ZeroZeroZero: bingewaardige misdaadserie over cocaïnehandel

Hoeveel series over de drugswereld kunnen er eigenlijk gemaakt worden? Narcos, Breaking Bad, Gomorra, Top Boy, of dichter bij huis, Hollands hoop en Penoza: drugs zijn een onuitputtelijke bron van inspiratie. Logisch natuurlijk, er zijn zo veel verschillende schakeltjes in die drugswereld dat er altijd wel iets te vertellen overblijft. Een doorgewinterde kijker heeft dankzij al die ‘drugsseries’ vermoedelijk voldoende kennis vergaard om zelf een klein imperium op te bouwen.

De nieuwe achtdelige miniserie ZeroZeroZero opent op vertrouwde wijze, met een rauwe voice-over die de moraal kernachtig samenvat: ‘Regels zijn geen wetten. Wetten zijn voor lafaards. Regels zijn voor mannen.’ Oftewel: daar zijn ze weer, de keiharde kerels die zich niets aantrekken van hinderlijke details als ‘wetboek’ of ‘strafrecht’ en volledig hun eigen plan trekken.

ZeroZeroZero (straattaal voor de puurste cocaïne) werd in diverse Amerikaanse recensies aangeduid als ‘het nieuwe Gomorra’. Niet zo vreemd, want beide series zijn gebaseerd op de ‘literair-journalistieke’ boeken van de vermaarde Italiaanse onderzoeksjournalist Roberto Saviano. Daarnaast maakten enkele regisseurs en schrijvers van ZeroZeroZero ook deel uit van het creatieve team achter Gomorra.

Maar terwijl Gomorra zich vooral richt op de Napolitaanse maffia is ZeroZeroZero veel grootser opgezet, de focus ligt op de drie belangrijkste elementen in de internationale drugshandel: kopers, verkopers/producenten en transport. Voornaamste plaatsen van handeling: Italië, Mexico en Amerika. Ambitieus en veelomvattend dus.

Je zou kunnen zeggen dat we daarmee drie series – of ‘Zeros’ – voor de prijs van één krijgen. We beginnen met de kopers, in een klassiek-broeierige Italiaanse maffiasetting: schitterende landschappen met historische bergdorpjes die in de greep zijn van de verstikkende mores van de maffia. De capo di tutti capi van een misdaadorganisatie in Calabrië houdt zich schuil in een ondergrondse bunker, terwijl hij zijn opvliegende, machtsbeluste kleinzoon in toom probeert te houden. Om de economie in ‘zijn’ dorp draaiende te houden, is zijn organisatie afhankelijk van een lading cocaïne die vanuit Mexico met een containerschip naar Zuid-Italië moet worden vervoerd.

Dat brengt ons vervolgens in Mexico, bij de producenten en kartelbazen, maar ook bij het soldatenteam dat hen opjaagt. Dat gebeurt, zoals we eerder ook zagen in films als Sicario, niet bepaald zachtzinnig. De serie is amper een halfuur bezig als een onschuldig schoolmeisje slachtoffer wordt van excessief geweld en doodbloedt in de armen van een soldaat. Maar denk nu vooral niet dat deze soldaten de good guys zijn: helden bestaan immers niet in deze wereld. Iedereen is uiteindelijk een verliezer óf een opportunist, gezegend met een gezonde (over)dosis geluk.

Dit geldt ook voor de hoofdpersonages in de derde schakel: een rederij in New Orleans die het drugstransport coördineert. Pater familias Edward (Gabriel Byrne) heeft een aardig businessmodel gevonden om de teruglopende inkomsten van het bedrijf een zetje in de goede richting te geven en bezweert zijn naasten dat het familiebedrijf kapotgaat als ze de cocaïnehandel niet blijven faciliteren. Tot een tragisch incident roet in het eten gooit en de dagelijkse leiding over de rederij én het drugstransport plots in handen komt van dochter Emma (een fantastische Andrea Riseborough). En hoewel Edward zijn zoon Chris (Dane DeHaan) – die aan een erfelijke ziekte lijdt – altijd buiten de drugshandel wilde houden, ziet Emma geen andere optie dan haar instabiele broer óók bij het proces te betrekken. There is no business like family business.

Inhoudelijk komen we misschien niet voor veel verrassingen te staan, maar dit laat onverlet dat ZeroZeroZero een bingewaardige, opwindende thriller is met voornamelijk onsympathieke personages. IJzingwekkende plotwendingen worden niet geschuwd en de toon is steevast hard en grimmig. Verlichting zoek je tevergeefs in deze wereld. Op ogenschijnlijk gezellige kinderfeestjes vangen clowns de kogels op voor drugsbazen en familieleden zijn nooit te beroerd om elkaar een mes in de rug te steken.

Maar wat uiteindelijk vooral beklijft, is de schitterende cinematografie. Het is dat een mondiale crisis momenteel roet in het eten gooit, anders zou je na het zien van ZeroZeroZero linea recta het vliegtuig pakken naar de Italiaanse zuidkust. Maar ook het grimmige strijdtoneel in Monterrey en New Orleans is beeldschoon vastgelegd. Dat de makers zich soms vertillen aan de vele verhaallijnen, locaties en personages vergeef je hun al snel, want ZeroZeroZero is bijna even verslavend als het middel waar het allemaal om te doen is.