Vrouw en paard

‘Pony niet in de hand. Linkerstijgbeugelriem zit gedraaid.’ Nee, het rapport dat Anky van Grunsven (1968) als kind op de ponyclub kreeg liegt er niet om. In Andere tijden sport laat ze het lachend zien. ‘Zo goed was ik dus niet.’
De kleine Anky was aanvankelijk zelfs bang voor paarden, maar ze schreef als dressuuramazone geschiedenis als de Nederlander die in totaal de meeste olympische medailles op de Zomerspelen behaalde.

Dat het zover kwam zit hem dus niet alleen in haar talent, maar ook in haar doorzettingsvermogen. En dat vermogen werd stevig getraind door haar vader Wim. Hij speelt een hoofdrol in een nieuwe Andere tijden sport-aflevering over Van Grunsven: ‘Anky: In de naam van de vader.’

Want doordat Wim van Grunsven in 2004 kort voor de Spelen in Athene overleed, wilde Anky eigenlijk niet meer meedoen. Ze ging toch, en won voor de tweede keer olympisch goud – op een nieuw paard nog wel: Salinero. Voor het eerst zag de wereld toen de tranen van de nuchtere Brabantse amazone.

De documentaire behandelt ook hoe Anky’s man en coach Sjef Janssen zich moest invechten in de familie Van Grunsven. Vader Wim voelde zich van de troon gestoten, maar sloot uiteindelijk vrede met zijn schoonzoon.

We bellen Anky van Grunsven om te vragen hoe het voor haar was om terug te blikken.

Hoe vond u het om voor Andere tijden sport terug in de tijd te gaan?
Van Grunsven: ‘Emotioneel, maar mooi. Bijvoorbeeld om oude beelden van mijn vader terug te zien. En die medaille-uitreiking, waarbij ik echt zijn aanwezigheid voelde. Terwijl ik niet geloof in een hiernamaals of zo. Ik kan het niet verklaren, maar ik dacht: pap, je bent hier gewoon bij. Alleen ben je even niet naast me, maar boven me.’

Welke rol speelt uw vader nu in uw leven?
‘Er hangt één foto bij mij op stal en dat is die van mijn vader, dat zegt genoeg. Mijn basis in alles wat ik doe komt van mijn vader. Als ik ergens mee zat, was hij mijn rustpunt. Niet dat hij nou altijd geduldig was, maar toch. Hij had ook een bepaalde hardheid, die ik in de sport wel nodig had. En ja, het kritisch naar jezelf blijven kijken, dat komt ook echt van hem.’

In de documentaire zien we dat uw vader u nooit complimenten gaf. Pas na de allerlaatste wedstrijd die hij van u zag zei hij dat het goed ging, vlak voor zijn dood. Was dat niet pijnlijk?
‘Ja, daar hebben we wel discussies over gehad. En dan zei hij: als ik niks zeg, weet je dat het goed is. Dus toen hij dat in 2004 opeens toch zei, wist ik dat hij er slecht aan toe was. Ik denk dat hij toen zei wat hij altijd al wilde zeggen. Met mijn eigen kinderen, die ook paardrijden, probeer ik vaker uit te spreken wat er goed gaat. Ze horen het helaas niet altijd.’

En hoe was het om zo tussen uw vader en uw man, tegelijkertijd uw coach, in te staan?
‘Moeilijk. Maar ik begreep mijn ouders wel: hun ideale schoonzoon was geen achttien jaar oudere, gescheiden man met een kind. Uiteindelijk kwam het goed, dat had tijd nodig. Ook voor mijn vader, om een stap terug te doen als coach. Knap dat hij dat toch heeft gedaan.’

Kijkt u zelf trouwens ook sportdocumentaires?
‘Zeker, laatst nog die serie over Michael Jordan: The Last Dance. Geweldig, en ik herkende er zo veel in. Dat altijd en altijd je best willen doen, of het nou een wedstrijd is of een training. Nóóit denken: het is maar een training!’