Voor de rebel en de conformist

Na het met een Oscar bekroonde Ida (2013) levert regisseur Pawlikowski wederom een tragische Poolse geschiedenis in stijlvol zwartwit. Een liefdesverhaal nu, losjes gebaseerd op de relatie van zijn ouders en gesitueerd in de jaren vijftig. Muzikant Wiktor, leider van een folkloregroep, ontdekt de vrijgevochten en rebelse zangeres Zulaen valt als een blok voor haar. Zo begint een langdurige romance die zal worden getart door verhitte emoties, politieke verwikkelingen en het lot. 

Pawlikowski vertelt fragmentarisch, en daarmee ook wat afstandelijk, maar de oogstrelende beelden, authentieke muziek en sublieme hoofdrolspelers raken alsnog het hart. Losjes gebaseerd op de relatie van Pawlikowski's ouders. 

► kijken
Pathé Thuis | Google Play | iTunes

Ze heet Leila, werkt al jaren in een bordeel en ligt nu dood in een vuilcontainer, van waaruit ze haar voorbij leven overdenkt. Met dat beeld begint Elif Shafak haar roman 10 minuten 38 seconden in deze vreemde wereld. Shafak is een Turkse schrijfster die vanwege haar uitgesproken opinies haar leven in Turkije niet zeker is.

Vanuit haar ballingsoord Londen schreef ze deze roman, die zich afspeelt in Istanbul, en waarin de hoofdrollen zijn weggelegd voor prostituees, vluchtelingen, transseksuelen, mismaakten en vrouwen op de vlucht voor eerwraak. Zij ontmoeten elkaar in een smerig steegje en sluiten vriendschap voor het leven.

► lezen
Bibliotheek.nl | Nieuw Amsterdam | Libris

Een mooie journalistieke podcast over de menselijke regeldrift, dat is Against the Rules with Michael Lewis. De podcast wordt gemaakt door het podcastbedrijf van Malcolm Gladwell, de allesweter die verschillende (historische) ontwikkelingen zo mooi aan elkaar kan knopen.

Verteller Lewis is dan weer de schrijver van verfilmde boeken als Moneyball en The Big Short. De afleveringen van zijn podcast zijn eigenlijk audiodocumentaires die allemaal het thema 'regelgeving' behandelen: wat mag wel, wat mag niet, en wie bepaalt dat? Zo gaat de eerste aflevering over scheidsrechters in de sport, de tweede over schulden en de derde over spelling- en grammaticaregels én over Facebook.

► luisteren
ATRPodcast.com | Pocket Casts | Stitcher

De dertienjarige Kayla in het Amerikaanse indiedrama Eighth Grade is een atypische filmpuber: ze doet braaf haar huiswerk, spijbelt niet en is ook nog eens de vriendelijkheid zelve. Actrice Elsie Fisher speelt haar buitengewoon naturel en was tijdens het filmen – hoe verfrissend – werkelijk dertien, met puistjes en al. 

We volgen Kayla tijdens haar laatste week van ‘middle school’. Terwijl ze vlogs opneemt, een feestje bezoekt en met haar alleenstaande vader communiceert, is haar ongemak zo invoelbaar dat Eighth Grade soms wel een griezelfilm lijkt. Gelukkig observeert debuterend regisseur Bo Burnham steeds met veel empathie. 

► kijken
Netflix | Pathé Thuis | Google Play | iTunes

Voor wie veiligheid verkiest boven avontuur en alleen in stilte rebelleert, is Het Bureau van Voskuil natuurlijk onovertroffen. Maar dat is met zeven dikke delen wellicht iets te ambitieus. Probeer dan De vlucht van Gilles Speksneijder, over een brave ambtenaar die doordraait als hij wordt benoemd tot assistent-verhuiscoördinator.

Gilles Speksneijder doet qua aard en gedrag wel wat denken aan Maarten Koning, alleen gaat M.M. Schoenmakers door waar Voskuil ophield en laat hij zijn held trefzeker ontsporen. Een droogkomische roman over systeemwanden, transitiemanagers, projectgroepen, automatenkoffie en vergaderfaciliteiten voor iedereen die terugverlangt naar dat heerlijke kantoorleven van weleer.

► lezen
Bibliotheek.nl | De Bezige Bij | Libris

Het derde seizoen van de legendarische podcast Serial stelt een gebouw centraal: een betonnen kolos in Cleveland, waar het hoofdkwartier van de politie, de gevangenis en de rechtbank allemaal onder een dak zitten. Elke aflevering neemt verteller Sarah Koenig een zaak onder de loep en pluist ze uit wat er gebeurt met alle betrokkenen: dader, slachtoffer, de advocaten, het OM.

Ze volgt ook wat er gebeurt nadat de rechter uitspraak heeft gedaan en wat de nasleep van de zaken is. Daardoor wordt duidelijk wat zo’n zaak echt voor impact heeft op een mensenleven en krijg je echt inzicht in het Amerikaanse rechtssysteem, wat af en toe behoorlijk ontluisterend is.

► luisteren
Serial Season Three | Apple Podcasts | Stitcher