Elke week tipt de VPRO Boekengids een aantal nieuwe boeken, van Nederlandse romans tot internationale pareltjes en van klassiekers tot non-fictie en dichtbundels. Met deze week nieuwe boeken van Julian Barnes, Ronald van Raak en Henri Michaux.

Julian Barnes
Voortschrijdend inzicht

Het positief klinkende Voortschrijdend inzicht (Atlas Contact) is niet de gelukkigste vertaling van de titel Changing My Mind waaronder Julian Barnes deze vijf beschouwingen publiceerde. Al vroeg stelt de Brit immers spottend vast: ‘Nooit denken we: Ach, ik ben van gedachten veranderd, en nu heb ik een minder plausibele kijk op de kwestie dan eerst.’ Een fijn relativerende houding, waarmee hij vervolgens ook zijn eigen opiniegeschiedenis onder de loep neemt. Van zijn ontwikkeling van een op taalverloedering mopperende jongeling tot een (meestal) mildere ‘progressieve descriptivist’ of zijn veranderde blik op de schrijver E.M. Forster, die toch niet zo ‘duf, suf, muf’ bleek, tot zijn verschuivende plek in het politieke spectrum. Of bleef hij stationair en verschoof het spectrum?

(Dirk-Jan Arensman)

Ronald van Raak
Het begon in Deventer. De waarden van de Moderne Devotie

Omdat cultuurhistoricus Huizinga er neerbuigend over schreef en Erasmusbiograaf Langereis haar invloed op Desiderius geheel ontkent, bepleit Ronald van Raak, ‘als filosoof en historicus, ook als socialist en katholiek’ eerherstel voor de Moderne Devotie, een door Geert Grote eind veertiende eeuw gestichte geestelijke (leken)beweging die grote invloed kreeg in West-Europa maar door de Reformatie ondergesneeuwd raakte. In het essay Het begon in Deventer. De waarden van de Moderne Devotie (Boom) wordt het ontstaan en de ontwikkeling van leer en praktijk (gemeenschapszin, soberheid, studie, zelfonderzoek) helder uitgelegd. Naast Grote en Erasmus is er aandacht voor onder anderen Thomas a Kempis (De navolging van Christus) en de devote Adrianus VI, die als paus de bezem door Rome wilde halen.

(Maarten van Bracht)

Henri Michaux
Hoekpijlers

‘Verkondig je doelen niet’, ‘schaaf je beschadigingen niet bij’, ‘trek je terug in je binnenste’ – het zijn prettig onmodieuze aanbevelingen die de Frans-Belgische schrijver Henri Michaux (1899-1984) ons doet in deze bundel prozagedichten. In de huidige tijd houden zelfhulpboeken de lezer voor zijn ‘mindset’ te ‘masteren’, maar Michaux verkondigt een tegenovergestelde boodschap: verwonder, accepteer en zwijg. De lezer wordt in deze Hoekpijlers (Koppernik), een cultboek in Frankrijk, consequent in de tweede persoon toegesproken, waardoor je meteen rechter overeind gaat zitten. Niet alles is evident levensbeschouwelijk. Michaux verweeft ook quasi-aforistische en soms cryptische fragmenten over taal, slaap, zorgen, communicatie, ectoplasma, vliegende schotels en nog zo wat. Omarm je tekortkomingen, betoogt hij – een verrassend inspirerend inzicht.

(Thomas van den Bergh)

de boekengids in je mailbox?

schrijf je in