Final Account

Verenigd Koninkrijk/​Verenigde Staten 2020. Documentaire van Luke Holland.

De Britse filmmaker Luke Holland, zoon van een Joodse moeder, groeide op in de pacifistische, Duitssprekende Bruderhofgemeenschap in Paraguay. Als tiener ontdekte hij dat er ook oud-nazi’s onder de leden waren. In 2008 startte hij aan een omvangrijk project dat ruim tien jaar in beslag nam. Hij sprak, voorzien van een kleine camera, met zo’n 300 Duitse en Oostenrijkse tachtigplussers – gewezen Wehrmachtsoldaten, ss’ers en kampbewakers, maar ook boeren, middenstanders en huisvrouwen – over hoe ze de nazitijd hadden beleefd en hoe ze daarop terugkeken. Uit honderden uren filmmateriaal stelde hij de indrukwekkende documentaire Final Account samen. Op de montage valt wel wat aan te merken: de verstilde beelden van ‘schuldige landschappen’, ondersteund door repetitieve muziek, onderbreken voortdurend de interviews, die ook nog eens allemaal tot vrij korte quotes zijn teruggebracht. Holland overleed kort na het voltooien van de film op 71-jarige leeftijd.