Wat wordt de nieuwe Game of Thrones?

Als de grote baas zich persoonlijk met de gang van zaken komt bemoeien, is het menens. In 2017 kregen de tv-bonzen van Amazon plots een bericht van Jeff Bezos op hun bureau. De strekking van die boodschap? ‘Give me my Game of Thrones!’

Bezos wilde een eigen grote blockbusterserie die streamingdienst Amazon Prime Video in één klap op de kaart zou zetten. Ruim vier jaar later is die zoektocht nog altijd volop gaande. De jongste poging is fantasyserie The Wheel of Time, over een futuristisch gezelschap met magische krachten dat het moet opnemen tegen ‘het absolute kwaad’. Het budget was torenhoog (zo’n tien miljoen dollar per aflevering) en in de aankondigingen werd voorzichtig gerept van ‘een nieuwe Game of Thrones’.

Het is niet voor het eerst dat deze woorden worden gebruikt bij de aankondiging van een nieuwe serie. Hoewel Game of Thrones (2011-2019) pas twee jaar geleden stopte, hangt de schaduw van het HBO-epos nog altijd over het tv-landschap. Gek is dat niet, want de serie was in veel opzichten een unicum. In het begin waren de kijkcijfers relatief bescheiden, maar in acht seizoenen groeide de serie uit tot een megahit, met wereldwijd tientallen miljoenen kijkers, lovende kritieken en maar liefst 59 Emmy Awards.

Die combinatie van de drie p’s – prijzen, prestige en publiek – is weinig series gegeven. En dus is het niet vreemd dat streamingdiensten al jaren hardnekkig op zoek zijn naar een soortgelijke monsterhit. Netflix kwam daarom bijvoorbeeld met The Witcher en Cursed, Apple TV+ had See en Foundation, en HBO probeerde het met Westworld en The Nevers.

Hoewel de potentie op papier vaak duidelijk aanwezig is, lijken veel van deze series vaak een nadrukkelijke roep richting Game of Thrones-fans: ‘Hallo, wij doen ook iets met draken, magie en superkrachten. Kijk naar ons!’ Veel van deze pogingen lopen dan ook vaak uit op een grote teleurstelling. Dat is deels te wijten aan miscalculaties van studio’s en makers, maar ook aan de sterk veranderde tv-wereld. Hoogste tijd om eens in te zoomen op vijf plagen waarmee veel aspirant-serieblockbusters kampen.

Voor veel streamingdiensten is de formule duidelijk: men neme a) een populaire boekenreeks, b) een apocalyptische dan wel middeleeuwse wereld waarin iets kwaadaardigs moet worden bevochten, én c) liefst ook iets met draken of (magische) krachten.

Dergelijke formules verraden lui kopieergedrag, vaak gebaseerd op de onuitgesproken gedachte: wat werkte bij Game of Thrones, zal hier ook wel werken. Maar daarbij lijkt men niet de juiste lessen geleerd te hebben. Game of Thrones nam immers de tijd om personages en werelden uit te diepen, en in de kern ging het vaak meer om intermenselijke verhoudingen dan om epische scènes vol draken. Veel ‘opvolgers’ verliezen personages en opbouw juist vaak uit het oog en nemen de actie als uitgangspunt, met als gevolg dat elke vorm van context of zorgvuldige ontwikkeling verloren gaat. 

Toch hoeven we niet alle schuld bij de makers te leggen, want het tv-landschap is ingrijpend veranderd sinds de start van Game of Thrones. In 2011 moest de Netflixrevolutie immers nog losbarsten, was lineaire televisie nog een vertrouwd baken en moesten veel mensen nog in het woordenboek opzoeken wat een ‘streamingdienst’ eigenlijk was.

Game of Thrones kreeg alle gelegenheid om uit te groeien tot een wereldwijd fenomeen, want er was simpelweg veel minder concurrentie. Ter illustratie: in 2011 verschenen in Amerika 266 originele series, terwijl dat er in 2020 maar liefst 493 waren. De maandagen waarop iedereen bij het koffiezetapparaat van gedachten kon wisselen over de nieuwste Game of Thrones-aflevering lijken daarmee voltooid verleden tijd. Want hoe groot is de kans nog dat al uw collega’s óók wekelijks naar Succession, The Witcher of The Morning Show kijken? Inderdaad: nihil.

Een blik op seriejaar 2022 leert dat de twee grootste kanshebbers om dé nieuwe blockbusterserie te worden vooral voortbouwen op bewezen successen. Zo zou het bijvoorbeeld zomaar kunnen dat de opvolger van Game of Thrones afkomstig is uit hetzelfde universum, in de vorm van prequelserie House of the Dragon.

Toch zullen de ogen volgend jaar vooral gericht zijn op Amazon, dat in 2017 – na het briefje van Bezos – 250 miljoen dollar uittrok om de rechten van The Lord of the Rings over te nemen. Er werd meteen een plan gemaakt voor vijf seizoenen met een productiebudget van meer dan een miljard (!) dollar. Daarmee zou The Lord of the Rings de duurste televisieserie aller tijden worden.

Aangezien de Lord of the Rings-filmreeks ongekend succesvol was, zou het niet als een verrassing komen als die formule volgend jaar wordt voortgezet op het kleine scherm. Maar hoe gunstig de vooruitzichten op papier ook lijken voor Jeff Bezos en consorten, je moet wel van zeer goeden huize komen om de strijd om de serietroon in je voordeel te beslechten.