‘Toen ik het boek las, was ik helemaal niet bezig met een film. Ik herinner me nog goed dat ik erg aangedaan was door het verhaal, vooral omdat ik op dat moment zelf een zoontje had van bijna vier.’ Het boek is Room van de Ierse Emma Donoghue, en de spreker is Lenny Abrahamson, regisseur van de gelijknamige verfilming. Zijn film zal worden genomineerd voor vier Oscars en één winnen (voor hoofdrolspeelster Brie Larson), maar dat weten we nog niet als we elkaar begin oktober 2015 spreken in een sjiek hotel in Londen.
Room gaat over de bijna vijfjarige Jack en zijn moeder. Samen leven ze in een kleine ruimte met geluiddichte muren en een stalen deur die altijd op slot zit. Jack is geboren in ‘Room’ en heeft nog nooit een stap buiten de deur gezet. Naast Ma kent hij alleen Old Nick, die ’s avonds af en toe langskomt.
Abrahamson: ‘Wat zo sterk is aan het boek is dat Emma het vooral heeft over wat er wel werkt tussen Ma en Jack in die kamer en niet over wat er allemaal misgaat. Het boek benadrukt hoe goed kinderen zich kunnen aanpassen aan soms heel deprimerende omstandigheden. Jacks wereld is niet groter dan die kamer, en toch is hij daar niet ongelukkig. Omdat hij Ma heeft. Nadat ik het boek gelezen had, bleef ik er maar over nadenken. Ik begon het ook als een film te zien. Ik schreef allemaal ideeën op over hoe ik zo’n verfilming zou aanpakken en die stuurde ik op een gegeven moment met een lange brief naar Emma. Het voordeel van Emma is dat ze net als ik uit Ierland komt, en niet uit Amerika. Ik ben net weer terug uit L.A. en als daar iemand op je afstapt en zegt hoe awesome het is dat-ie je ziet, en hoe psyched hij is om met je te werken, bedoelt ie eigenlijk : hallo. Tegen Emma kon ik gewoon de waarheid zeggen. En dat was voor mij dat het omzetten van het boek naar een film voor problemen zou kunnen gaan zorgen.’
Voor een jongetje van vijf en zijn moeder is één kamer hun hele wereld – het uitgangspunt van Lenny Abrahamsons Room, genomineerd voor vier Oscars. ‘Dat naïeve, kinderlijke perspectief is essentieel voor het verhaal.’
Want het hele boek is geschreven vanuit het perspectief van de vijfjarige Jack…
‘En dat naïeve, kinderlijke perspectief is essentieel voor het verhaal! Want dat maakt het bijzonder en ondanks alle ellende ook optimistisch. Dat mocht ik niet verliezen. Ook andere regisseurs hebben zich bij Emma gemeld met hun oplossingen voor dat probleem. Die wilden animatie gebruiken of ons de hele film door Jacks ogen laten kijken, zoals zo’n first-person shooter-spelletje. Maar dat zijn filmtrucjes. Die scheppen alleen maar afstand. Mijn idee is dat we langzaam doordringen in Jacks wereld. Daarom gebruik ik zo min mogelijk voice-overs. De kijker weet net zo veel van de situatie als Jack. Op die manier kijk je wel vanuit zijn perspectief naar de wereld, maar zonder dat je doorhebt hoe we dat gedaan hebben. En blijkbaar vond Emma dat wel een goed idee.’
Alles in de film staat of valt bij de relatie tussen Ma en Jack. Geloven we dat ze moeder en zoon zijn of niet. Hoe kreeg u die relatie zo geloofwaardig?
‘Ik denk dat het slimme van onze aanpak was dat we acteurs Jacob Tremblay en Brie Larson de tijd gaven om aan elkaar te wennen. Drie weken voor de opnamen begonnen zijn we met z’n allen pizza’s gaan eten. Ik zorgde er natuurlijk voor dat die twee een beetje bij elkaar in de buurt kwamen te zitten. En Jacob is een heel pienter ventje. Hij begreep wel dat Brie de mevrouw was met wie hij zou gaan werken. Hij was ook de eerste die vragen begon te stellen. Wat haar favoriete film was en haar favoriete kleur, en of ze van lego hield. Brie zei dat ze gek was op lego, en toen was het ijs gebroken.’
Jacob was zeven toen hij Jack speelde, geen vijf. Waarom koos u geen vijfjarig acteurtje?
‘Een vijfjarige kan niet acteren dat -ie vijf is. Ik had een iets ouder kind nodig, dat zich nog kon herinneren hoe het was toen hij vijf was. Jacob begreep dat meteen. Hij wist precies wat er als zevenjarige anders aan hem was dan toen hij nog vijf was. En het mooie was dat hij nog een beetje een babyface had. Als je hem ziet, geloof je meteen dat hij vijf is. Maar hij had wel het doorzettingsvermogen en dat extra beetje zelfbewustzijn van iemand van zeven.’
Hebben jullie ook gesproken over wat er in de film allemaal gebeurt?
‘Nooit over dingen waardoor hij van slag zou kunnen raken. Wat hem betreft was het net een sprookje. Je hebt twee goede mensen, Ma en Jack, die gevangen worden gehouden door een slechterik, Old Nick. Meer hoefde hij daar niet over te weten. Wat hem wel fascineerde, was het idee dat Jack nog nooit iets van de buitenwereld had gezien. Hoe hij naar iets als een vliegtuig keek, bijvoorbeeld. Daar hebben we het veel over gehad. Maar Jacob vroeg me nooit wat Old Nick nou iedere avond met zijn moeder deed. Gelukkig niet.’
Een interview met actrice Brie Larson over de voorbereidingen op haar rol van Ma lees je hier.