Only Murders in the Building biedt een warm bad in grauwe tijden

Only Murders in the Building is een opvallende titel tussen alle moordmysteries in streamingland. In plaats van Oscarwinnaars met moeilijke rollen op te zadelen, koos men er bij deze whodunit voor om comedygrootheden Steve Martin en Martin Short ruimte te geven om zichtbaar plezier te maken. En waar de camerafilters in prestigieuzere projecten vaak donker en grauw zijn, zijn het hier warme kleuren en gemoedelijke behangetjes die het decor bepalen.

Only Murders in the Building is meer Agatha Christie dan Mare of Easttown. En, niets ten nadele van die laatste serie, dat is voor de verandering heerlijk. Want ja, er wordt een moord gepleegd in het Arconia, het luxueuze New Yorkse appartementencomplex waar Charles Haden-Savage (Martin) en Oliver Putnam (Short) wonen. En inderdaad, het blijft niet bij die ene moord. En ja, de twee mannen op leeftijd proberen de moorden op te lossen met hulp van hun jongere buurvrouw Mabel Mora (zangeres Selena Gomez), terwijl ze er ondertussen een true-crime-podcast – titel: Only Murders in the Building – over maken. Maar gruwelijk wordt het geen seconde, het is eerder gemoedelijk en charmant. Een feelgoodserie eigenlijk, soms met een subtiel, emotioneel randje, maar vooral grappig.

De eerste aflevering van Only Murders in the Building begint met een politie-inval in het statige Arconia aan de Upper West Side en met Mabel, die op haar knieën naast een lijk zit, onder het bloed. ‘Het is niet wat je denkt,’ zegt ze als een geschokte Oliver en Charles haar zo aantreffen. Daarna springt het verhaal twee maanden terug in de tijd en worden we voorgesteld aan Charles, Oliver en Mabel, die – afzonderlijk van elkaar – mijmeren over het leven in New York.

Charles is een uitgerangeerde televisieacteur die nog steeds teert op het succes van Brazzos, een populaire detectiveserie uit de jaren negentig waarin hij de hoofdrol speelde. Hij houdt van de stad en is het soort man dat zijn buren op straat begroet door zijn hoed af te nemen. Als een buurvrouw op zijn ouderwetse hoffelijkheid reageert met een opgestoken middelvinger prijst hij de directheid van zijn stadsgenoten.

Mabel is een beginnend kunstenaar die in het Arconia woont terwijl ze het appartement van haar tante aan het renoveren is. Bij New York denkt zij het eerst aan de 2000 vrouwen die er jaarlijks aangerand worden. Met een donkere zonnebril en een knalrode koptelefoon op haar hoofd probeert ze de andere New Yorkers juist te negeren. En ze heeft een terugkerende droom waarin ze een inbreker neersteekt met breinaalden.

Oliver, tot slot, is een Broadwayproducent die al jaren geen hit meer heeft gehad en inmiddels gedegradeerd is tot ‘off-off-Broadway’. Hij vergelijkt het leven in New York met een dansuitvoering die hij onlangs op het ‘wereldwijde web’ zag: daarin valt een man keer op keer van een trap om daarna weer omhoog te stuiteren. ‘Telkens een nieuwe manier vinden om weer op te staan. Is dat niet wat we elke dag doen in deze grote stad?’ zegt hij. Een overpeinzing die ruw wordt verstoord als hij bijna wordt aangereden op het zebrapad. ‘Zie je deze jas echt niet?!’ roept hij verontwaardigd, zoals alleen een echte New Yorker dat kan. Hij wijst op zijn felpaarse gewaad, terwijl zijn voice-over onbewogen verder mijmert: ‘Maar één ding is zeker in deze stad. Net als alles op elkaar begint te lijken, word je getroffen door iets wat je niet zag aankomen.’

Dat laatste is uiteraard een voorbode van wat komen gaat. Want nog diezelfde avond overlijdt er iemand in het Arconia. Zelfmoord, oordeelt de politie. Maar Oliver, Mabel en Charles, die vlak daarvoor toevallig nog met het slachtoffer in de lift stonden, zijn het daar niet mee eens. Ze blijken alle drie groot fan van de podcast All Is Not Okay in Oklahoma – duidelijk een persiflage op Serial, de podcastserie die de interesse in het true-crime-genre aanwakkerde – en besluiten daarom zelf op onderzoek uit te gaan en een eigen podcast te beginnen.

Het idee voor de serie is afkomstig van Steve Martin, die tien jaar geleden een opzetje maakte over drie oudere mannen met een gemeenschappelijke interesse: misdaden oplossen. ‘Maar omdat ze oud waren, wilden ze hun appartementencomplex niet verlaten en dus werden het enkel misdaden in het gebouw,’ vertelde hij vorig jaar in The Late Show with Stephen Colbert. Martin, die eigenlijk niet van plan was er zelf een rol in te gaan spelen, deelde zijn idee met Martin Short – de twee zijn goed bevriend sinds ze samen in de jarentachtigklassieker The Three Amigos speelden –, die antwoordde: ‘Maar Steve, wij zíjn oud.’

Uiteindelijk werd het idee verder uitgewerkt door John Hoffman, die eerder als producer en schrijver onder meer betrokken was bij Grace and Frankie. Hij voegde het podcastelement toe en ruilde een van de oude mannen in voor een jonge vrouw. Dit levert een prettige dynamiek op tussen de twee boomers (Martin is 76 en Short 72) en de millennial (Gomez is 29), met grapjes over verkeerd gebruikte hippe woorden en nieuwe technologie die niet helemaal begrepen wordt door de twee mannen. Toch ligt de nadruk in de serie niet zozeer op het verschil in leeftijd, als wel op wat de drie met elkaar gemeen hebben: eenzaamheid.

Toen Only Murders in the Building vorig jaar verscheen, waren de reacties vrijwel unaniem goed (ook het tweede seizoen ontving tot nu toe enkel positieve recensies). Streamingdienst Hulu, die de serie in Amerika uitbrengt, gaf al groen licht voor een tweede seizoen toen het eerste net twee weken te zien was. En in een interview met website Deadline vertelde Gomez dat zelfs Meryl Streep haar complimenteerde met de serie. ‘Al zijn het verder vooral oudere mannen met suède elleboogstukken die naar me toe komen en zeggen: “Je deed het goed in die show,”’ voegde ze eraan toe.

Streep is niet de enige bekende fan. Tina Fey, Nathan Lane en Shirley MacLaine hebben terugkerende gastrollen en in het eerste seizoen woont Sting in het penthouse (de vriendelijke Brit wordt uiteraard aangezien voor de moordenaar door de drie hobbydetectives). In de tweede reeks heeft actrice Amy Schumer de woning van de muzikant gekocht – ‘mijn Sting-appartement,’ noemt ze het – en wil ze de rechten van de podcast overnemen om er een serie van te maken.

Aan beroemde gasten geen gebrek, al zijn het toch vooral Martin, Short en Gomez die de serie zo charmant maken, want de chemie tussen de drie hoofdrolspelers is onweerstaanbaar. In het geval van Martin en Short was dit wel te verwachten: de twee zijn volledig op elkaar ingespeeld en trekken momenteel zelfs samen met een theatershow door Amerika. Gomez had een vreemde eend in deze bijt kunnen zijn, maar ze is het verrassende ingrediënt in een vertrouwde mix. De ietwat ondoorgrondelijke, droogkomische Mabel die Gomez neerzet, blijkt een perfect tegenwicht voor de soms wat chaotische energie van Martin en Short. Ook Mabels sarcastische oneliners landen opvallend goed en ze zorgen ervoor dat het gebabbel van de oudere mannen binnen de perken blijft.

Only Murders in the Building had makkelijk de verkeerde toon kunnen treffen. De grens tussen grappig en flauw is immers flinterdun. Ook het feit dat de drie hoofdrolspelers zich wagen aan een true-crime-podcast, toch een redelijk hip medium, had geforceerd kunnen aandoen, maar in beide opzichten weet de serie volledig te overtuigen. Only Murders in the Building is gewiekster en meer bij de tijd dan de betrokkenheid van de twee komieken op leeftijd misschien doet vermoeden. Daar komt bij dat de whodunit dankzij de vele plotwendingen en onthullingen tot het einde toe blijft boeien. Een uiterst welkom warm bad in deze vaak nogal grauwe tijden.