Uit het veld geslagen

Jeroen Koster, eindredacteur en commentator bij NOS sport
‘Ik ben programmamaker en doe sinds Sydney 2000 verslag van de Olympische Spelen. Ik geef commentaar bij baanwielrennen, BMX en mountainbike, sporten die vooral eens in de vier jaar bij de Spelen in de belangstelling staan. Het is een relatief klein deel van mijn werk, maar ik zie het echt als buitenspelen. In het baanwielrennen zijn een paar jongens in de vorm van hun leven, ik verwachtte dan ook dat we flink wat medailles zouden binnenhalen.
Eind februari zat ik nog bij het WK baanwielrennen. Er was corona geconstateerd tijdens een wielerwedstrijd in de Verenigde Arabische Emiraten. Enkele renners kwamen daar net vandaan, die liepen zo over het middenterrein. Een week later dachten we: het zal toch niet waar zijn. Langzaam daalde het besef in dat de sportzomer in het water zou vallen. Mijn trip naar Tokio ging dus ook niet door.

En dan begint het grote zoeken: wat gaan we wel doen? We zijn al snel gestart met archiefmiddagen, te beginnen met het EK van 1988. Toen dat in de smaak viel hebben we dat uitgebreid met onder meer Roland Garros en de Amstel Gold Race. Ik heb een nieuw programma ontwikkeld, Mijn sportzomer. Daarin kijken twee bekende personen sportfragmenten terug die in hun leven belangrijk zijn geweest. Dat levert mooie persoonlijke verhalen op, en ook de kijker kan die momenten herbeleven. Ondertussen zijn we inhoudelijk bezig met september, als de wedstrijden weer gaan beginnen. Zo hebben we het bijvoorbeeld over de eredivisie. Wat doen we met het geluid als een wedstrijd zonder publiek wordt gespeeld? Gebruiken we geluid van een stadion, of zetten we er een bandje met applaus onder? En bij een rode kaart een fluitconcert? Daar wordt op het moment druk over beeldvergaderd.’

Peter van Duyl, chef sportredactie AD
‘We waren van plan de hele zomer flink uit te pakken op papier, internet, in video en in audio. We hadden extra bijlages bij de krant gepland en zouden met een videoploeg naar de Spelen en de Tour gaan. De sportzomer is commercieel interessant, ook in de mediawereld.

Op de eerste dag dat Nederland thuis ging werken en sportevenementen werden geschrapt, besloten we ons katern “Sportwereld” tijdelijk dunner te maken. Sport is dan wel de belangrijkste bijzaak, maar we waren er even helemaal niet mee bezig. We zaten in een grote gezondheidscrisis, treuren om gemiste sport zou potsierlijk zijn. We vroegen ons af hoe we het sportkatern vol gingen krijgen, maar er bleek nog van alles te gebeuren. Er was veel nieuws rondom sport en corona, de uitslag van de Eredivisie, buitenlands voetbal, formule 1, de planning van het wielrennen. De crisis heeft de sportjournalisten extra creatief gemaakt. Onze verslaggevers stuiterden bijna tegen de muur van de adrenaline. We maakten series over Nederlandse sporters in het buitenland en topsporters op leeftijd. De conclusie bleek: ook zonder sport is er altijd nog sportnieuws, zolang er aan de horizon maar iets is om je op te verheugen. Nu de piek achter ons ligt, kijken we naar een behoorlijke leegte. Zo’n sportzomer is ontzettend dynamisch. Het geeft een saamhorige sfeer op de redactie om overdag te genieten van sport. Als het Nederlands elftal speelt, willen mensen daar graag over lezen en dat is ook leuk voor ons. Maar het geeft ook wel weer voldoening om er iets van te maken in een uitzichtloze situatie.’

Jeroen Stomphorst, presentator NOS sport
‘Met het stoppen van de voetbalcompetitie viel een groot deel van onze verslaggeving weg, dus we moesten ons snel aanpassen. Normaal gesproken presenteerde ik Studio sport op zondagavond van zes tot zeven uur. Toen hebben we besloten dat toch door te laten gaan, maar dan een uur later. Zo zat ik ineens op de eervolle plek van zondagavond zeven uur. Ik mag het misschien niet zeggen, maar het was ook wel leuk. Een uitdaging. De eerste uitzending zaten we met vijf mensen aan tafel, te dicht op elkaar. Toen moesten we nog even wennen aan de nieuwe situatie. Het was ook pittig, omdat vaak niet zeker was wie wilde en kon komen. De meest memorabele uitzending was met Louis van Gaal. Je merkt aan alles dat dit een bijzondere figuur is, er hangt ook meer spanning in de studio.

Ik zou deze zomer veel werken, niet op locatie, maar vanuit de studio in Hilversum. Ik keek vooral uit naar de Olympische Spelen, daar gaat niets boven. Ik zou eigenlijk de maandag na de Spelen moeten werken, daar zag ik al tegenop, want dan heb ik echt een katerig gevoel. Nu ga ik maar een weekje langer op vakantie. Ik hoop dat we het volgend jaar alsnog kunnen meemaken, maar niet zonder publiek. Dat is zo sfeerloos, dan kun je het volgens mij beter helemaal niet doen.’

Frank Heinen, schrijver, columnist en Sportjournalist van 2019
‘Of er nu wel een Sportjournalist van het Jaar gekozen kan worden? Goede vraag. Ik kreeg de prijs onder meer voor mijn historische portretjes in Studio voetbal, dus wat dat betreft zou het dit jaar ook wel moeten lukken. Lang niet alle goede journalistiek is aan de actualiteit gebonden. Voor mij stonden er deze zomer vooral veel liveavonden in het kader van het EK voetbal, de Giro en de Tour gepland, en een bijdrage aan het tv-programma De avondetappe. Daarnaast had ik net voor de crisis een theaterstuk over de start van de Vuelta in Utrecht geschreven, voor het Nieuw Utrechts Toneel. Nu ga ik op vakantie, ik ga ook over andere onderwerpen schrijven en nadenken. Ik heb het voordeel dat ik nooit veel over het harde nieuws heb geschreven, dus als schrijver en columnist red ik me wel. Als liefhebber begin ik langzaamaan wel ongeduldig te worden.

Ik keek het meeste uit naar het EK met een goed Oranje, hoewel het feit dat het door heel Europa zou worden georganiseerd voor mij een deel van de charme bij voorbaat al had weggenomen. Een voetbaltoernooi hoort op één plek gespeeld te worden. Daarnaast verheugde ik me persoonlijk het meest op de Vueltastart in Utrecht. De Tourstart vijf jaar terug was fantastisch, ik hoopte op een bescheiden, iets kleinschaliger versie van de opwinding van destijds. Meer nog dan de grote evenementen houd ik van het ritme dat de sportseizoenen aan mijn jaar geven. Ik leef van voorjaarsklassiekers naar Giro naar Tour – het is de feestelijke omlijsting van de alledaagsheid.’

Steven Dalebout, (radio)verslaggever NOS sport
‘De Tour is de leukste klus van het jaar. Je leeft vier weken uit een koffer, slaapt geen dag op dezelfde plek. Het is echt een rondreizend circus. Ik ben ook al vaak op de Olympische Spelen geweest. Hoe dat is, verschilt per plek. Londen was echt geweldig omdat de hele stad meeleefde, soms is het wat saaier.

Toen de coronacrisis net was uitgebroken, zijn een paar sportcollega’s gaan meehelpen op de nieuwsredactie. Ik had aanvankelijk ook dat idee, maar eigenlijk bleek er op sportgebied nog veel te vertellen. Het is interessant om te zien wat er gebeurt als patronen worden doorbroken. Nu heb ik reportages gemaakt via Skype, gemonteerd aan mijn podcast Het geluid van sport en ben ik bezig met een project rondom vijftig jaar Radio Tour de France. We hebben luisteraars opgeroepen hun cassettebandjes in te sturen, op basis daarvan maak ik verhalen voor bij de Tour in september. Die gaat waarschijnlijk door in aangepaste vorm. Dat lijkt me ook wel weer leuk, omdat dit een rare editie wordt. Ik krijg zo langzamerhand echt zin om weer op pad te gaan.

Jonathan van het Reve, presentator satirisch sportprogramma Makkelijk scoren
‘We hebben eerst de schok van alle afgelastingen verwerkt en daarna besloten het Nederlandse volk toch de sportzomer te geven die het verdient. Je moet bedenken: evenementen gaan wel door, alleen niet nu. Daarom hebben wij een correspondent in 2021, zodat we af en toe naar de toekomst kunnen schakelen. Dat is juridisch ingewikkeld, want we mogen natuurlijk geen standen doorgeven, maar bijvoorbeeld wel over de sfeer berichten.
We wilden sowieso een nieuw seizoen maken in de sportzomer van 2020, maar pas tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat het door zou gaan. Ik had het van tevoren niet zo bedacht, maar nu blijkt er in de sport juist heel veel te gebeuren. Sinds de Eredivisie stilligt, is voetbal leuker dan ooit. De bochten waarin die clubs zich wringen om toch nog hun punten te halen, dat is erg grappig. Voor ons waren uitslagen toch al niet het belangrijkst, maar nu het meeste stilligt kun je het sportwereldje mooi van een afstandje bekijken.

Het is ook heel leuk om te zien hoe de collega’s het doen, sportverslaggeving is nu al bijna satire. Sporters die op hun balkon trainen met emmers en strijkplanken... En je merkt ook wat er eigenlijk toe doet in de sport. Dat zijn niet de uitslagen, maar de personen. Zo’n Pieter van den Hoogenband, die komt ook gewoon praten over niets. De redactie van Makkelijk scoren zit al volop in de voorbereiding. We brengen in kaart wat de coronacrisis met de sport heeft gedaan. Al dat onrecht en die paniek, het is een vreselijk chaotisch landschap. Dat bloederige slagveld moeten wij omzetten in entertainment, en dat gaat eigenlijk best goed.’