VPRO Cinema zet de feestdagenfilms op een rij. Vandaag: Oud en Nieuw. Een nieuw jaar, nieuwe kansen, goede voornemens. In deze tien films is de rol van Nieuwjaar net iets anders.

1.    The Gold Rush
De eenzaamste van het lijstje. Charlie Chaplin organiseert als zijn personage The Tramp een Nieuwjaarsetentje. Hij heeft de vrouw van zijn dromen en haar vriendinnen uitgenodigd. Ze komen niet opdagen, maar in zijn fantasie heeft hij een fantastische avond, waarop hij laat zien dat broodjes kunnen dansen.

2.    Money Train
Oud en Nieuw biedt naast symboliek en feestjes ook mogelijkheden. Bijvoorbeeld het ideale moment om een overval te plegen. Want op Oudejaarsavond hebben veel mensen vrij. Ook veel politie en beveiligingspersoneel. Althans dat denken de hoofdpersonen uit de actiekomedie Money Train.

3.    Ocean’s 11
Tot diezelfde conclusie komen Frank Sinatra en zijn vrienden in de originele Ocean’s 11. Met absolute precisie en planning beramen ze een overval op maar liefst vijf casino’s tegelijk. Om exact middernacht blazen ze de elektriciteitstoevoer van heel Vegas op, waardoor aan het einde van het aftellen naar het nieuwe jaar de hele stad in het donker wordt gedompeld.

4.    Ghostbusters 2
Niet alleen de helden zien de mogelijkheden die Oud en Nieuw biedt. Die truc kan ook toegepast worden door de slechteriken in films. In Ghostbusters 2 kan een van de spoken met Nieuwjaar opnieuw tot leven komen, door bezit te nemen van een kind.

5.    End of Days
Nog meer kwaad dat de jaarwisseling gebruikt om zijn kans te grijpen. Het kind van Satan zal in het laatste uur van het laatste jaar van het millennium gebaard worden. We weten zelfs al door wie. Gelukkig weten we ook wie het gaat stoppen: Aahnold.

6.    The Hudsucker Proxy
De Coen Brothers zetten de tijd letterlijk stil op het moment van het nieuwe jaar. Tim Robbins valt van de bovenste verdieping van een kantoorgebouw, maar als hij bijna te pletter slaat, op slag van middernacht, stopt de tijd en blijft hij hangen. Even later valt hij het laatste stukje veilig naar de grond. Letterlijk een nieuwe kans met Nieuwjaar.

7.    Four Rooms
Soms is Oud en Nieuw (net als Kerst) niet meer dan een fijne achtergrond om je verhaal te vertellen. Of meerdere verhalen. Zoals in Four Rooms. Vier regisseurs maakten elk een kwart van deze zwarte komedie. Alle vier de verhalen spelen zich tegelijkertijd af op Oudejaarsavond. De verschillende regisseurs (Onder wie Quentin Tarantino en Robert Rodriguez) leveren allemaal hun eigen stijl en visie, wat een wat schizofrene maar wel fijne film oplevert.

8.    200 Cigarettes
Nog een mozaïekfilm, maar een die uit nog veel meer deeltjes bestaat. Regisseuse Risa Bramon Garcia vertelt met een grote ensemble-cast verschillende verhaallijntjes die zich allemaal afspelen op Oudejaarsavond 1981. Alle personages zijn op weg naar hetzelfde nieuwjaarsfeestje in New York, maar voor ze daar zijn… 'Everybody's having fun out here. They drinking, they fighting, they pissing on the streets. It's New Year's Eve.'

9.    Sleepless in Seattle
Oké, vooruit dan. Nog twee films waarin alles draait om de liefde en de goede afloop . In Sleepless in Seattle is Oud en Nieuw geen moment om te beginnen aan nieuwe kansen en relaties, maar om oude af te sluiten. In de mooiste scène van de film heeft Tom Hanks een denkbeeldig gesprek waarin hij afscheid neemt van zijn overleden vrouw. En daarna, ja daarna is hij natuurlijk klaar voor nieuwe kansen met Meg Ryan.

10.    When Harry Met Sally
Tenslotte een van de allerbeste romantische komedies. Met maar liefst tweemaal Oud en Nieuw. Harry en Sally ontmoetten elkaar in eerste instantie op een Nieuwjaarsfeestje. Maar het duurt nog flink wat plotwendingen en intriges voor ze elkaar, ook weer met Nieuwjaar, daadwerkelijk vinden.