Boekentips

Van alle onthechte en verdoolde types in het oeuvre van Denis Johnson (1949-2017) is die in zijn nu eindelijk vertaalde roman De naam van de wereld (Koppernik) de maatschappelijk schijnbaar meest aangepaste, en misschien ook wel de interessantste. Michael Reed, voormalig speechschrijver voor een conservatieve senator, heeft een keurige baan als universitair docent in het Midwesten en een vlotte receptiebabbel. Maar pas als zijn aanstelling onverwacht niet wordt verlengd, komt hij uit het emotionele coma waarin hij verkeert sinds hij vier jaar geleden zijn vrouw en dochtertje verloor bij een auto-ongeluk. Een proces van onwillig ontwaken, met een ontroerende hoofdrol voor de eveneens tragisch beschadigde studente/performancekunstenares/stripper Flower Cannon, dat Johnson in deze episodische rouwkroniek even vervreemdend als indringend beschrijft.

DIRK-JAN ARENSMAN

Jasper en zijn knecht, het in 2016 in Privé-domein verschenen dagboek van Gerbrand Bakker maakte destijds een verpletterende indruk. Knecht, alleen (De Arbeiderspers), het vervolg, is zo mogelijk nog eerlijker. Dit keer ontbreekt de aanwezigheid van een hond, die eerder nog voor enige afleiding zorgde. Bakker is alleen en, meestal, depressief. Hoe dat voelt, schrijft hij op in klare taal waarbij hij niemand, vooral zichzelf niet, ontziet. Soms is hij humeurig, soms onzeker, dan weer lamgeslagen of ronduit woedend. Dat hoekige karakter zit hem vaak in de weg in (al dan niet amoureus) contact met anderen. Als lezer sluit je deze dapper voortploeterende knecht, die wars is van mooischrijverij en pedanterie, juist voorgoed in je hart.

 

KATJA DE BRUIN

 

NOS-correspondent Lucas Waagmeester verruilde Istanbul voor Washington, en deze bevordering gaat volgens goed gebruik gepaard met een boek over de vorige standplaats. Op drift (De Arbeiderspers) verhaalt de ontwrichting van Turkije, zoals de ondertitel luidt, rond de lotgevallen van drie hoofdpersonen: Hamit, Waagmeesters langjarige helper en geheimzinnig Koerdisch militant; Cabbar, in samenwerking met lokale autoriteiten rijk geworden met het smokkelen van Syrische vluchtelingen; en mevrouw Tanör, een hoogbejaarde ontslagen neuropsychologe maar de onverzettelijkheid in persoon. Ofwel: de duurzame onderdrukking van de Koerden, de miljoenen oorlogsvluchtelingen, en de toenemende repressie onder autocraat-richting-dictator Erdogan. Komt het nog goed met de gewezen EU-kandidaat Turkije? Ja hoor. ‘Niemand kan deze samenleving homogeen maken en alle verschillende identiteiten controleren,’ zegt mevrouw Tanör.

MAARTEN VAN BRACHT