro binnen, leggen een trein stil en nemen een coupé in gijzeling. Samen met vijftien passagiers verschansen ze zich onder de Frederikskerk, in een nieuw aan te leggen metrostelsel. De vraagprijs voor vrijlating luidt dertig miljoen Deense kronen, ofwel vier miljoen euro. Komt het geld niet op tafel, dan worden de gijzelaars een voor een vermoord.

Zie hier het startschot voor Gidseltagningenis (letterlijk: gijzelneming), internationaal bekend als Below the Surface, een nieuwe Deense thrillerserie. Hoofdpersoon is Philip Nørgaard (Johannes Lassen), ex-soldaat en nieuwbakken hoofd van de antiterrorisme-eenheid die aan de gijzeling een einde zal moeten maken. Hij kan al op de nodige ervaring bogen: tijdens een missie in Afghanistan, amper een jaar geleden, werd hij zelf gevangengenomen. In flashbacks zien we hoe die gijzeling verliep en we verklappen niets (of in elk geval weinig) als we zeggen dat de twee zaken natuurlijk iets met elkaar te maken blijken te hebben.

Below the Surface is ‘van de makers van Borgen en The Killing’, zoals tegenwoordig wel meer Scandinavische krimi’s worden aangeprezen. In feite komt alleen het idee voor het gijzelingsdrama van die makers, Adam Price en Søren Sveistrup; een nadrukkelijkere rol is er voor Kasper Barfoed. Hij regisseerde eerder voor bekende Deense detectives als Dicte en Den som draeber (Those Who Kill) en was ook verantwoordelijk voor Sommeren ’92, een sportfilm over de Europese voetbalkampioenen van 1992 (de Denen dus). Voor Below the Surface staat hij te boek als creator en hij schreef en regisseerde de eerste aflevering. Onder de andere scenarioschrijvers bevinden zich overigens wel veel alumni van The Killing.

Amerikaanse invloeden

Toch heeft Below the Surface met die serie (of met Borgen) weinig van doen: de invloeden van Amerikaanse hitseries als Homeland en 24 zijn daarentegen onmiskenbaar aanwezig. Laatstgenoemde serie speelde zich af in real time (elke aflevering besloeg één uur) en het gijzelingsdrama varieert op dit idee met acht afleveringen die elk een dag in het onderhandelingsproces beslaan.

Ook de gelijkenis tussen Philip en Homeland-personage Nicholas Brody (Damien Lewis) spreekt voor zich. Net als zijn Amerikaanse evenknie is Philip uiterst bekwaam, moedig bovendien, maar ook ernstig getraumatiseerd door zijn ervaringen overzees. Daarnaast roept zijn heldhaftige ontsnapping de nodige vragen op. Wat heeft zich nou precies afgespeeld tijdens zijn gevangenschap?

Toch doen we Below the Surface ook geen recht als we de serie enkel omschrijven als ‘Amerikaans’, zeker niet als dit predicaat geïnterpreteerd wordt als ‘over the top’ of ‘sensationeel’. Philip Nørgaard is misschien wel een beetje Brody, maar zeker geen Jack Bauer, die eigenhandig een aantal terroristen koud maakt.

‘We hebben ons onder meer laten inspireren door Sicario, vooral het kalme, terloopse realisme in die film sprak ons aan. Het viel me op hoe rustig je kunt zijn in een actiefilm,’ lichtte Kasper Barfoed vorig jaar toe in Variety. ‘We hebben er ook lang over nagedacht hoe de gijzelaars zouden reageren. Gaan ze in een hoekje zitten huilen of lijden ze juist in stilte? Daarvoor hebben we een hoop research gedaan. We hebben gesproken met psychologen, onderhandelaars, swat-teams en een man die daadwerkelijk ooit werd gegijzeld.’

Die man was de Deense fotograaf Daniel Rye, die ruim een jaar door IS werd vastgehouden: hij sprak uitgebreid met hoofdrolspeler Lassen. Barfoed: ‘Als we het niet wisten, keken we naar de werkelijkheid, naar het gedrag van mensen die het echt is overkomen.’

© StudioCanal

Johannes Lassen als Philip Nørgaard in Below the Surface

Vakmensen

Realisme, kortom, is waar het de makers om te doen is: naast Nørgaard is er veel aandacht voor de individuele gijzelaars, wier karakters in flashbacks uitgediept worden. Een belangrijke rol is ook weggelegd voor nieuwslezer Naja Toft (Paprika Steen), die in contact komt te staan met de gijzelnemers. Aanvankelijk lijkt ze vooral een op primeurs jagende journalist – een type dat wel vaker opduikt in films en series – maar al snel wordt duidelijk dat ze meer in haar mars heeft.

Hetzelfde geldt overigens voor de antiterrorisme-eenheid waar Nørgaard leiding aan geeft. Afgezien van een klein (en eigenlijk overbodig) verhaallijntje over de flirt tussen hem en onderhandelaar Louise valt op hoe capabel de agenten zijn. Hier geen opstandige, irrationele types of plotselinge verraders, maar vakmensen. Daarover zei Barfoed eerder: ‘Het is heel verleidelijk om zo’n type te creëren, maar in onze gesprekken met deze mensen ontdekten we hoe slim en getraind ze waren, hoe goed ze wisten wat ze deden. Daarom wilden we het conflict niet bij hen leggen, bij hun gebreken, maar bij de druk die op hen wordt gelegd.’

Meer over Below The Surface