De verdwijning van Birgit Meier

Geen enkele Duitse fictieve politieheld was in de jaren tachtig zo populair als Horst Tappert in de rol van ‘Inspektor Derrick’. Zelfs de voormalige bondskanseliers Helmut Kohl en Helmut Schmidt verklaarden fans te zijn van de man met de dikke brillenglazen en zijn Duitse deugden: discipline, plichtsgevoel en menselijkheid. In zijn boek Derrick und Ich: Meine zwei Leben (1998) wijdt Tappert uit over het succes van Derrick, de melancholische inspecteur uit München in z’n beige regenjas, die altijd beleefd bleef, steevast geholpen door zijn assistent (‘Hol schon mal den Wagen!’) Harry. Volgens Tappert smulden de kijkers in veel landen van de Münchense moordoplosserij omdat ze erop gebrand waren de ‘goede Duitser’ op de televisie te zien. ‘Met hoffelijkheid en inlevingsvermogen creëerde Derrick een sfeer van vertrouwen.’ Een façade, zo bleek in 2013: zowel Tappert als de scenarist van de cultserie waren in de Tweede Wereldoorlog lid van de Waffen-SS.

Dig Deeper - Das Verschwinden von Birgit Meier (2021) speelt zich af in de jaren tachtig, en zit vol verkleurd foto- en filmmateriaal uit het tijdperk van de contactadvertenties, grote zonnebrillen, foute permanentjes en glimmende leren jassen. De knap gemaakte, vierdelige documentairereeks prikt opnieuw een façade door, ditmaal bij de echte Duitse politie. Als Lüneburg in de jaren tachtig wordt opgeschrikt door een reeks moorden – op vrouwelijke lifters, echtparen in het bos en in het uitgaansleven - tonen het rechercheteam en justitie zich niet als betrokken en daadkrachtig, maar als verbijsterend onverschillig en incompetent.

Ook het onderzoek naar de plotse verdwijning in 1989 van de pas van haar steenrijke echtgenoot gescheiden Birgit Meier wordt al snel gesloten. Maar Birgits broer, Wolfgang Sielaff, gelauwerd hoofd van de recherche in Hamburg, laat het er niet bij zitten. Na zijn pensioen besluit hij het dossier van zijn zus te heropenen. Samen met een team van mede-speurneuzen-op-leeftijd, gaat hij in 2013 op zoek naar de waarheid.

Belangrijke verdachte is Kurt-Werner Wichmann: de hoogblonde callboy, tevens tuinman op het lokale kerkhof, waar Birgit voor haar verdwijning contact mee had. Al enkele weken na haar verdwijning werd er een link met hem gelegd, maar toen Wichmann in 1993 betrokken raakte bij een verkeersongeluk werd hij achter de tralies gezet en pleegde daar zelfmoord. Waarna het onderzoek werd afgebroken. Jaren later vond Sielaff na intensief speurwerk zijn zus wél. ‘Dit is een overwinning op het kwaad en op de onbekwaamheid van het rechercheteam’, zegt Sielaff aan het einde. 

Dat de politie van Lüneberg een schandvlek voor het politievak vormde, moge na het bekijken van de serie duidelijk zijn. Een schandvlek die zelfs niet met Deutsche Gründlichkeit valt weg te poetsen.