De Koreaanse Netflixserie D.P. is indrukwekkend én verontrustend

Toch klinkt tijdverspilling nog relatief onschuldig wanneer je bedenkt hoeveel verhalen over wangedrag, pesterijen en (seksueel) misbruik binnen het Zuid-Koreaanse leger de afgelopen jaren naar buiten kwamen. In 2014, bijvoorbeeld, overleed een twintigjarige soldaat aan zijn verwondingen nadat hij zeker een maand lang dagelijks mishandeld was door zijn meerderen. Hoewel het incident in eerste instantie onder de pet werd gehouden, kreeg een mensenrechtenorganisatie de feiten uiteindelijk tóch boven tafel. Zo bleek onder meer dat de soldaat talloze keren was geslagen met een mopsteel en dat hij regelmatig speeksel van de vloer moest likken.

Het is maar een van de vele afschuwelijke voorbeelden die in 2014 aan het licht kwamen – niet toevallig ook het jaar waarin de zesdelige Netflixserie D.P. zich afspeelt. Hierin zien we de verschrikkingen binnen het leger door de ogen van de jonge soldaat Ahn Jun-ho (Jung Hae-in). Hij komt in het burgerleven nauwelijks rond van zijn baantje als pizzabezorger en heeft een turbulente relatie met zijn familie. Op de dag voor zijn dienstplicht ingaat, wordt hij ontslagen en steelt hij de scooter van zijn baas. Kortom, het lijkt erop dat het op de kazerne niet veel beroerder kan uitpakken voor Jun-ho dan in de wereld erbuiten.

Toch valt dat laatste nog maar te bezien, want eenmaal binnen blijkt al snel dat de diensttijd een kwestie van overleven is. Een verkeerd antwoord op een door een meerdere gestelde vraag er zomaar toe leiden dat je hoofd meermaals tegen een uitstekende spijker in de muur wordt gedrukt. Wie niet wil gehoorzamen, moet maar voelen. Ook de soldaten staan al snel lijnrecht tegenover elkaar, want op de kazerne geldt het recht van de sterkste. De zwakkeren rest slechts een strijd tegen niet-aflatende vernedering en mishandeling. Het is de vraag wie deze cyclus van pesterijen en misbruik uiteindelijk durft te doorbreken.

Hoewel Jun-ho de protagonist is, blijkt hij allesbehalve een neutrale observator. Al in de eerste aflevering raakt hij betrokken bij de misstanden, want nadat hij razendsnel promotie heeft gemaakt, wordt hij officier bij de D.P.-eenheid. Aan Jun-ho de taak om ‘deserteurs’ – lees: ontsnapte soldaten die de pesterijen niet langer aankonden – op te jagen en terug te brengen naar de hel die kazerne heet.

In sommige gevallen grepen de makers terug op hun eigen dienstplichtervaringen en in interviews vertelden ze dat ze er vooral voor willen zorgen dat mensen alert blijven op pesterijen en (machts)misbruik binnen het Zuid-Koreaanse leger. Want hoewel de situatie in het leger na wat ingrepen inmiddels enigszins is verbeterd, komen er nog steeds tragische verhalen naar buiten. Eerder dit jaar werden bijvoorbeeld maar liefst vijftien officiers aangeklaagd in verband met de zelfmoord van een luchtmachtofficier die seksueel was misbruikt. Opnieuw bleek dat de legertop vooral bezig was de zaak in de doofpot te stoppen in plaats van de misdragingen een halt toe te roepen.

Voor veel gepeste dienstplichtigen uit eerdere generaties komen de veranderingen bovendien te laat. Dat gevoel overheerst na het zien van D.P., waarin diep cynische conclusies worden getrokken over de aard van de mens. Hier overheerst het idee dat de meeste mensen niet deugen: de wereld is een meedogenloze plek van winnaars en verliezers, onschuld wordt gezien als zwakte en onmenselijkheid is bijna een gegeven. Mede hierdoor roept de serie regelmatig herinneringen op aan films als Full Metal Jacket en Apocalypse Now.

Ook in Nederland zijn nog altijd politici die pleiten voor herinvoering van de dienstplicht om jongeren discipline en burgerschap bij te brengen. Nu kwamen excessen zoals in Zuid-Korea hier gelukkig maar incidenteel voor, al zullen ook voorstanders van militaire dienst zich na het zien van het even naargeestige als indrukwekkende D.P. wellicht even achter de oren krabben.