Je leest dit artikel uit de VPRO Gids gratis op VPRO Cinema. Wil je meer lezen over oa documentaires, podcasts en boeken? Neem dan een digitaal abonnement.
The Mosquito Coast is gebaseerd op Paul Theroux’ gelijknamige bestseller, maar het verhaal is ingrijpend aangepast. Zo wordt de familie Fox in de zevendelige serie uitgebreid met tienerdochter Dina, die wil weten waarom ze voortdurend opgejaagd worden.
©
VPRO Gids
abonneer
cadeautje
‘Waarom doe je ons dit aan?’ vraagt de vijftienjarige Dina Fox (Logan Polish) aan haar vader Allie Fox (Justin Theroux) in de eerste aflevering van The Mosquito Coast. ‘Omdat we een probleem hebben,’ antwoordt hij. Het meisje zucht. Dat weet ze ondertussen ook wel. Ze moest een paar uur eerder immers in allerijl haar spullen bijeen pakken van haar moeder, omdat er politiewagens met loeiende sirenes onderweg waren naar hun afgelegen huis in Stockton, Californië.
‘Alleen wil niemand vertellen welk probleem we hebben,’ zegt ze daarom geïrriteerd. Haar vader denkt even na. ‘Ken je het soort problemen waarvan je denkt: oké, het ziet er slecht uit, maar als ik er even bij ga zitten dan bedenk ik misschien een manier om het op te lossen?’ Dina knikt. ‘Dat is niet het soort probleem dat wij hebben.’
The Mosquito Coast is een zevendelige miniserie van Apple TV+, gebaseerd op de bestseller uit 1981 van Paul Theroux, de oom van Justin Theroux, die nu de hoofdrol speelt. Het boek werd in 1986 ook al eens verfilmd met Harrison Ford als Allie Fox. Een film die inmiddels door veel fans gewaardeerd wordt, maar destijds een matige ontvangst kreeg. Niet in de laatste plaats omdat Ford, die op dat moment vooral bekend was als Indiana Jones, hierin een man speelde die maar moeilijk sympathiek te vinden is.
Het grootste verschil met Paul Theroux’ verhaal is de reden waarom de familie Amerika verlaat: het ‘probleem’ dat ze hebben
©
Apple TV+
Justin Theroux and Melissa George in The Mosquito Coast
Idealistisch en egoïstisch
Er is heel wat veranderd aan Theroux’ verhaal om het naar deze tijd te vertalen – in de versie uit 1986 worden de inheemse Belizanen bijvoorbeeld nog ‘wilden’ genoemd –, maar Allie Fox, een zogenaamd briljante uitvinder met een afkeer van de meedogenloze Amerikaanse consumptiemaatschappij, is nog steeds iemand die regelmatig mensen tegen de haren instrijkt. Hij is idealistisch op het arrogante af, hypocriet en vooral egoïstisch. Iets wat zijn tienerdochter Dina regelmatig signaleert, vaak in zijn bijzijn.
‘Vraag je je nooit af waarom we zo arm zijn als papa zo slim is?’ vraagt ze haar broertje Charlie (Gabriel Bateman) in die eerste aflevering. Allie heeft die dag wederom geen patent gekregen voor een van zijn uitvindingen, ditmaal een machine die vuur in ijs kan veranderen. Charlie, die zijn vader idealiseert, rent boos weg na de suggestie dat de man misschien helemaal niet zo geweldig is als hij denkt. Zijn zus blijft verdrietig en alleen achter.
Maar al trekt Dina de intenties van haar vader in twijfel, uiteindelijk volgt ook zij hem tijdens een levensgevaarlijke reis naar Mexico, samen met haar moeder en haar broertje. En aan het einde van de eerste aflevering laat ze in een tamelijk schokkende scène zien hoe loyaal ze werkelijk aan haar vader is.
©
Appletv+ / TheMovieDatabase.org
Still uit The Mosquito Coast (2021)
Superieure beschaving
Dina is een toevoeging aan het verhaal, dat werd bewerkt voor televisie door Neil Cross (Luther). In de jarentachtigversie heeft het gezin vier kinderen. Charlie (in de film gespeeld door een jonge River Phoenix) is de oudste en de vertrouweling van zijn vader, na hem komen een jonger broertje en twee meisjes, een tweeling. Omdat het niet handig is twee jonge kinderen maandenlang op de set rond te laten lopen, werd de tweeling geschrapt. En ditmaal is het Dina die het meest op haar vader lijkt, ook al verzet ze zich voortdurend tegen hem.
Een andere grote aanpassing is moeder Margot (Melissa George), die in het origineel door iedereen Mother wordt genoemd. Terwijl Mother (in 1986 gespeeld door Helen Mirren) in de film probleemloos haar eigen leven aan de kant zet voor de uitzinnige plannen die haar man bekokstooft, heeft Margot hier regelmatig zichtbaar moeite mee – al blijkt dat ze uiteindelijk weinig keus heeft.
Want het grootste en wezenlijkste verschil met het verhaal van Paul Theroux is de reden waarom de familie Amerika verlaat: het ‘probleem’ dat ze hebben. In het boek verhuist Allie Fox uit idealistische overwegingen met zijn gezin naar de Latijns-Amerikaanse jungle om daar een superieure beschaving te creëren. In de tv-serie is de familie Fox op de vlucht voor de FBI. En uiteindelijk ook voor de Mexicaanse baas van een drugskartel.
Juist omdat je niet weet wat de consequenties zijn als ze het plotseling niet zouden redden, blijf je hangen.
Effectieve prikkel
Waarom die laatste op het gezin jaagt wordt al snel duidelijk, maar waarom twee FBI-agenten een privéjet klaar hebben staan waarmee ze elk moment de achtervolging kunnen inzetten op een mislukte uitvinder, een lerares Engels en hun twee tienerkinderen is het grote mysterie dat als een rode draad door de zeven afleveringen loopt. Wat we wel weten is dat de familie al negen jaar op de vlucht is en dat Margot en Allie hun kinderen al jong hebben geleerd hun spullen razendsnel bijeen te pakken, omdat het onvermijdelijk is dat ze er op een gegeven moment weer vandoor moeten gaan. En ook dat het gezin criminaliteit en grof geweld niet schuwt om uit handen van de overheid te blijven.
Dat Cross het originele boek meer als startpunt dan als leidraad heeft gebruikt, is logisch. Al was het maar omdat een Amerikaan die de inheemse bevolking van Belize komt vertellen hoe ze moeten leven veel mensen anno 2021 tegen de borst stuit. Daarnaast blijkt het toegevoegde mysterie een effectieve prikkel om te blijven kijken – zelfs als de familie Fox er voor de zoveelste keer in slaagt uit een onmogelijke situatie te ontsnappen en het verhaal steeds onwerkelijker wordt. Juist omdat je niet weet wat de consequenties zijn als ze het plotseling niet zouden redden, blijf je hangen. Een beetje zoals Dina – die hoopt dat ze ooit antwoord zal krijgen op haar vraag, terwijl ze zich realiseert dat dit misschien wel nooit zal gebeuren.