Voor het derde seizoen van Serial verbleven de makers een jaar in het Criminal Justice Center in Cleveland, Ohio.

Het eerste seizoen van Serial was voor veel mensen de manier waarop ze verslingerd raakten aan podcasts. Hierin onderzocht journalist Sarah Koenig een moord waarvoor een tiener een jarenlange gevangenisstraf kreeg. In elke aflevering groef ze iets dieper, en telkens raakte je verder verstrikt in de vraag: heeft Adnan Syed het nu gedaan of niet? Het seizoen is intussen maar liefst 175 miljoen keer gedownload.  

De verwachtingen waren dan ook hooggespannen toen er een tweede seizoen van Serial kwam. Hierin onderzoekt Koenig de verdwijning van militair Bowe Bergdahl in Afghanistan. Helaas viel het toch een beetje tegen; op een paar ijzingwekkende anekdotes na gingen de afleveringen vooral over de ingewikkelde militaire mores tussen de rangen en standen in het leger. Tussendoor kwam nog de hit S-Town, een binge-luisterserie over een excentriekeling uit Alabama.

Emmanuel Dzotsi (r) en Sarah Koenig

Vechtpartij 

Nu is er seizoen drie, waarin Sarah Koenig weer een nieuwe vorm verkent. Met haar collega Emmanuel Dzotsi sloot ze zich een jaar lang op in een betonnen kolos in Cleveland, waar het hoofdkwartier van de politie, de gevangenis en de rechtbank allemaal onder een dak zitten. Ze wilde juist expres geen bijzondere zaak volgen, maar door meerdere schijnbaar eenvoudige zaken echt inzicht krijgen in het Amerikaanse rechtssysteem. Elke donderdag verschijnt er een nieuwe aflevering.

Dit klinkt misschien niet direct zo verslavend als de bloedspannende zoektocht naar de moordenaar van een tienermeisje, maar meteen in de eerste minuten besef je weer wat een geweldige verteller Sarah Koenig is. Ze weet de verschillende personages haarscherp neer te zetten en maakt van een 'eenvoudige' zaak rondom een vechtpartij in een bar een complex en gedenkwaardig verhaal.

In de tweede aflevering zoomt ze in op een arrogante rechter, die als voorwaarde voor een voorwaardelijke straf stelt dat de persoon geen onwettige kinderen meer mag krijgen. Dat kan juridisch gezien helemaal niet, maar dat is zijn manier waarop hij denkt de wereld beter te maken.

Koenig en haar collega’s hebben de podcast weer naar een nieuw niveau getild, een miljoenenpubliek waardig

Ras

De makers van Serial hebben het voorrecht dat ze kregen om zo veel tijd op een plek door te brengen geweldig gebruikt. Ze weten ook wat er gebeurt nadat de rechter uitspraak heeft gedaan en wat de nasleep van de zaken is. Daardoor wordt duidelijk wat zo’n zaak echt voor impact heeft op een mensenleven. De factor ras is altijd aanwezig, en bijna altijd op de voorgrond. Ook in de derde aflevering, die gaat over de rottige kwestie van politiegeweld tegen vooral jonge zwarte mannen. In Ohio komt dit regelmatig voor. Koenig volgt de zaak van een 30-jarige man die compleet in elkaar werd getrapt door politieagenten, maar uiteindelijk zelf veroordeeld wordt voor ‘zich verzetten tegen een arrestatie’.

(tekst gaat verder onder de foto)

Artwork voor Serial seizoen 3, met het Criminal Justice Center in Cleveland bewerkt door designstudio Moth

Details

Ira Glass, de grote meneer van de podcast, beval Serial aan in zijn wekelijkse programma This American Life. ‘Het is ontnuchterend om in hetzelfde vak te zitten als Sarah Koenig,’ zei hij. ‘Ze pluist verhalen uit waar tientallen mensen bij betrokken zijn, allemaal met verschillende drijfveren. Ze ontleedt het bewijs puntsgewijs, met geweldige helderheid en kritisch vermogen. Het is opwindend om te luisteren.’

Nu zijn Koenig en Glass collega’s, maar hij heeft wel een punt. Het is indrukwekkend hoe de journalist slepende processen losjes maar accuraat weet samen te vatten en inzoomt op de details waardoor een zaak je raakt, zonder het grote verhaal uit het oog te verliezen.  

Soms gaan Amerikaanse podcasts voor de Nederlandse luisteraar iets te veel over Amerika, maar omdat Serial de verhalen zo menselijk weet te maken is dit hier niet het geval. Koenig en haar collega’s hebben de podcast weer naar een nieuw niveau getild, een miljoenenpubliek (en journalistieke prijs) waardig. 

Beluister het derde seizoen van Serial van This American Life.

meer podcasttips