Idee?
‘Ik las een berichtje in de krant over
miljardairs die naar het International Space Station reisden. Niet met Nasa,
maar met een Russische Sojoezraket! Ik begon met researchen en stuitte op de
bizarre poëzie van de vrijwel verlaten stad Baikonur in Kazachstan. Ooit,
tijdens de hoogtijdagen van de Sovjetruimtevaart, woonden hier 100.000 mensen.
Nu is bijna iedereen weg. Baikonur is een legendarische plek, doordrenkt van
geschiedenis, het paradijs voor een filmmaker.’
Was het
eenvoudig om toegang te krijgen tot Baikonur?
‘Helemaal niet!
Aanvankelijk werden ons allerlei beperkingen opgelegd. Maar met veel geduld
konden we steeds dichterbij komen. En uiteindelijk hebben we dingen gefilmd die
vóór ons nog nooit gefilmd waren. In de film zet ik de voorbereidingen op de
ruimtereis af tegen de gevolgen van zo’n reis voor de mensen in Kazachstan. Want
tijdens de reis vallen stukken van de Sojoezraket terug op aarde. Waar dan weer
mannen in enorme vrachtwagens op afgaan. Op zoek naar brokstukken. Het leek wel
Mad Max! Favoriet zijn de ‘wortels’, zo noemen ze de aandrijfraketten van de
Sojoez. Elke wortel weegt zo’n drie ton en is gemaakt van aluminium en titanium
. Een wortel is een hoop geld waard.’
Inspiratie?
‘Ik bekijk veel films. Heel veel films. Ook fictie. Billy Wilder zei ooit: “Ik
heb tien geboden. De eerste negen zijn: Gij zult uw publiek niet vervelen. De
tiende is: Gij heeft het recht op final cut.” En gelijk heeft ie. Ik heb een
duidelijk beeld van wat ik wil met een film, en wil niet dat anderen zich daar
mee bemoeien. Daarom produceer ik mijn films altijd zelf.’
Ambitie?
‘Het maken van films vind ik het meest opwindende beroep
dat ik me kan voorstellen, en ik zou niets anders willen doen. Feiten zijn
misschien niet zo glamoureus als fictie, maar de werkelijkheid is vaak
verrassender, intrigerender en spannender dan fictie.’
Een
van de programmaonderdelen tijdens dit IDFA is ‘niet normaal’. Heeft u bij het
maken van uw films ooit gedacht: ‘Dit is niet normaal!?’
‘Wat is
normaal? Toen ik mijn voor een Oscar genomineerde documentaire War Photographer
maakte, kwam ik in contact met mensen die me vertelden dat het doodschieten van
andere mensen normaal is. In Space Tourists zegt Anousheh Ansari als kind al
tegen haar moeder dat ze de ruimte in wil. Vijfendertig jaar later is het zover
. Ze heeft 20 miljoen dollar betaald voor acht dagen in de ruimte. Is dat
normaal?’
Te zien tijdens IDFA:
MA 23 november, 17:00 uur,
Tuschinski 1
WO 25 november, 22:00 uur, Munt 9
ZA 28 november, 15:00
uur, Munt 10
In Space Tourists volgen we de jonge ruimtetoeriste Anousheh Ansari tijdens haar eerste ruimtevlucht. Het kaartje van 20 miljoen dollar is gekocht, en de reis – vanaf de vervallen raketlanceerbasis Cosmodrome in Kazachstan – is geboekt. Het is de vervulling van een levenslang gekoesterde wens, want Ansari zegt in de documentaire dat ze zelfs de ruimte in zou zijn gegaan als het kaartje enkele reis was. De Zwitserse filmmaker Christian Frei (1959) volgde Ansari, en schetste en passant de teloorgang van de Russische ruimtevaart.