Volgend jaar vieren we de 200ste sterfdag van Jane Austen. De Britse uitgever HarperCollins gaf een aantal gerespecteerde schrijvers opdracht een Austen-roman naar het heden te vertalen. Onder wie de Amerikaanse Curtis Sittenfeld.

Al ruim voordat Chip Bingley in Cincinnati arriveerde, wist iedereen dat hij op zoek was naar een vrouw.

Zo begint Curtis Sittenfeld haar nieuwe roman Eligible en die eerste zin is cruciaal, want we hebben hier te maken met een überhippe versie van Pride and Prejudice, het boek met de beroemdste openingszin uit de literatuurhistorie.

Sittenfeld is in Nederland nog steeds geen bekende naam, ondanks het feit dat ze een aantal buitengewoon smakelijke romans afleverde. Aaf Brandt Corstius noemt haar de minst bekende, maar beste schrijfster die Amerika rijk is en laat geen gelegenheid onbenut om haar werk aan te prijzen. Toch leidt het noemen van de naam Curtis Sittenfeld tot op heden zelden tot enthousiaste herkenning.

Wellicht verandert dat nu Sittenfeld de roman der romans heeft herschreven. Ze deed dat in het kader van The Austen Project, een ideetje van de Britse uitgever HarperCollins die wel brood zag in de zoveelste reeks Austen-hervertellingen. Volgend jaar vieren we haar 200ste sterfdag en dat zal ongetwijfeld aanleiding zijn voor een kolkende stroom aan nieuwe fan fiction.
HarperCollins liep vooruit op dat feestje door een aantal gerespecteerde schrijvers opdracht te geven een Austen-roman naar het heden te vertalen. Enige voorwaarde was dat de originele verhaallijn intact moest blijven. Verder waren de auteurs vrij om te doen wat ze wilden met Emma, Elizabeth, Fanny, Marianne en Catherine.

weglezers

Het eerste boek dat verscheen was Sense & Sensibility van Joanna Trollope. Trollope schrijft klassieke romans die zich afspelen in de provinciale upper middle class, de klasse waarvan Jane Austen zelf ook deel uitmaakte. Trollope was dus een voor de hand liggende keus en het resultaat stelde niet teleur.

Verrassender was dat thrillerschrijfster Val McDermid Northanger Abbey onder handen mocht nemen. Dat boek, een parodie op de destijds immens populaire gothic novel, werd door McDermid slim omgewerkt naar een modern vampierverhaal. Haar Cat Morland is verslaafd aan de Twilight-boeken die weer schatplichtig zijn aan Bram Stokers oerboek Dracula. Zo spiegelt McDermid er lustig op los.

Wat bakte de vrolijke detectiveschrijver Alexander McCall Smith een jaar later van het geliefde Emma? Hij liet de langharige getatoeëerde modefotograaf John Knightley (broer van George) rondscheuren op een Ducati. Komisch zat het wel snor, maar McCall Smith verloor zich nogal in lange verhaallijnen die uiteindelijk nergens heen voerden. Ook leek hij enige moeite te hebben situaties uit 1815 te vertalen naar het nu. Dus bleef een gouvernante maar gewoon een gouvernante.

En zo belanden we bij Curtis Sittenfeld, die na haar veelgeprezen debuut Prep onder andere romans als De echtgenote (waarvoor Laura Bush model stond) en Zusjesland afleverde. Heerlijke mild-satirische weglezers die je ondanks hun omvang probleemloos in anderhalve dag uitleest.

herkenbaar

Toen Sittenfeld gevraagd werd of ze Pride and Prejudice voor haar rekening wilde nemen, zei ze alleen ja omdat het Pride and Prejudice was. En omdat ze Amerikaanser dan Amerikaans is, situeerde ze haar versie niet in de Engelse provincie, maar in het Cincinnati van 2014. Vertaald naar Nederlandse schaal komt dat overeen met een stad als Zwolle of Enschede. Niet voor niets geeft Sittenfeld haar boek een motto mee van Mark Twain: ‘When the end of the world comes, I want to be in Cincinnati because it’s always twenty years behind the times.’

In die stad groeiden de vijf zusjes Bennet op. Inmiddels zijn ze al lang en breed volwassen, maar nog geen van allen aan de man. Jane is yogalerares, Liz werkt als redacteur bij de glossy Mascara, Mary leest moeilijke boeken en Lydia en Kitty brengen hun tijd vooral door in de sportschool. Als ze niet bezig zijn met het aanbrengen van nail art.

In de oorspronkelijke roman zijn Jane en Elizabeth 23 en 22; een leeftijd waarop je huwbare houdbaarheidsdatum in zicht kwam. Logisch dus dat Jane en Liz uit Cincinninati tegen de veertig lopen. Jane wil een kind, maar heeft nog geen man. Een maar al te herkenbaar gegeven waarmee Sittenfeld een reeks aan doldwaze gebeurtenissen in huize Bennet in gang zet. Ze maakt van Liz een voortvarend, niet per se sympathiek personage dat haar Mr. Darcy, een chirurg van puissant rijke komaf, uitnodigt voor zweterige, liefdeloze seks na een rondje hardlopen.

ingenieus

Seks? Jazeker, Liz en Darcy gaan all the way, lang voordat er sprake is van liefde. Dat kan een afknapper zijn voor wie een getrouwe hedendaagse versie van het origineel verwacht, maar onderhoudend is het wel. In Eligible krijgen de Bennet-zusjes te maken met transgenders, reality-tv-makers, Silicon Valley-nerds, ivf-behandelingen en anorexia-ellende.

Je zou Eligible kunnen afserveren als goed geschreven chicklit, maar wie het origineel goed kent en niet te zwaar tilt aan de ontheiliging van een literair icoon, beleeft een paar kostelijke uurtjes waarin draadjes uit 1813 en 2014 ingenieus worden verknoopt tot een kleedje dat de echte Jane best in haar kamer had willen uitrollen.