Muziek terwijl u kijkt

Enig idee hoeveel composities u heeft gemaakt?
Martijn Schimmer (1975): ‘Ik denk al wel meer dan duizend. Ik ben begonnen toen ik achttien was. Op de muziekschool in Rotterdam had ik leren drummen. Maar na een paar jaar in je eentje drummen op zolder wordt dat saai. Is puur ritmisch en ik dacht: daar moet wat bij. Ben ik toetsen gaan spelen, synthesizer. Dat was in de tijd van de opkomst van de digitale piano en de synthesizer. Jean-Michel Jarre, Vangelis, dat waren helden van mij. Na een paar jaar kwam de combinatie synthesizer en computer. Wat we nu allemaal doen met de computer begon toen. Vanuit de computer ging een signaal naar je synthesizer en dan speelde die piano. Met weer een ander kabeltje naar een andere synthesizer kreeg je een bas of drums. Zo kon je in je eentje een hele compositie maken.’

Dat was hobby?
‘Toen nog wel. Ik zou het metaalbedrijf van mijn vader overnemen en daarom ging ik na de mavo naar de mts. Dat beviel niet zo, dus daar wilde ik snel weg en dat vertelde ik tegen mijn vader. “Jongen, die muziek dat, wordt niks,” zei hij, “maar ik zie ook dat het je passie is, dus ga het maar proberen. Je krijgt een jaar de tijd om te zien of je er van kunt leven. Zo niet, dan ga je de mts alsnog afmaken.” De voIgende dag ging ik naar mijn leraar en zei: ik stop ermee. Ik was net achttien en ben nooit meer teruggegaan naar school.’

Een duidelijke keuze voor de muziek.
‘Ik werkte al wel in een muziekwinkel, waar ik ook lesgaf aan mensen die met synthesizer begonnen. Daarnaast deed ik veel demonstraties in de winkel en ook optredens voor publiek op braderieën. Daar heb ik het commerciële aspect van mijn werk geleerd. Je moet kunnen praten en luisteren.’

U speelt drums en toetsen.
‘Veel mensen in dit vak zijn toetsenist. Het programmeren van andere instrumenten doe je heel vaak via het synthesizerklavier. Zeker met de huidige mogelijkheden kun je een compositie zonder echte, bespeelde instrumenten in demo maken. Je hebt alleen goede software en veel creativiteit nodig.’

Muzikanten willen toch naar Paradiso?
‘Popartiest is ook wel een droom geweest, maar ik hoef niet zo nodig op de voorgrond. We zijn dagelijks op televisie te horen, alleen weet bijna niemand dat. Liever maak ik hier iets in de studio. Bovendien zit je als popartiest toch een beetje vast aan een bepaald genre. Wij werken voor heel veel verschillende opdrachtgevers, van BNNVara tot Max. De ene dag keiharde elektronische dubstepmuziek voor Spuiten en slikken en een dag later de muziek voor een rustige documentaireserie, Langs de Rijn. Dat is het leuke van dit werk, het gaat alle kanten op. Ik heb Nieuwsuur gedaan, maar ook RTL Nieuws. Je moet goed begrijpen wat de verschillen zijn tussen die twee. Hart van Nederland en Shownieuws klinken ook heel anders dan RTL Nieuws. Luister goed naar de wens van je klant. Wat willen ze? Wat is de tone of voice van het programma? Hoe opent het? Op die manier zit ik vaak te praten en meestal gaat het dan juist niet over de muziek. Hoe ziet het eruit? Spelletjesprogramma’s kunnen ook totaal verschilend zijn. We hebben Miljoenenjacht gedaan, maar ook Lingo. Die zijn beide bedoeld om te entertainen, maar Lingo is veel kleiner.’

En dan moet de muziek ook kleiner?
‘Ja, anders is de belofte veel te groot ten opzichte van wat daarna komt. Maar als ik weet dat we in Studio 22 zitten of in de MediArena bij Endemol, met grote crane shots, een loopje van Linda en vrouwen die opkomen met koffertjes is het anders. Met zo veel bombarie en visuele grootsheid kan de muziek ook heel groots zijn. Is er een opkomst of staat de presentator er al? Komt hij van een hoge trap of loopt hij net als Linda over de vloer? Moet dat allemaal opgevuld worden met applaus? Wil je dat de mensen gaan klappen of niet? Daar kan ik ritmisch namelijk heel goed op anticiperen. Je hoeft tegen mij ook niet in muziektermen te praten. Soms krijg ik te horen: we willen iets moderns. Tja, dat kan Armin van Buuren zijn, maar ook Philip Glass. Voor iedereen is modern iets anders. Als we een opdracht mislopen is het dan ook meestal omdat we niet het juiste gesprek hebben kunnen voeren. Iedereen wil iets unieks, al is het verzoek soms ook: net zoiets als De wereld draait door. Misschien iets met blazers, of een talkshowgevoel. Ik weet wel waarom DWDD klinkt zoals het klinkt, dus dan ga ik voor je uitzoeken welke aspecten je daar precies goed aan vindt. Voor mij is herkenbaarheid het belangrijkst. Ik hoor vaak muziek op televisie die ik niet kan nafluiten of nazingen, terwijl een duidelijke herkenningsmelodie een vereiste is. Vooral omdat er zo veel programma’s zijn. Sommige mensen noemen het een oorworm.’

Daar kom je niet meer vanaf.
‘Dat is wel de bedoeling. Ik heb ook de The Voice of Holland gedaan. Daarvoor heb ik drie kwartier met John de Mol zitten praten. Hij wilde iets energieks, met een hoog tempo. Ik vroeg waarom hij dat in zijn hoofd had. Door zo’n gesprek kom je tot een idee. Toen heette het programma nog The Voice, niet The Voice of Holland, en dat zijn twee lettergrepen. Als je daar een melodie mee moet maken, heb je maar twee noten. Nogal lastig om daar iets markants van te maken. Ik vroeg: mag ik er iets voor zetten en het dan herhalen? Toen hij wilde weten wat ik bedoelde, zei ik: als ik het nou eens ga zingen. Hij wist überhaupt nog niet of hij de tune gezongen wilde hebben, want tot dan toe was alles instrumentaal. Mijn gedachte was juist: het is een zangwedstrijd, met zangers, zangeressen en een liveband. Dat was uniek aan het programma, daarom moest de tune ook live klinken. En ik vond dat er zang in moest zitten. Hij antwoordde dat dat wel zou kunnen en vroeg wat ik in gedachten had. Eigenlijk kreeg ik tijdens dat gesprek al een idee: als ik er nu “This is” voor zet, dan krijg je (zingt) “This is The Voice”. Daar is later nog “of Holland” achteraangekomen. Dat was er eerst nog niet, daarna had ik meer structuur om de melodie te maken.’