Vanaf 13 september presenteert Nadia Moussaid het derde seizoen van VPRO’s muziekprogramma On Stage, waarin een hoofdgast zijn favoriete podiumkunstenaars uitnodigt. De popgroep Nits is een van curatoren.

De eerste contacten tussen de redactie van muziekprogramma On Stage en popgroep Nits (in de beginjaren voorafgegaan door het lidwoord The) verlopen via e-mail en WhatsApp. Als de bandleden uiteindelijk volmondig ja hebben geantwoord op de vraag of ze hoofdgast willen zijn, is het tijd voor rechtstreeks contact in de vorm van een onlinemeeting. Zanger en gitarist Henk Hofstede logt in vanaf zijn vakantieadres in Spanje, maar hij kampt met een haperende internetverbinding. De rest zit thuis in Nederland aan keukentafels en in werkkamers. Ook de Teamsverbinding van toetsenist-zanger Robert Jan Stips zorgt ervoor dat hij vrijwel onverstaanbaar is, zodat eindredacteur Tom Klaassen en Maurice Woestenburg – een van de drie redacteuren van On Stage – het vandaag vooral moeten hebben van drummer Rob Kloet en de input van de broers Paul en Tom Telman. Paul verzorgt het geluid bij Nits, Tom het podiumlicht en de projecties. De twee maken officieel deel uit van de band. Tom Klaassen opent de vergadering met een kort welkomstwoord. Hij is enorm blij dat Nits de handschoen heeft opgepakt en meteen met een lijst vol spannende namen op de proppen is gekomen. ‘Nu gaan we kijken hoe we het programma samenstellen en wie we zullen uitnodigen. Want jullie weten wat we gaan doen, toch?’ De Nitsleden knikken, ze blijken trouwe kijkers van het muziekprogramma.

Klaassen en Woestenburg hebben de wensenlijsten van de band, die eerder via e-mail heen en weer gingen voor dit gesprek, verzameld en even samengevat. De eerste conclusie wordt met een knipoog getrokken: ‘Het gaat waarschijnlijk niet lukken om Nick Cave naar Utrecht te halen.’ En dus worden de pijlen in eerste instantie gericht op de andere acts, onder wie de poprockers van Personal Trainer, folkzangeres VanWyck en het Rotterdamse theatergezelschap Hotel Modern. ‘Wat betreft de interviews: dit is de eerste keer dat een hele band de hoofdgast is, dus we moeten even kijken hoe dat zal gaan. Het is in elk geval wel erg gezellig om de hele band steeds op het podium te hebben,’ vindt Klaassen.

We laten muzikanten op televisie doen wat ze zelf willen doen en niet wat programmamakers willen dat ze doen

Tom Klaassen

Lockdown

Muziek op televisie, het is meestal geen lang leven beschoren. Een minuut wordt door programmamakers en kijkcijferspecialisten vaak al te lang bevonden. Afgezien van de bekende registraties van Lowlands, Pinkpop en het Prinsengrachtconcert is er vandaag de dag nauwelijks plek voor terugkerende titels vol eigen fabricaat. VPRO Vrije geluiden verdween zo’n vier jaar geleden, bij Avrotros kun je nog terecht voor de Sterren NL top 25 en Muziekfeest op het plein, en dan zijn er nog de talentenshows waarin onbekenden hun kunsten mogen vertonen. On Stage is inmiddels een vaste waarde in het spoorboekje van de VPRO geworden. Tijdens de lockdown van 2021 zag het programma het levenslicht. Om de cultuursector, die vanwege corona al ruim een jaar op zijn gat lag, een sprankje hoop te bieden werd een minifestival op televisie in het leven geroepen. Het idee kwam uit de koker van toenmalig eindredacteur David Kleijwegt en Tom Klaassen. De programmering van On Stage was wekelijks in handen van een hoofdgast. Plaats van handeling: muziekpodium TivoliVredenburg in Utrecht. Het eerste jaar traden onder anderen Eefje de Visser, Hennie Vrienten en Soundos El Ahmadi aan als curator. De tweede reeks – met daarin hoofdgasten als Spinvis, Ilse DeLange en WiWa – werd uitgezonden in 2023. En komende week gaat het derde seizoen dus van start. Het format van het programma is volgens Klaassen ongewijzigd. ‘Muzikanten optillen en hen op televisie laten doen wat ze zelf willen doen en niet wat programmamakers willen dat ze doen.’

Rijk palet

Dit jaar staat Nits als curator geboekt, evenals Sef, Froukje, Joep Beving, Kovacs en Floor Jansen. Na de eerste toezeggingen gaat de redactie aan de slag om samen met de artiesten hun ideale muziekavond samen te stellen. Maurice Woestenburg merkt dat Nits veel tijd en moeite steekt in de voorbereidingen. ‘Ik heb bijna dagelijks contact, soms een paar keer, met verschillende leden. Stips hecht bijvoorbeeld enorm aan een bepaalde uitvoering van het Nederlandse gezelschap Black Pencil met het Javaanse gamelanensemble Kyai Fatahillah. Dat ensemble kunnen we niet zomaar naar Nederland laten komen, dus nu zoeken we met z’n allen naar een respectvolle oplossing.’

Twee weken na de onlinevergadering met Nits hebben de eerste acts de uitnodiging van de band geaccepteerd en is het tijd om de volgende knopen door te hakken in een Amsterdams restaurant. Nits weet inmiddels precies wat voor avond ze willen samenstellen. ‘We zijn gaan denken vanuit het programma,’ vertelt Henk Hofstede. Het moet een uitzending worden met een rijk palet, bomvol verrassingen. ‘Niet een uurtje nostalgisch terugblikken met oude artiesten en kunstenaars op wie wij als band al een leven lang muzikaal steunen. Je kunt het als Nits ook geen vijftig jaar volhouden door alleen maar naar vroeger te kijken. Het gaat ons juist om de ontwikkeling van bepaalde artiesten, mensen naar wie we zelf benieuwd zijn. Een avond waarbij alles en iedereen op zijn plek valt. Bij alle acts moet er voor ons een duidelijke reden zijn om ze te vragen.’ ‘En we willen dat de kijker na elk optreden ook weer benieuwd is naar het volgende,’ vult Robert Jan Stips aan.

We laten muzikanten op televisie doen wat ze zelf willen doen en niet wat programmamakers willen dat ze doen

Tom Klaassen

Veerkracht

Het goede nieuws: er zijn toezeggingen van Hotel Modern en VanWyck. ‘Een mooie mix,’ klinkt het bijna eenstemmig aan tafel. Ook Personal Trainer, aangedragen door lichtman Tom Telman, heeft bevestigd. ‘Het is belangrijk dat jonge honden ook een plek krijgen,’ vindt Hofstede. Inmiddels gaat er ook een iPad rond en worden speciale uitvoeringen van bepaalde nummers nagelopen. Moeten er violen bij VanWyck? Willen we poëzie? Gaan we schrijver en performer Babs Gons uitnodigen? En de avond is toch pas compleet met gamelan? Er valt nog heel wat te kiezen en te bespreken, maar Nits is geen volledige democratie. ‘Dat heeft ook voordelen,’ zegt een van de bandleden. Hofstede: ‘Het gaat vooral om naar elkaar luisteren en de ander respecteren. Dat maakt het voor ons wat lastiger. Hennie Vrienten maakte zijn keuzes alleen. Spinvis ook. Bij ons gaat het alle kanten uit.’ ‘Hopelijk, hopelijk,’ reageert Rob Kloet. ‘Want dat is toch de bedoeling van een mooi muziekprogramma.’

Tot slot moet er nog een andere belangrijke keuze gemaakt worden: welke twee stukken gaat Nits zelf spelen? On Stage wordt namelijk altijd geopend en afgesloten door de curator. En een band die de neus altijd op de toekomst richt, doet dat natuurlijk met nieuwe muziek. Onlangs verscheen de ep Tree House Fire – het bewijs dat de groep over veel veerkracht beschikt, want twee jaar geleden werd hun studio en oefenruimte De Werf in Sloterdijk door een brand verwoest. Daarbij ging ook het hele hebben en houwen van Nits in vlammen op.

‘Maar natuurlijk spelen we ook graag een hit,’ bekent Hofstede. En daar heeft Nits er nogal wat van. De afgelopen vijftig jaar verschenen dik dertig Nitsalbums en er werden achttien singles uitgebracht. Of het nu het groots klinkende ‘In the Dutch Mountains’, het poppy ‘Tutti ragazzi’ of het melancholieke ‘J.O.S. Days’ zal worden, is dus afwachten. Daar moeten de bandleden het nog eens rustig met elkaar over hebben. Het doel is immers een mooie, evenwichtige uitzending, daar zijn ze het in elk geval allemaal over eens.

On Stage

vrijdag 13 september

NPO 3 21.40-22.35

de vpro gids in je mailbox?