Boekentips

Vincente Rosenberg, die in 1928 uit Polen naar Buenos Aires emigreerde en daar met bevriende ballingen en zijn Argentijnse gezin een aangenaam bestaan leidt, begint zich in 1940 weer te interesseren voor de oorlog in Europa en het lot van de Joden – vooral dat van zijn moeder in het getto van Warschau, die brieven schreef die hij niet beantwoordde. Ook denkt Vincente over wat het betekent om Joods te zijn. Uit onmacht en schuldgevoel – hij raadde zijn moeder weliswaar aan om ook naar Argentinië te komen, maar bleef zelf passief – trekt hij een muur van stilzwijgen om zich op om de zich voltrekkende Holocaust te kunnen vergeten. Santiago Amigorena, Vincentes kleinzoon, schreef de beklemmende roman Het innerlijk getto (Arbeiderspers).

MAARTEN VAN BRACHT

Na het eerdere duister grimmige werk van Benjamin Myers (1976) mag zijn achtste roman een daverende zomerzonverrassing heten. In De onderstroom (Nieuw-Amsterdam) kijkt ene Robert Appleyard als oude man terug op één vormende zomer kort na de Tweede Wereldoorlog, toen hij als zestienjarige een kampeerzwerftocht maakte vanuit zijn geboorte(mijn)dorpje in noordelijk Durham. Op hoe hij in Southern Yorkshire vriendschap sloot met de excentrieke bohemienne-op-leeftijd Dulcie Piper en haar Duitse herder Butler. En op hoe zij hem in haar cottagetuin en gastenhuisje kennis liet maken met de geneugten van poëzie en verfijnd eten. Goed, een liefdestragedie werpt een (behoorlijk ontroerende) schaduw. Maar verder is deze literaire feelgoodkruising tussen Billy Elliot en Dead Poets Sociey vooral hartverwarmend lief en optimistisch.

DIRK-JAN ARENSMAN

Een Zweedse zomer, een vakantiehuisje aan een meer, drie broertjes die strips lezen, muziek luisteren en om het hardst zwemmen terwijl papa en mama nog een glas wijn inschenken en een plakje worst snijden. Alex Schulman weet niet alleen deze idylle krachtig tot leven te wekken in De overlevenden (De Bezige Bij), vanaf de eerste pagina voel je ook dat er iets smeult binnen de muren van dit gezin. De broers proberen vergeefs hun moeder te begrijpen, met haar onvoorspelbare regels en stemmingswisselingen, en zoeken aandacht en begrip bij hun vader, die ook weinig stabiliteit biedt. Schulman vult niet alles in, maar toont in dreigende, filmische scènes dat de grens tussen liefdevolle nonchalance en regelrechte verwaarlozing soms flinterdun is.

KATJA DE BRUIN