Nadat Veronica (Irene Arcos) in het eerste seizoen van The Pier ('El Embarcadero') heeft ontdekt dat de vrouw die bij haar in huis woont geen sexy vogelspotter is, maar de echtgenote van haar onder verdachte omstandigheden overleden minnaar, puft ze gedesillusioneerd uit in bad. Voor wie de Spaanse hitserie nog niet kent: haar badkuip staat niet in een appartement of huis, maar is plompverloren neergekwakt in het La Albufera natuurgebied bij Valencia – dezelfde plek waar Veronica ooit haar minnaar ontmoette. Als een uitgeputte bouwvakker hangt ze in het witte ding. Poedelnaakt, ondertussen driftig trekkend aan een goedgevulde joint. Dan komt weduwe Alejandra (Verónica Sánchez) aangescheurd in haar leaseauto. De toparchitecte van strakke wolkenkrabbers, die zich voordeed als vogelwetenschapper in kaki afritsbroek, stapt uit. Het geluid van tikkende naaldhakken.
Ook het tweede seizoen van het zwoele detectivedrama van de hand van Álex Pina (La casa de papel; Vis a Vis; White lines) lijkt in eerste instantie bol te staan van de soapachtige clichés van het banaalste soort: bizarre plotwendingen, hevig oplaaiende gevoelens, ondeugende close-ups van ingesmeerde benen en zongebruinde kadetjes. Maar toch is niets wat het lijkt. En dat geldt niet alleen voor het ogenschijnlijke perfecte leventje dat Veronica’s tegenpool Alejandra leidde vóórdat ze ontdekte dat haar man jarenlang een affaire had, inclusief buitenechtelijk kind.
In de Spaanse thrillerserie The Pier komen de minnares en de vrouw-van in opstand, zodra hun levensverhaal iets te veel op een doktersromannetje begint te lijken.
Lange slang
De Amerikaanse tv-wetenschapper John Fiske beschouwde het soapgenre als typisch ‘vrouwelijk’: niet alleen vanwege de grote rollen die gespeeld worden door vrouwen, maar vooral door de emoties die de personages eindeloos blijven uitdiepen. (In Spanje worden telenovela’s ook wel culebrón (‘lange slang’) genoemd, vanwege de vele plotwendingen en het grote aantal afleveringen). Ter vergelijking: in de door Fiske als ‘mannelijk’ aangeduide genres als de whodunit komt het wél iedere aflevering tot een climax – als de moordenaar wordt gepakt.
In het tweede seizoen van The Pier zien we pas echt hoe lang de onthulling van een (drie)dubbelleven na kan blijven dreunen. En dat een rouwproces na het verlies van een geliefde niet na een paar scènes voorbij is. Dat een volwassen vrouw soms steun moet zoeken bij vriendinnen of haar moeder als het doorworstelen van al die ambivalente gevoelens haar te veel dreigt te worden. Soms zet ze diezelfde moeder hardhandig buiten omdat ze een doktersromannetje over haar leven blijkt te schrijven. Soms is liefde het zorgen voor het dochtertje van de minnares van je man. Of het ontwikkelen van (nog) ondefinieerbare gevoelens voor de vrouw-van.
Iedere keer als al die emoties in The Pier slepend dreigen te worden, duikt Conrado (Roberto Enríquez), een bipolaire politieagent die complexer blijkt dan zijn stereotypebevestigende snor doet vermoeden, weer op met nieuwe informatie. De vrouwen hebben immers ook nog een mysterieus sterfgeval op te lossen. En zo wisselen trage identiteits- en levensvragen zonder eenduidige antwoorden in The Pier voortdurend af met een detectiveverhaal.
Alejandra (Verónica Sánchez) en Veronica (Irene Arcos) in The Pier
Dan weer terug naar Alejandra en Veronica. Alejandra staat tegenover de badkuip en fluistert: ‘Je beantwoordt mijn berichten niet meer’. Veronica zegt: ‘Jij en jouw man hebben mijn leven geruïneerd. Eerst raakte ik aan hem gehecht, toen verliet hij mij. Toen kwam jij, maar jij loog.’ Alejandra zegt: ‘Ik verlaat jou niet’.
Pats! Dan staat de naakte minnares plots op uit het water. Woedend. ‘Jij hebt mij de kans ontnomen sorry te zeggen.’ Alejandra deinst terug, werpt een blik op het uitgestrekte landschap, en schopt dan haar naaldhakken uit. Ze stapt, met kleren en al, bij Veronica in bad.
Innerlijke harmonie
Volgens Fiske wordt de wereld van de feminiene tv-genres gedomineerd door twee soorten vrouwen: enerzijds het naïeve kindvrouwtje dat hunkert naar de romantische liefde, en anderzijds de gepantserde powervrouw, die de liefde inzet om haar maatschappelijke status te verzekeren. In The Pier vloeit dat door elkaar. De toparchitect wordt natuurnerd, de femme fatale een bedrogen echtgenoot: in die badkuip vloeit alles voor heel even perfect samen. Het contrast van zomerwarme natuurshots en grauwkoele beelden van de skyline van Valencia raakt aan een diep verlangen naar innerlijke harmonie.
Volgende scène: Alejandra, Veronica en haar dochtertje zitten samen op één paard. Ze galopperen schaterlachend langs de waterlinie.
Wat een afschuwelijk soapcliché. Maar de kijker van The Pier weet inmiddels beter.
Interview: Irene Arcos over het tweede seizoen
Het eerste seizoen van The Pier was in Nederland een groot succes. Kunt u dat succes verklaren?
Irene Arcos: 'Het is een serie over het leven, de liefde, de dood, het moederschap. En over hoe twee vrouwen de liefde van hun leven verliezen, en daarna opnieuw beginnen. Hoe ze hun pijn overwinnen en verder gaan. Dat kan iedereen aanspreken.'
Uw personage Veronica is nogal onconventioneel, ze maalt niet om status, blowt, doet geen make-up op en verzoent zich uiteindelijk met het feit dat haar minnaar getrouwd blijkt te zijn met een andere vrouw. Wat kunnen vrouwen in 2020 van haar leren?
'Veronica is een sterke, stoere en dappere vrouw, en is zo een inspiratie voor ons allemaal. Ze heeft lichte en donkere kanten. Maar ze doet haar best om de kant van het licht te kiezen. Wat er ook gebeurt in je leven, je kunt altijd kiezen voor de liefde.'
De, overigens prachtige, naaktscène bij het bad in de eerste aflevering van het tweede seizoen is in dit post-Weinstein-tijdperk opmerkelijk te noemen. Waarover gaat hij volgens u?
'In de scène vraagt mijn personage om vergeving voor iets wat ze in het verleden gedaan heeft. Het was belangrijk om haar kwetsbaarheid te tonen. Omdat ze daar naakt en weerloos staat, krijgt dat moment iets heel puurs en symbolisch. In zekere zin wordt ze wedergeboren. De blik in Veronica's ogen is trouwens belangrijker dan het feit dat ze geen kleren aan heeft. Als naaktheid niet functioneel is zou ik overigens nooit mijn kleren uittrekken voor een rol. Ik heb sindsdien ook rollen geweigerd om die reden.'
Kunt u een tipje van de sluier oplichten, en ons vertellen hoe uw personage zich in het tweede seizoen gaat ontwikkelen?
'In het tweede seizoen worstelt Veronica nog meer met haar demonen. Ze wordt geplaagd door schuldgevoelens en twijfelt over alles, over het leven, de liefde...'