‘Wat de hel is dit?’
‘Muziek!’
‘Ik vind het maar rotzooi.’
‘Het is geen rotzooi. Het is Nick Jonas. En ik vind het leuk.’
Het is een mooie scène tussen Joyce ‘Tilly’ Mitchell (Patricia Arquette) en haar onzekere, ietwat simpele man. Een die goed illustreert dat niet alleen de gevangenen in Escape at Dannemora willen ontsnappen. Ook Tilly, de muizige, vijftigjarige opzichtster van het naaiatelier van de Clinton Correctional Facility, droomt van een ander leven. Ver weg van het repetitieve, saaie bestaan in het kleine, kille stadje Dannemora in het uiterst noordelijke puntje van de staat New York.
Terwijl het liedje door de auto schalt, staart zij dromerig uit het autoraam. De voorbijflitsende elektriciteitspalen zichtbaar in de weerspiegeling van de ruit. Haar man werpt in de schaduw een onzekere blik haar kant op. Om haar lippen danst een kleine glimlach, terwijl ze haar hoofd meebeweegt op de maat van het popliedje over een liefde die de zanger in ketenen heeft gevangen. Als een schoolmeisje droomt ze over haar eigen ‘liefde’, David Sweat (Paul Dano), een jaren jongere gevangen die in haar sweatshop werkt en met wie ze eerder die dag een ruzie heeft bijgelegd met een snel en ongemakkelijk partijtje seks in de voorraadkamer.
Escape at Dannemora is een zevendelige serie over de ontsnapping van Sweat en een andere gevangene, Richard Matt (Benicio Del Torro), uit de gevangenis in Dannemora. Een waargebeurd verhaal dat in 2015 resulteerde in een klopjacht van een maand die de staat 23 miljoen dollar kostte. Een verhaal dat gretig door de Amerikaanse media werd gevolgd, en al vanaf dag één gemaakt leek om verfilmd te worden. Want Matt en Sweat – ook al zo mooi – wisten te ontkomen door, als in The Shawshank Redemption, een tunnel te graven naar buiten. Wat ze konden doen dankzij het gereedschap dat ze kregen van Tilly, met wie ze beiden een seksuele relatie onderhielden (de vrouw zelf ontkent dit overigens nog steeds).
In de op feiten geïnspireerde zevendelige serie Escape at Dannemora, geregisseerd door Ben Stiller, gaat het over ontsnappen. En niet alleen letterlijk, uit de gevangenis.
Benicio Del Toro als Richard Matt en Patricia Arquette als Tilly in Escape at Dannemora
Traag tempo
Dat regisseur Ben Stiller (inderdaad, die Ben Stiller) ervoor gekozen heeft dit spannende verhaal in een serie van zeven afleveringen van ruim een uur per stuk te gieten, is zowel goed als slecht. Aan de ene kant is het tempo van de serie enorm traag. Het idee van de ontsnapping krijgt bijvoorbeeld pas aan het einde van de tweede aflevering vorm. Hierdoor dringt de vraagt zich op of een film, of een serie van vier afleveringen, het geheel niet enerverender had gemaakt.
Aan de andere kant bieden die zeven plus uren wel alle ruimte voor Stiller en de geweldige cast om heel goed invoelbaar te maken hoe desolaat, koud, saai en vooral geestdodend het leven in de gevangenis – en daarbuiten – moet zijn. Hierdoor begrijp je beter waarom ontsnappen de enige uitweg lijkt. Daarnaast zijn de stilistisch mooie, lange scènes van het bevroren landschap – vaak voorzien van een verrassend levendige soundtrack – geen straf om naar te kijken. Evenmin als het gescharrel van de gevangenen in hun cellen als het licht uitgaat. Het kost alleen wat tijd.