Het einde van BoJack Horseman

Al die lof is meer dan terecht, want al zes jaar lang weet BoJack Horseman op intelligente wijze allerlei zware thema’s aan te snijden, van depressie en zelfhaat tot seksisme en ongelijkheid in de Amerikaanse entertainmentindustrie. En ook de vorm blijkt keer op keer te ontroeren en te verrassen: zo speelde de met een Emmy bekroonde aflevering Fish out of Water uit het derde seizoen zich volledig af in een onderwaterwereld − zonder dialogen! − en bestond een aflevering uit het vijfde seizoen (Free Churro) enkel uit Bojacks grafrede voor zijn moeder.

Met de laatste acht afleveringen van het in twee stukken gehakte zesde seizoen, die op 31 januari op Netflix verschijnen, komt er voorgoed een einde aan de droevige avonturen van BoJack. Als we in november op de Amsterdamse tak van het Kaboom Animation Festival de supervising director van de serie spreken, Mike Hollingsworth, zijn die afleveringen nog niet helemaal afgerond. ‘We hebben nog zo’n twee, drie weken nodig, maar ze hebben mij toch even vrij gegeven om hier het evangelie van BoJack te verkondigen.’

Met zijn roze chino, overhemd met bloemetjesprint en gekleurde lapjespet is Hollingsworth − die Fish out of Water regisseerde en alle individuele regisseurs van de serie heeft begeleid − een opvallende verschijning op het festival. Zijn ervaring als stand-upcomedian zal later die avond blijken tijdens een fantastische masterclass (zie kader), maar eerst praat hij in Het Ketelhuis honderduit over successen uit de afgelopen jaren. ‘Toen het eerste seizoen op Netflix verscheen was dit de enige nieuwe release die week, of misschien zelfs wel die maand. Maar toen het eerste deel van seizoen 6 werd gelanceerd, verschenen er die dag alleen al ruim dertig nieuwe titels. Ik was ook de allereerste animator in dienst van Netflix, en zeven jaar later werkt zestig procent van alle animatoren op aarde voor hen. Het is bizar hoe enorm veel er veranderd is.’

U regisseerde in 2014 de pilot van BoJack Horseman. Hoe pitchte bedenker Raphael Bob-Waksberg het idee aan u?
Hollingsworth: ‘Als een serie over een uitgerangeerde acteur, iemand die in de jaren negentig beroemd was en nog steeds door iedereen herkend wordt, maar sinds zijn gloriedagen vrijwel niets meer heeft gedaan. Een soort Bob Saget [de vader in jarennegentigsitcom Full House, red.]: iemand die diametraal verschilt van het goedlachse personage dat hij ooit op televisie speelde,  die daarmee worstelt en vervolgens alles verkloot.’

Ik las dat jullie het eerste seizoen in een ongekend tempo hebben gemaakt.
‘Toen we van Netflix groen licht kregen, was daar wel één belangrijke eis aan verbonden: we moesten het volledige eerste seizoen binnen zes maanden al opleveren. En dat terwijl we nog niet eens een schrijversteam hadden samengesteld! Het was als een pact met de duivel: we wisten dat we in korte tijd heel veel nieuwe mensen moesten inwerken en we gingen ervan uit dat een aantal het einde van de rit niet zou halen.’

Had u toen al door, ondanks alle stress, dat jullie iets bijzonders aan het maken waren?
‘Ja. Ik weet nog dat we bezig waren met de elfde aflevering, daarin stelt BoJack zich tijdens een drugstrip voor hoe zijn leven eruit zou hebben gezien als hij jaren eerder het Hollywoodleventje vaarwel had gezegd. En terwijl we het storyboard daarvan aan het bekijken waren – dat is weinig meer dan een grof getekende, bewegende strip – moesten twee van onze animatoren huilen. Toen dacht ik wel: ik ken geen andere Amerikaanse animatieserie die zoiets teweeg zou kunnen brengen.’

Is dat de grote kracht van de serie?
‘Het bijzondere aan BoJack Horseman is dat het je kan laten lachen én kan laten huilen. En dat zonder overdreven dramatisch te zijn, want de humor houdt alles in balans. Ik zeg altijd dat we het motto van Mary Poppins volgen: ‘A little sugar makes the medicine go down.’

Toch hoor ik geregeld van mensen dat ze afhaken omdat de serie zo ontzettend zwartgallig is. Of omdat ze met dezelfde problemen als BoJack worstelen en het te dichtbij komt.
‘Daar kan ik mij iets bij voorstellen. Maar bijvoorbeeld in Mexico, waar ik in de afgelopen jaren vaak ben geweest omdat BoJack Horseman er heel populair is, komen keer op keer mensen naar mij toe om te vertellen hoeveel de serie voor hen betekent. Toen ik ooit tekeningen van BoJack aan het uitdelen was op een festival in Guadalajara, stapte er bijvoorbeeld opeens een jonge vrouw op mij af die vertelde hoe de serie haar had geholpen bij haar depressie. Daarna begon ze keihard te huilen. Ik wist niet wat ik moest zeggen en we omhelsden elkaar. Dat duurde misschien dertig seconden, maar het voelde als dertig jaar. In gedachten ging ik terug naar de tijd dat ik begon met het tekenen van strips, lang geleden. Nooit had ik kunnen bedenken dat ik door mijn werk in zo’n situatie terecht zou komen.’

BoJack Horseman komt nu ten einde. Hoe denkt u dat er over twintig, dertig jaar over de serie gesproken wordt?
‘Het medialandschap is tegenwoordig enorm versplinterd, er wordt zo ontzettend veel gemaakt. Dus als mensen zich over dertig jaar de serie nog steeds herinneren, zou dat heel bijzonder zijn.’

Was er veel discussie over hoe de serie moest eindigen?
‘Ja, maar bedenker Raphael heeft uiteindelijk alle schrijvers naar huis gestuurd en de laatste twee afleveringen helemaal alleen geschreven. En daar heeft hij lang de tijd voor genomen, om ervoor te zorgen dat het ook echt een bevredigend slot werd. Ik kan er verder niets over zeggen, maar ik denk wel dat de serie op het juiste moment ten einde komt. We hadden niet nog dertig seizoenen door kunnen gaan, zoals bijvoorbeeld The Simpsons.’

In de serie zien we hoe BoJack achttien jaar na het stoppen van zijn sitcom Horsin’ Around nog steeds teert op dat succes. Zal het u beter vergaan?
‘Ik heb altijd gezegd dat ik nooit met pensioen ga, ik wil sterven in het harnas. Dus hopelijk tref je mij ooit dood achter mijn computer aan, haha.’