Cameraman Jasper Wolf vertelt over cinematografie in VPRO Cinema Extra

Een van de belangrijkste aspecten van filmmaken is de cinematografie (filmfotografie, red.). Wat er gefilmd wordt en op welke manier dat gebeurt, bepaalt immers wat wij als publiek te zien krijgen. Er zijn tal van films te noemen die er zonder het eigenzinnige werk van cameramensen totaal anders uit zouden hebben gezien. Denk bijvoorbeeld aan Apocalypse Now of Days of Heaven, of meer recent aan de indrukwekkende beelden van Emmanuel Lubezki in Birdman, The Revenant en Children of Men.

VPRO Cinema Extra wijdt de tweede aflevering van het derde seizoen aan de rol van de cinematograaf. Filmjournalist Noa Johannes spreekt erover met opkomend talent Jurgen Lisse, die in 2016 afstudeerde aan de Filmacademie en sindsdien het camerawerk verzorgde voor een aantal korte films en commercials. De hoofdgast in de aflevering is cinematograaf Jasper Wolf.

Wolf loopt al zo’n twee decennia mee in de Nederlandse filmindustrie en heeft een indrukwekkend oeuvre opgebouwd. Hij werkte onder andere mee aan het studentendrama Niemand in de stad, waarvoor hij een Gouden Kalf won, en de psychologische thriller Instinct, het regiedebuut van Halina Reijn. Ook in het buitenland heeft de cameraman succes. Zo schoot Wolf recentelijk een film in IJsland, en kan hij sinds kort een Hollywoodproductie op zijn naam zetten: het door A24 geproduceerde Bodies Bodies Bodies, de tweede film van Halina Reijn, die vorige maand in première ging op het Amerikaanse SXSW Film Festival.

Maar het indrukwekkendste buitenlandse project waar Wolf aan meewerkte moet toch Monos zijn geweest, de veelgeprezen oorlogsfilm van de Colombiaanse cineast Alejandro Landes. Daarvoor moest hij weken achtereen midden in een afgelegen jungle werken, onder loodzware omstandigheden. ‘Die draaiperiode was een aanslag op lichaam en geest,’ vertelde hij daarover tegenover de Volkskrant. ‘Maar daardoor werk je op de toppen van je kunnen.’ Wolfs werk voor Monos werd geprezen door de internationale filmpers. Het Amerikaanse IndieWire noemde Wolf als een cinematograaf om in de gaten te houden en critici vergeleken de beelden uit Monos met werk van filmmakers als Werner Herzog of Terrence Malick, filmmakers die net als Wolf de acteurs vaak dicht op de huid zitten.

Een film waarin dat ook gebeurt is Paradise Drifters, de debuutfilm van regisseur Mees Peijnenburg, waaraan Wolf meewerkte als cinematograaf. Peijnenburg, over de telefoon: ‘Jasper is een filmmaker met een heel open vizier. Hij werkt heel erg vanuit de personages en het verhaal. Hoe vangen we die emotie het best in beeld? Hoe kunnen we dat gevoel het best overbrengen? Veel meer dan het streven naar een mooi esthetisch beeld, focust hij op de juiste beeldtaal voor elke scène, elke situatie en elk karakter. Op de set blijft hij daar naar zoeken, staat hij open voor wat zich aandient in het moment en is hij altijd op zoek naar waar nog nieuwe mogelijkheden liggen. En dat maakt hem een beeldkunstenaar van de hoogste orde.’