Bij nader inzien ook weer niet heel verrassend: Amenábar debuteerde ooit met
een thriller over een zogenaamde snuff movie (Tesis, 1996) en vertelde in The
Others (2001) al eens een grimmig spookverhaal.
Regression speelt
zich af in het Minnesota van 1990. Amerika is in de ban van geruchten over
satanische sekten die het land heimelijk zouden terroriseren met occulte
rituelen, kindermisbruik en ander afschuwelijks. (Dat is niet verzonnen, google
maar op 'satanic panic'.) Ethan Hawke speelt een rechercheur die de zaak
onderzoekt rond een tienermeisje (Emma Watson) dat haar vader beschuldigt van
misbruik. De man sluit zijn eigen schuld niet uit, maar zegt zich er niets van
te kunnen herinneren. Daarop wordt een psychotherapeut (David Thewlis)
ingeschakeld om zijn 'onderdrukte herinneringen' boven te halen. Al snel wijst
het onderzoek in de richting van duivelse ellende.
Hoezeer de films
van Amenábar onderling ook mogen verschillen, thematisch sluit Regression
fijntjes aan op zijn eerdere werk. Ook daarin draait het om de raadsels van de
geest, om scepsis en bijgeloof, om religie versus wetenschap. Op dat niveau is
Regression dan ook best interessant. Onder het mom van een griezelfilm trakteert
Amenábar zijn publiek op zinnige inzichten over de werking van angst – een
thema dat nooit aan actualiteit zal inboeten.
Nadeel is wel dat wie
vertrouwd is met dat eerdere werk van Amenábar, de wendingen van dit verhaal
vrij snel zal kunnen raden. Erg subtiel is Regression dan ook niet te noemen.
Sterker nog: het lijkt wel of Amenábar er opzettelijk een smoezelige B-film van
heeft willen maken, vol eendimensionale personages en soms lachwekkend
afgezaagde dialogen.
Pulp met een diepere laag, dat kan natuurlijk
prima werken – denk maar aan de zombiefilms van George Romero of de
verschillende versies van Invasion of the Body Snatchers. Met een flinke korrel
zout (of flinke portie zoute popcorn) is Regression dan ook goed te pruimen – de
naargeestige sfeer is lekker dik aangezet en de acteurs balanceren knap op het
randje van ernst en parodie.
Toch: van een filmmaker met zo'n staat
van dienst verwacht je eigenlijk wel wat meer.
Na de met prijzen overladen arthouse-drama's Mar adentro (2004) en Agora (2009) is de nieuwe film van de Spaans-Chileense cineast Alejandro Amenábar even heel wat anders: Regression is een pulpy griezelthriller over een Amerikaans dorp dat in de ban is van een satanische sekte.