De zelfgenoegzame intellectueel – grijs, brilletje, een paar kilootjes te
veel – zegt 'De geschiedenis van het Turkse theater' te willen schrijven, een
alomvattende studie. Maar hij komt niet verder dan persoonlijke columns voor het
lokale sufferdje, waarin hij iedereen de maat neemt. Verder beidt hij zijn tijd
met tergende discussies met Nihal, Necla en met ondergeschikten en
buurtbewoners die hem huurpenningen schuldig zijn.
Niemand is
gelukkig, en niemand lijkt de ander zijn geluk te gunnen. De liefde tussen Aydin
en Nihal is jaren geleden al verdampt; als ze elkaar met rust zouden laten, was
de situatie in huis nog net draaglijk. Maar ze laten elkaar niet met rust.
Terwijl de sneeuw naar beneden dwarrelt, blijven ze elkaar opzoeken. En op
elkaar inbeuken, als uitgetelde boksers.
196 minuten duurt de
messcherpe karakterstudie Winter Sleep; aan de meeste scènes lijkt geen einde te
komen. Telkens als je denkt dat het niet erger kan, doet de ander er nog een
schepje bovenop. En kantelen de verhoudingen weer een beetje; niets op moreel,
ethisch en emotioneel vlak blijft onaangeroerd.
'Ik begrijp niet dat
je het niet beu wordt altijd over hetzelfde onderwerp te schrijven,' bijt Necla
, die niets liever doet dan Aydin bekritiseren, haar broer toe. 'Volharding is
de enige manier om je te verdiepen in een onderwerp, om iets nieuws te creëren
,' antwoordt Aydin.
Regisseur
Nuri Bilge Ceylan zou het zelf gezegd kunnen hebben. Hij ontleedt zijn
personages tot op het bot, en biedt aldus inzicht in de problemen van het
hedendaagse Turkije – van de gapende kloof tussen de stad en het platteland,
tussen arm en rijk, intellectuelen en arbeiders.
Op het afgelopen
festival van Cannes werd Winter Sleep – geïnspireerd door de verhalen van Anton
Tsjechov, zoals ál Ceylans films geïnspireerd zijn door de verhalen van Tsjechov
– dit voorjaar bekroond met de Gouden Palm (de prijs voor de beste film) en de
prijs van de internationale filmkritiek. Het is meer dan terechte lof voor een
filmmaker die met iedere film nóg beter lijkt te worden.
Voormalig theateracteur Aydin is met zijn vrouw Nihal – jong, mooi, dienstbaar maar diepongelukkig – en zijn pas gescheiden, lethargische zus Necla vanuit Istanboel naar het straatarme Cappadocië in Centraal-Anatolië gekomen om het toeristenhotel van zijn overleden vader te runnen. 'Othello' heet het schitterende, uit de rotsen gehakte hotel, naar Shakespeare.