maandagetalage

Wat erin het hoofd van Theo van Gogh omging blijft ook na ‘Ik heb Allah aan de lijn’, het laatste deel van zijn vierdelige portret, onduidelijk. Dat lijkt niemand te weten. Ook zijn vrienden niet. ‘Je kon niet in zijn binnenste komen. Hij wilde daar niets van weten, een afweersysteem op pootjes,’ zegt Justus van Oel. Volgens Theodor Holman voelde Van Gogh vanbinnen grote leegte: ‘Hij begreep zichzelf en de mensen niet.’ De Wassenaarse dondersteen formuleerde het zelf uiterst somber: ‘Voor mij is het bestaan een hel van motregen. Ik voel niets, ik ben dood.’