Groen bekeken

‘Op een dag werd u wakker en u dacht: ik wil omroepdirecteur worden.
Carolijn Borgdorff (1967, directeur productiemaatschappij Moondocs): ‘Nee, dat is absoluut niet mijn ambitie en dat word ik ook niet. Het idee komt van Taco Zimmerman van Tuvalu Media. Toen ik met hem een productie besprak waaraan we samen zouden gaan werken vertelde hij plannen te hebben om een omroep te beginnen. Die zou zich helemaal richten op duurzaamheid en klimaatverandering. De transitie naar een nieuwe wereld om te voorkomen dat we tot onze enkels in het water komen te staan. Dat vond ik echt een goed idee en daar zijn we ons verder in gaan verdiepen. Als iemand dit zou moeten kunnen dan zijn wij het, gezien onze kennis en achtergrond, dus we gaan de sprong wagen. Toen zijn we er serieus mee aan de slag gegaan.’

‘Als producent? Jazeker, maar ik kende hem verder amper.’

‘Raar? Misschien wel, maar je moet af en toe iets wagen in het leven, toch? Toen dit een keer zijdelings ter sprake kwam hadden we alle twee direct hetzelfde gepassioneerde gevoel: zo’n omroep zou moeten bestaan. En we kunnen het goed vinden samen.’

Zo begon het. Maar waarom?

‘Met Moondocs maken we producties over grote maatschappelijke thema’s. Die vertalen we naar de menselijke maat en zo vertellen we verhalen. Steeds vaker kwamen we urgente thema’s tegen met betrekking op duurzaamheid en de energietransitie. Daar kwamen we niet meer onderuit. Het raakt aan alles, van corona tot conflicten en honger. En net als Taco had ik het gevoel dat er bij de npo bijzonder weinig urgentie was om dit soort onderwerpen voorrang te geven in de programmering. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen, zoals Tegenlicht, het meest fantastische programma daarover. Wanneer zo’n enorme transitie zich aan ons opdringt, zou een instituut als de publieke omroep daar bovenop moeten zitten. Wij kunnen de bestaande omroepen nooit zo bewerken dat ze dit met stip op één zetten, daarom moet er binnen de publieke omroep een baken komen waar het alleen hierover gaat: Omroep Groen. Natuurlijk zijn we gaan kijken wat er al is aan groene programmering op de publieke omroep.’

‘Ha, ha. Jammer dat ik die niet bedacht heb. Je ziet dat wanneer duurzaamheid in de media ter sprake komt dit meestal enorm in mineur gebracht wordt: je mag geen vlees, niet autorijden en de vliegvakantie wordt ook afgepakt. En je gaat meer betalen.’

‘Alleen maar gezeik. Alles wat leuk is, ik chargeer, mag je niet meer doen. Dat is wat duurzaamheid op dit moment aan haar kont heeft hangen. Maar dat is natuurlijk helemaal niet zo. Het levert van alles op en je kunt er gelukkiger van worden. Bovendien kun je je kleinkinderen recht in de ogen blijven kijken. Het is nogal heftig wat er op ons af komt denderen.’

‘Iedereen steekt de kop in het zand, maar het gaat langzaam de goede kant op. Een groot deel van de bevolking is wel genegen om iets te doen, maar weet soms niet hoe. Wij willen een beweging starten die tot gedragsverandering leidt. Mensen het gevoel geven dat ze het tij kunnen keren.’

‘Ik vind het lastig om met programmavoorstellen te komen, ook omdat ik nogal eens heb meegemaakt dat ze dan niet helemaal meer bij mij blijven.’

‘Ja, dat ik dan een jaar later iets hoor en denk: hé, goed idee. Bij een onderwerp als afvalscheiding zetten we bijvoorbeeld vuilnismannen aan tafel met mensen die hen daarin begeleiden, om na te denken over hoe je omgaat met zo’n probleem. Vanuit meerdere perspectieven dus. Daarmee los je de wereldproblematiek niet op, maar iedereen kan handvatten geven. Of met vrachtwagenchauffeurs over transport. Iedereen laten meedenken en degenen om wie het gaat handelingsperspectief bieden. Het lijkt mij ook grappig om een dramaserie te maken waarin generaties tegenover elkaar komen te staan: kleinkinderen die zich aansluiten bij Extinction Rebellion, terwijl opa een tweede auto gaat uitzoeken. En consumentenprogramma’s, maar we blijven wel aan de journalistieke kant.’

‘Ik ben niet anders dan de gemiddelde Nederlander en zou niet het etiket “duurzaam” op mijn hoofd plakken, maar ik rijd elektrisch, eet geen vlees en vlieg niet.’

‘Dat dachten wij ook, maar we hebben het gewoon gevraagd en ze reageerden bijzonder enthousiast. We hadden een klein budget, maar ze hebben over hun groene hart gestreken en kwamen met een heel mooi aanbod.’

Wie betaalt dit?

‘Wij. Taco en ik. Inmiddels hebben we ook wat geld gekregen van v-Ventures. Dat is een fonds, een erfenis van Veronica, met als doel pluriformiteit in de media versterken.’

‘We hebben nu 3000 leden, dus er is nog een hoop werk aan de winkel. We hadden grote campagneplannen voor festivals als Lowlands, maar die zijn allemaal niet doorgegaan.’

‘Praat me niet van de naam. Pffff. Daar hebben we eindeloze sessies over gehad, ook met KesselsKramer. Uiteindelijk werd het Omroep Groen omdat het zo duidelijk is. Iedereen snapt dat het over klimaat en duurzaamheid gaat.’

‘Dat vind ik wel weer leuk. Og en wee. De firma Og & Wee.’

‘Ja hoor. Wat zetten we erop? Een dikke reep chocolade met nootjes. Ik wil melk, weet je dat vast.’