Kan je even langskomen? is een spannende en ontroerende podcast over een flierefluiter die onverwachts vader wordt. De VPRO Gids interviewde hoofdpersoon ‘Lucas’ en redacteur Rosa van Toledo. ‘Fuck, dacht ik, ik heb dit een beetje onderschat.’

In de 3FM-podcast Kan je even langskomen? volgen we de 29-jarige ‘Lucas’ (een schuilnaam) op weg naar het vaderschap; per ongeluk heeft hij ‘K’, een scharrel van hem, zwanger gemaakt. Lucas maakte de podcast samen met redacteur Rosa van Toledo (35), die – heel toevallig – tijdens de opnames precies even zwanger was als K.
We hebben afgesproken op een van de eerste dagen dat dat eindelijk weer face to face kan; de cafés zijn net drie dagen weer open na corona. Rosa van Toledo heeft haar zoontje van vier weken mee, Lucas’ dochtertje is bij haar moeder.
Natuurlijk wil ik weten hoe het allemaal gaat nu Lucas en K eenmaal echt ouders zijn, maar de jonge vader beschermt zijn podcast: ‘Geen spoilers in dit stuk voor wie Kan je even langskomen? nog niet gehoord heeft!’ Goed, terug naar het begin dan maar.

Hoe is deze podcast geboren?
Lucas
: ‘Ik ben tv-maker en ik werd gevraagd voor een NTR-brainstorm over nieuwe 3FM-podcasts. Maar toen ik daar zat had ik echt net gehoord dat ik vader zou worden. Dus ik zei: sorry jongens, ik zit met mijn hoofd ergens anders, want dit en dit is er gebeurd. Een week later werd ik opgebeld: er is misschien toch een idee voor je. Nietsvermoedend ging ik erheen, en toen zeiden ze: dat verhaal dat je vertelde is eigenlijk heel mooi voor een podcast.’

Wilde je zelf ook meteen?
‘Nee, eerst zag ik het niet zitten om zo’n persoonlijk verhaal te gebruiken voor mijn werk. Maar toen ik K vroeg wat ze ervan vond, zei ze: ik wil je creativiteit niet in de weg zitten. En ze dacht ook dat het weleens therapeutisch kon werken voor me. Misschien toch wel interessant, dacht ik, als we het op een goede manier samen kunnen maken. Al snel kreeg ik het idee dat ik in de podcast met iemand in gesprek moest gaan. Eerst dacht ik aan een psycholoog, daarna aan Micha Wertheim. Omdat die én slim is én grappig en goeie vragen stelt. Micha raadde me zijn Echt Gebeurd-collega Rosa van Toledo aan, hij zei: die is leuk en ook nog eens zwanger. Toen ik Rosa ontmoette, bleken we gelukkig meteen een klik te hebben.’

‘Ik was bang dat het een soort “grappige-vader-podcast” moest worden’

Rosa

Wat vond jij van het podcastvoorstel, Rosa?
Rosa van Toledo: ‘Het leek me leuk en ik was benieuwd, maar ik was in het begin ook kritisch. Ik dacht: wat vindt die vrouw hier allemaal van, moet haar stem niet ook worden gehoord? Ik was bang dat het een soort “grappige-vader-podcast” moest worden: haha, ik word vader… Maar toen ik Lucas ontmoette was ik meteen in. Ik dacht: dit wordt een leuke vader en ook een leuke podcast, want er zit echt een verhaal achter.’

Uiteindelijk is K, de moeder van Lucas’ kind, wel te horen, maar helemaal aan het eind van de serie pas.
L: ‘Ja, dat vind ik heel vet, dat zij de bonusaflevering is, als een soort cadeautje. Wat ik trouwens van veel luisteraars hoor is dat ze bij die bonusaflevering een traantje moesten wegpinken. Dus zij pakt alle shine, haha.’

Hoe was dat, Rosa, om op het eind de vrouw te interviewen over wie je zoveel had gehoord?
R: ‘Het klinkt heel stom, maar ze was liever dan ik had gedacht. Ik had steeds Lucas’ kant van het verhaal gehoord, en dan hoor je vooral – of nou ja, daar was ik natuurlijk zelf ook naar aan het vissen – de tegenstellingen, de spanning en de conflicten tussen hun twee. En dan staat er ineens een vrouw voor m’n neus met cadeautjes, een heel lief mens. Ze bleek een goede verteller, en ze vroeg spontaan: hoe zit het dan bij jou? Toen heb ik zomaar het verhaal achter mijn zwangerschap verteld en ook in de podcast gestopt. Want ja, waarom ook eigenlijk niet.’

Je was voor de podcast dus steeds op zoek naar de spanning tussen Lucas en K. Waarom?
R: ‘Vanuit mijn achtergrond bij de verhalenserie Echt Gebeurd en ook als schrijver ben ik altijd op zoek naar conflicten; zonder conflict heb je ten slotte geen verhaal. Maar dat hoeft geen enorme ruzie te zijn. Een heel mooie scène in de podcast is bijvoorbeeld dat Lucas in het café voetbal gaat kijken, en dan komt K binnen. Bam, daar heb je het conflict al, omdat hij denkt: wat moet ik doen? Want zijn vrienden weten nog niet van de zwangerschap. Dan heb je een mooi intern conflict. Maar op een gegeven moment in de podcast draait het ook uit op een stevig conflict tussen Lucas en K. Dat er zoiets zou gaan gebeuren, zag ik eigenlijk de hele tijd al aankomen. Gewoon, door de ingrediënten van hun relatie. Je bent met elkaar naar bed geweest, dus er is iets van romance geweest. Maar een stel ben je uiteindelijk niet. Ben je nu vrienden? Wie ben je voor elkaar, hoe liggen de verhoudingen? Dat moesten ze vroeg of laat gaan uitvechten.’

‘Rosa stelde me vaak gerust. Je komt niet over als een klootzak, zei ze dan’

Lucas

Hoe was dat conflict voor jou, Lucas?
‘Toen we de podcast begonnen zei ik: ja, ik weet niet wat jullie denken, maar ik ga deze gewoon inkoppen. Het is misschien geen klassieke manier om een kind te krijgen, maar uiteindelijk zal de plot zijn dat ik erachter kom dat alles eigenlijk best wel goed verloopt en dat het een heel normaal zwangerschapsverhaal wordt. Waarop zij allemaal zeiden: ja jongen, het is goed met je. Zij zagen de bui al hangen. En inderdaad dacht ik toen we de podcast eenmaal aan het maken waren: fuck, ik heb dit een beetje onderschat. Er is nu zoveel gaande in mijn leven waar ik al mijn energie voor nodig heb, moet ik er nou verdomme ook nog over gaan praten? Terwijl het nú bezig is? In een microfoon, met Rosa erbij? Met alle respect voor Rosa verder, zij is echt fantastisch. Maar het voelde soms ook een beetje als roddelen.’
R: ‘Ja het was enorm delicaat, we moesten echt de balans zoeken.’

Lucas had dus niet altijd zin om alles te vertellen. Hoe ben je daar als interviewer mee omgegaan, Rosa?
R: ‘Dat vond ik best moeilijk, want ik ben geen Ischa Meijer-achtige interviewer die bám, allerlei kritische vragen afvuurt. Soms wist ik wel dat er iets speelde, maar wilde hij het niet vertellen. En ik wilde hem dan niet dwingen, dat is mijn stijl niet, niet als interviewer en niet als mens. Dus dan was de vraag hoe ik hem op een respectvolle manier zover kon krijgen dat hij zélf erover wilde vertellen, dat hij zou inzien dat het een verhaal was. Ik benoemde het dan: je wilt er niet over praten, hè? En dan liet ik het ook maar even zo. Later kwamen we er dan wel weer op terug en kwam het goed.’
L: ‘Ik was me met zo’n microfoon in mijn gezicht natuurlijk heel bewust van hoe ik overkwam. Rosa stelde me vaak gerust, dan zei ze: ik begrijp wat je meemaakt, het is heel normaal dat je daar iets bij voelt. Je komt niet over als een klootzak.’

Links podcastmaker (en jonge moeder) Rosa van Toledo, jonge vader Lucas blijft anoniem

Is ongeplande zwangerschap een taboe? Jij hebt in elk geval gekozen voor een schuilnaam, Lucas.
L: ‘Ik koos die anonimiteit vooral voor K en voor mijn dochter. We wisten niet hoe het ging lopen en ik ging zoveel persoonlijke dingen vertellen, dat het wel fijn was als zij een beetje beschermd werden. Maar ik wilde ook voorkomen dat de podcast om mijn persoon zou draaien in plaats van om het verhaal zelf. Dus die andere naam koos ik niet zozeer omdat ongeplande zwangerschap een taboe is, al is dat wel nog steeds zo, merk ik. Want nu hoor ik opeens van alle kanten verhalen van mensen die het ook hebben meegemaakt, of bijna hebben meegemaakt. Dat hadden ze dus nog nooit aan me verteld. Het was fijn geweest als ik dat destijds wel had geweten. Want ik voelde me er zo slecht over, van: wat ben ik naïef en egoïstisch geweest. Misschien had ik dan ook wel beter opgelet. Als je het weinig hoort, denk je dat het bijna nooit gebeurt.’
R: ‘Zeker bij volwassenen is het een taboe. Bij tieners is het nog van: o je bent een tiener, je weet nog niet wat je doet. Maar als dertiger ben je zo bewust met je leven bezig, en je hebt alle anticonceptie van de wereld tot je beschikking. Toch kan dit gewoon gebeuren.’

Hoe zijn de reacties op de podcast verder geweest?
L: ‘Ik heb hem niet naar heel veel mensen doorgestuurd, maar wel naar mijn voetbalteam. En ik kreeg van allerlei jongens persoonlijke berichtjes: whoa man, ik heb alles geluisterd en ik vond het echt heel mooi. Nou, als mijn voetbalvrienden het vet vinden, dan vind ik het helemaal oké! Ja, ik was best een beetje bang dat ze me zouden uitlachen. Of het niet eens zouden willen luisteren. Gister zei trouwens een vriend van me ook: die podcast is superleuk om later aan je dochter te laten horen. Dat gaf me echt een gerust gevoel. Kijk, als ik had geweten hoe het allemaal zou gaan lopen, weet ik niet of ik er een podcast over had gemaakt. Maar het is uiteindelijk een verhaal geworden vol spanning en humor. Een dagboek van hoe zo’n fase eruit kan zien, waarvan ik hoop dat het leuk en waardevol is voor luisteraars.’
R: ‘De NTR wil zelfs een seizoen twee!’
L: ‘Ja, dat ga ik echt niet doen, haha. Ik wil niet de Kim Kardashian van de realitypodcasts worden.’

De podcast Kan je even langskomen? is te beluisteren via NPO 3.

De podcastsmaak van Lucas en Rosa

Lucas: ‘Ik luister graag leerzame podcasts, zoals TEDtalk, De Universiteit van Nederland en De Correspondent. Verder ben ik fan van Flagrant Two: een heel interessante Amerikaanse podcast met twee comedians die gasten ontvangen. Ze zitten met allerlei verschillende rassen en achtergronden aan tafel en ze praten heel open, met veel humor en plezier over thema’s die nu gaande zijn, lekker met gestrekt been erin ook. Het lijkt me heel vet om daar een Nederlandse versie van te maken.’

Rosa: ‘Ik hou van Selected Shorts, een podcast met korte fictieverhalen die worden voorgelezen. En Heavyweight, waarin Jonathan Goldstein allerlei oud zeer van luisteraars oplost. De wetenschapspodcast van NRC vind ik ook leuk, Onbehaarde Apen. En zelf zou ik graag nog een podcast willen maken waarin mensen anoniem kunnen opbiechten wat ze verkeerd hebben gedaan.’

meer podcasttips